Adam Bałdych
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 18 maja 1986 |
---|---|
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Aktywność | od 1999 |
Wydawnictwo | ACT MUSIC |
Współpracownicy | |
Lars Danielsson, Yaron Herman, Helge Lien, Nils Landgren, Marek Raduli, Piotr Żaczek, Cezary Konrad, Aaron Parks, Agata Zubel | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() | |
Strona internetowa |
Adam Bałdych (ur. 18 maja 1986 w Gorzowie Wielkopolskim) – polski skrzypek i kompozytor.

Życiorys
Ukończył z wyróżnieniem studia w Akademii Muzycznej w Katowicach, w klasie Henryka Gembalskiego. Od 2012 roku związany z prestiżową oficyną wydawniczą ACT z siedzibą w Monachium.
Międzynarodowy debiut muzyczny miał miejsce na płycie Imaginary Room, którą wydał wraz z europejskimi muzykami: Lars Danielsson, Jacob Karlzon, Verneri Pohjola, Morten Lund oraz Marius Neset. Płyta otrzymała nagrodę niemieckiego przemysłu muzycznego – ECHO JAZZ 2013. Nominowano go do nagrody Fryderyk 2013 w kategorii „Artysta Roku – Muzyka Jazzowa”[1].
Nazywany „cudownym dzieckiem skrzypiec”, karierę rozpoczął w wieku 14 lat. Szybko został okrzyknięty innowatorem łączącym dokonania muzyki poważnej i współczesnego języka skrzypcowego z talentem improwizatorskim. W krótkim czasie stworzył własny styl, który stał się inspiracją dla nowej generacji improwizujących skrzypków.
„Bez wątpienia Adam jest najbardziej rozwiniętym technicznie skrzypkiem żyjącym w naszych czasach. Możemy spodziewać się po nim wszystkiego.” – pisał o Adamie Ulrich Olshausen z Niemieckiego Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Swoją muzykę prezentował na najważniejszych festiwalach jazzowych, w prestiżowych salach koncertowych, m.in. w: Polsce, Niemczech, Korei Południowej, Chinach, Japonii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Austrii, Islandii, Portugalii, Azerbejdżanie, Holandii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Włoszech, Hiszpanii i Indonezji. Koncertuje i nagrywa z wybitnymi artystami, takimi jak: Yaron Herman, Agata Zubel, Cezary Duchnowski, Helge Lien, Aaron Parks, Lars Danielsson, Nils Landgren, Iiro Rantala, Marius Neset, Jacob Karlzon, Joachim Kuhn i Billy Cobham. Otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, w tym: Grand Prix i nagrodę indywidualną festiwalu „Jazz nad Odrą” (2006), ECHO Jazz – nagrodę niemieckiego przemysłu muzycznego (2013), Złoty Krzyż Zasługi (2016) oraz Odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2016). W 2020 roku wraz Adam Bałdych Quartet znalazł się w finale prestiżowej nagrody BMW Welt Jazz 2020, której rozstrzygnięcie zaplanowane jest na styczeń 2021.
Adam Bałdych coraz częściej zwraca się w stronę klasycznej twórczości kompozytorskiej, pisząc na zamówienie renomowanych orkiestr. W 2015 roku na zamówienie Baltic Neopolis Orchestra ze Szczecina stworzył kompozycję Mozaika–Impresje, a w 2016 roku dla Orkiestry Muzyki Nowej napisał utwór Antiphona do tekstów znalezionych w grotach Qumran. W 2019 roku na zamówienie orkiestry AUKSO przygotował Early Birds Symphony na festiwal auksodrone, a przed nim już kolejne zamówienia dla AUKSO. W 2021 r. w Stuttgarcie swą premierę będzie mieć także nowa kompozycja Adama Bałdycha przygotowywana na zamówienie Stuttgarter Kamerorchester.
"Adam Bałdych ceniony jest za kreatywność na polu jazzu i wykonawstwa muzyki współczesnej, twórcze łączenie obu tych dziedzin oraz za wielką wyrazistość swoich muzycznych interpretacji"[2] - brzmiała ocena jury nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej, do której nominację Adam Bałdych uzyskał w 2020 w kategorii Artysta Roku.
Brał udział w nagraniach blisko 20 płyt, w tym autorskie: "Imaginary Room" (Adam Bałdych & The Baltic Gang), "The New Tradition" (Adam Bałdych, Yaron Herman) „Bridges” (Adam Bałdych & Helge Lien Trio), „Brothers" (Adam Bałdych & Helge Lien Trio) - poświęcony pamięci brata artysty, gitarzysty Grzegorza Bałdycha[3], "Sacrum Profanum" (Adam Bałdych Quartet).
Najnowsza, wydana w 2020 roku – Clouds – to jego szósty album autorski zrealizowany przez ACT. Na płycie tej artysta współtworzy muzykę z wybitnym francuskim wiolonczelistą Vincentem Courtois oraz holenderskim pianistą Rogierem Teldermanem.
Bałdych działa również jako skrzypek i improwizator w świecie muzyki poważnej, współpracując z kompozytorami Pawłem Hendrichem[4] (projekt Avatar, premiera - "Allopopulo") i Cezarym Duchnowskim, wiolonczelistą Andrzejem Bauerem[5] (Transfuzja), śpiewaczką i kompozytorką Agatą Zubel (Impressions for 4), kompozytorką Ewą Trębacz[6] (premiera - "Metanoia")
10 czerwca 2016 Adam Bolesław Bałdych został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę oraz odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[7]. 31 maja 2019 roku Adam Bałdych otrzymał „Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości” przyznany mu przez Premiera RP Mateusza Morawieckiego[8]. 23 maja 2022 Adam Bałdych został odznaczony medalem Gloria Artis oraz medalem Zasłużony dla Województwa Lubuskiego[9].
Mieszka i tworzy w Warszawie.
Nagrody i odznaczenia
- 2011 – Ale Sztuka (nagroda TVP, Radio Zachód, Gazeta Wyborcza)
- 2012 – Nadzieja Melomanów/Oscary Jazzowe
- 2013 – Słowik – nagroda kulturalna Gorzów Wlkp
- 2013 – ECHO Jazz – Nagroda Niemieckiego Przemysłu Muzycznego
- 2013 – Nominacja do Fryderyka - Artysta Roku, Album Roku – muzyka jazzowa
- 2013 – Grand Prix Jazz Melomani – Artysta Roku, Płyta Roku
- 2014 – Motyl – Nagroda Kulturalna Prezydenta Miasta Gorzowa
- 2015 – Grand Prix Jazz Melomani – Płyta Roku (The New Tradition)
- 2016 – Złoty Krzyż Zasługi - odznaczenie prezydenta RP
- 2016 – Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” - odznaczenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- 2019 – Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości
- 2020 – Nominacja do nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej
Działalność kompozytorska
- 2015 – „Mozaika - Impresje” – suita napisana na zamówienie Baltic Neopolis Orchestra. Prawykonanie Szczecin, Polskie Radio, 26.11.2015[10]
- 2016 – „Antiphona – Psalmy Syryjskie” – suita napisana na zamówienie Orkiestry Muzyki Nowej. Prawykonanie Katowice, Nospr, 18.12.2016[11]
- 2017 – „Memoirs / Pamiętniki” – suita na orkiestrę symfoniczną i instrumenty improwizujące, napisana na zamówienie Filharmonii Kaliskiej. Prawykonanie Kalisz 15.12.2017[12]
- 2019 – „Early Birds Symphony” – utwór na orkiestrę smyczkową i instrumenty improwizujące, napisana na zamówienie festiwalu AUKOSDRONE. Prawykonanie z orkiestrą Aukso i Helge Lien Trio w Tychach 05.10.2019[13]
Dyskografia
- 2007: „Moje miasto”[14]
- 2009: „Damage Control”
- 2009: „Storyboard”
- 2011: „Magical Theatre”
- 2012: „Imaginary Room” (Adam Baldych & The Baltic Gang (ACT MUSIC))
- 2014: „The New Tradition” (Adam Baldych & Yaron Herman (ACT MUSIC))
- 2015: „Bridges” (Adam Baldych & Helge Lien Trio (ACT MUSIC))
- 2017: „Brothers” (Adam Baldych & Helge Lien Trio + Tore Brunborg (ACT MUSIC))
- 2019: „Sacrum Profanum” (Adam Baldych Quartet (ACT MUSIC))[15]
Przypisy
- ↑ Laureaci i Nominowani do Fryderyków.
- ↑ Koryfeusz Muzyki Polskiej - Adam Bałdych, www.koryfeusz.org.pl [dostęp 2020-11-23] .
- ↑ Adam Bałdych: dziś szczególnie musimy pochylić się nad znaczeniem słowa "braterstwo". WYWIAD, NIEZALEZNA.PL, 27 sierpnia 2017 [dostęp 2019-01-21] .
- ↑ Lutosławski/Pole Widzenia – Pole Słyszenia - Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu, Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu [dostęp 2016-04-24] (pol.).
- ↑ Awangardowo-jazzowa Trans-Fuzja, PolskieRadio.pl [dostęp 2016-04-24] .
- ↑ Metanoia - Ewa Trębacz Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień [dostęp 2020-11-23] (pol.).
- ↑ Jazzmani zasłużeni, bardzo zasłużeni. Z tytułami profesorów MAJ. gorzow.wyborcza.pl, 2016-06-13. [dostęp 2016-06-14].
- ↑ Odznaczenie dla Adama Bałdycha (2019-05-31). nd.lubuskie.uw.gov.pl. [dostęp 2019-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-04)].
- ↑ Trol Intermedia / 2ClickPortal, Gloria Artis dla Adama Bałdycha, Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego [dostęp 2022-05-21] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl, szczecin.wyborcza.pl [dostęp 2017-02-27] .
- ↑ Orkiestra Muzyki Nowej / W oczekiwaniu na Boże Narodzenie [dostęp 2017-02-27] (pol.).
- ↑ BH, Prawykonanie "Pamiętników "Adam Bałdych z Filharmonią Kaliską [FOTO], „kalisz.naszemiasto.pl”, 17 grudnia 2017 [dostęp 2018-01-28] (pol.).
- ↑ Koncert Adama Bałdycha na festiwalu Auksodrone, PolskieRadio.pl [dostęp 2020-11-23] .
- ↑ Płyta ?Moje miasto" i Krystyna Prońko na jubileusz, Wyborcza.pl, 12 kwietnia 2007 [dostęp 2021-01-21] (pol.).
- ↑ Sacrum Profanum - Adam Bałdych Quartet, Polskie Radio, 21 lutego 2019 [dostęp 2019-06-01] (pol.).
Media użyte na tej stronie
Odznaka okolicznościowa – "Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości" – awers.
Autor: Tore Sætre, Licencja: CC BY-SA 4.0
Adam Bałdych with his Quartet at Cosmopolite. The concert took place on 02. February 2018 in Oslo. Lineup: Adam Baldych (violin), Krzysztof Dys (piano), Michał Barański (double bass) and Dawid Fortuna (percussion).
Autor: AnneMarrie, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka Odznaki honorowej "Zasłużony dla Kultury Polskiej"
Autor: Stiopa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gorzów Wlkp., 30 lat Małej Akademii Jazzu. Koncert okolicznościowy na deskach Teatru im Juliusza Osterwy. Na zdjęciu z Bradem Terrym.