Adam Świtalski
 | |
 pułkownik dyplomowany piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | 18 grudnia 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1914–1947 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | 1 Dywizja Piechoty Legionów |
| Stanowiska | szef sztabu dywizji |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
    _3r_BAR.svg){kind=small}      | |
Adam Jan Feliks Świtalski[1], ps. „Dąbrowa” (ur. 18 grudnia 1894[2] w Gorlicach, zm. 9 lipca 1952 w Warszawie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
W 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego. 19 sierpnia 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. Pełnił wówczas służbę w 1 pułku piechoty Legionów[3]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w Departamencie I Ministerstwa Spraw Wojskowych, a jego oddziałem macierzystym był nadal 1 pułk piechoty Legionów[4]. W latach 1922–1924 był słuchaczem III Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. W styczniu 1926 roku został przeniesiony ze sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie do 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie na stanowisko szefa sztabu[5]. 31 października 1927 roku został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie na stanowisko szefa Oddziału Wyszkolenia[6]. 20 lutego 1930 roku został przeniesiony do 30 pułku Strzelców Kaniowskich w Warszawie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[7]. 2 grudnia 1930 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. Z dniem 1 marca 1931 roku został wyznaczony na stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi[9][10]. W listopadzie 1932 roku został przeniesiony do dyspozycji II wiceministra spraw wojskowych. Od listopada 1935 roku dowodził 25 pułkiem piechoty w Piotrkowie. Od listopada 1938 roku do marca 1939 roku był słuchaczem Kursu doskonalącego dla oficerów dyplomowanych przy WSWoj. w Warszawie.
W czasie kampanii wrześniowej był dowódcą 25 pułku piechoty. Po kampanii w konspiracji: od listopada 1939 do 1943 był szefem Oddziału IV Dowództwa Głównego Służby Zwycięstwu Polski, następnie działał w Komendzie Głównej Armii Krajowej jako jej inspektor. W 1944 pełnił funkcję dowódcy 3 Dywizji Piechoty Armii Krajowej w czasie akcji „Burza”. W tym samym roku został aresztowany. Internowany był w obozie NKWD nr 179 w Diagilewie[11]. W lipcu 1947 roku internowany w obozie NKWD nr 150 w Griazowcu[12]. W 1947 wrócił do Polski i pracował jako urzędnik. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim (kwatera O-1-24,25)[13].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Niepodległości (28 grudnia 1933)[14]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[15]
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1936)[16]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka za Rany i Kontuzje[17]
- Państwowa Odznaka Sportowa[17]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)[18]
Przypisy
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 56, sprostowano imię z „Adam” na „Adam Jan Feliks”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 265, sprostowano datę urodzenia Adama Świtalskiego z „13 grudnia 1894 roku” na „18 grudnia 1894 roku”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920 roku, s. 773.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 22, 899.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 6 z dnia 20 stycznia 1926 roku, s. 33.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 299.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 69.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 327.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 10.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 24, 462.
- ↑ Tadeusz Żenczykowski, Polska lubelska 1944, Warszawa 1990, s. 226.
- ↑ Dariusz Rogut, Internowani oficerowie Armii Krajowej w sowieckim obozie jenieckim nr 150 w Griazowcu w latach 1947–1948, [w:] Sowiecki system obozów i więzień, Łódź 2013, s. 87.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WIKTOR KUCZYŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-30].
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 23, poz. 35 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16)
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i organizacji wojska”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ a b Na podstawie fotografii [1].
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6 sierpnia 1929 roku, s. 239.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Marek Ney-Krwawicz: Komenda Główna Armii Krajowej 1939–1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 463. ISBN 83-211-1055-X.
Media użyte na tej stronie
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Adam Świtalski, płk. dypl., dowódca 25 pp
Odznaka za rany i kontuzje - 2 gwiazdki
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).