Acetylenki

Ogólny wzór strukturalny

Acetylenki M–C≡C–M i M–C≡C–~, gdzie M = atom dowolnego metalu) – grupa związków metaloorganicznych, kompleksy alkilowe alkinów. Na ogół nietrwałe^[1]. W związkach tych jeden lub oba atomy wodoru z acetylenu są zastąpione atomami dowolnego metalu. Podwójnie podstawione pochodne acetylenu można także uważać za rodzaj węglików, gdyż zawierają wyłącznie atomy węgla i metalu.

Czasami pod tym terminem rozumie się również kompleksy alkinowe i kompleksy alkilidynowe (patrz: kompleks acetylenowy).

Otrzymywanie

Acetylenki można otrzymać przez działanie alkinów na roztwory soli metali ciężkich (np. srebra i miedzi). Karbid (CaC₂) jest wytwarzany w przemyśle dzięki reakcji tlenku wapnia z koksem.

Zastosowanie

Po wyschnięciu acetylenki metali ciężkich wybuchowo reagują z wodą oraz eksplodują od uderzenia dlatego stosuje się je do produkcji spłonek w pociskach^[1].

Przykłady acetylenków

• acetylenek wapnia (karbid)
• acetylenek srebra
• acetylenek magnezu
• acetylenek miedzi(I)
• acetylenek miedzi(II)

Przypisy