Acheroraptor

Acheroraptor
Evans et al., 2013
Okres istnienia: mastrycht PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 72.1/66 72.1/66
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Infrarząd	tetanury
(bez rangi)	celurozaury
Nadrodzina	deinonychozaury
Rodzina	dromeozaury
Podrodzina	Velociraptorinae
Rodzaj	Acheroraptor
Gatunki
Acheroraptor temertyorum

Acheroraptor – wymarły rodzaj dinozura, teropoda z grupy celurozaurów i rodziny dromeozaurów. Jego skamieniałości znaleziono w USA, w Montanie, pośród skał formacji Hell Creek, datowanych na późny mastrycht w kredzie późnej. O ile szczątki mastrychckich dromeozaurydów wcześniej należały do rzadkości i zwykle stanowiły pojedyncze zęby, w tym przypadku odnaleziono nieco bogatsze szczątki w postaci kości szczękowej z zachowanym uzębieniem oraz kości zębowej. Badacze zdołali odnaleźć w tych kościach cechy odróżniające okaz od poprzednio znanych rodzajów, jak przerośnięty postantral wall rozpościerający się w tył za oknem przedoczodołowym, okno szczękowe ulokowane nisko w dole przedoczodołowym, bezpośrednio za innym oknem (promaxillary fenestra), w końcu zaś zęby o wydatnych krawędziach. Dzięki tym cechom zespół Evansa zaliczył znalezisko do nowego rodzaju i gatunku, nadając mu nazwę Acheroraptor temertyorum. Tworząc nazwę rodzajową, autorzy odwołali się do mitologii greckiej. Występująca w niej River of Pain, czyli Rzeka Boleści^[1] (w rzeczywistości etymologia wywodząca nazwę Acherontu od cierpienia jest nieprawidłowa), przepływający świat podziemi Acheron, mroczna i wiecznie zamulona rzeka, przez którą Charon przeprawia dusze zmarłych^[2], skojarzyła im się z nazwą formacji Hell Creek (Piekielny Potok). Drugi człon nazwy rodzajowej, raptor, oznacza rabusia i często stosuje się go w nazwach dromeozaurydów. Epitet gatunkowy jedynego gatunku upamiętnia Jamesa i Louise Temerty, zasłużonych wsparciem udzielonym Royal Ontario Museum. Przeprowadzone badania pozwoliły zaliczyć nowy rodzaj do podrodziny Velociraptorinae w obrębie dromeozaurydów. Okazało się, że jego najbliższych krewnych szukać należy wśród taksonów azjatyckich, jak Tsaagan czy sam Velociraptor, a nie wśród innych dromeozaurydów kontynentu północnoamerykańskiego^[1].

Przypisy