Adam Chądzyński

Adam Chądzyński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia18 listopada 1882
Górki-Grubaki, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci16 września 1963
Katowice, Polska
Minister kolei żelaznych
Okresod 20 listopada 1925
do 14 maja 1926
Przynależność politycznaNarodowa Partia Robotnicza
PoprzednikKazimierz Tyszka
NastępcaKazimierz Bartel

Adam Chądzyński (ur. 18 listopada 1882 w Górkach-Grubakach[1], zm. 16 września 1963 w Katowicach) – polski inżynier, polityk, minister.

Życiorys

Był synem Anny Wielądek i Jana Chądzyńskiego – ziemianina. Studiował na politechnikach – w Warszawie i Pradze[1], uzyskując tytuł inżyniera.

W 1905 został członkiem Narodowego Związku Robotniczego. W latach 1906-1908 był członkiem Ligi Narodowej[2]. 8 września 1908 na VI Zjeździe NZR w Warszawie doprowadził do oderwania się NZR od narodowej demokracji. Na tym zjeździe został wybrany przewodniczącym Zarządu Głównego Narodowego Związku Robotniczego. W związku z działalnością niepodległościową był aresztowany przez władze carskie Imperium Rosyjskiego i więziony do kwietnia 1911, po czym uciekł do Krakowa i tam pracował jako inżynier w przemyśle.

W czerwcu 1919 – na XVII Zjeździe NZR – został wybrany prezesem Rady Głównej i prezesem Komitetu Wykonawczego NZR. W maju 1920 – na I Kongresie Narodowej Partii Robotniczej – został wybrany prezesem Rady Naczelnej i prezesem Głównego Komitetu Wykonawczego NPR. W 1935 – nie mogąc skutecznie przeciwstawić się zjednoczeniu NPR z chadecją – wystąpił z Narodowej Partii Robotniczej.

W latach 1920–1935 był posłem na Sejm RP (Ustawodawczy oraz I, II i III kadencji).

W 1918 podjął pracę w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Od 20 listopada 1925 do 14 maja 1926 był ministrem kolei żelaznych w rządach Aleksandra Skrzyńskiego i Wincentego Witosa. W 1935 powrócił do Ministerstwa Przemysłu i Handlu.

W maju 1926 w czasie przewrotu majowego został internowany i osadzony w Cytadeli, z której został zwolniony po interwencji premiera Kazimierza Bartla.

W czasie II wojny światowej pracował w oddziałach Społem na warszawskim Mokotowie (1940–1944), w Piotrkowie Trybunalskim (od września 1944 do sierpnia 1945) i w Krakowie (1945). W sierpniu 1945 osiadł w Katowicach i do 1958 pracował w przemyśle węglowym. Od 1958 był na emeryturze.

Przypisy

  1. a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 96.
  2. Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 571.

Bibliografia

  • Życiorysy nowych ministrów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 270 z 22 listopada 1925. 
  • Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (pod redakcją Jacka Majchrowskiego), Polska Oficyna Wydawnicza „BGW” Warszawa 1994
  • M. Smogorzewska: Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny. Tom I (A–D), Wydawnictwo Sejmowe Warszawa 1998
  • Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz, kto to jest?, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej Warszawa 1938, s. 96-97, reprint Wydawnictw Artystycznych i Filmowych Warszawa 1983

Media użyte na tej stronie

Adam Chądzyński 1.png
Adam Chądzyński (1882-1963) - Polish engineer, minister of railroads 1926
Coat of arms of Poland2 1919-1927.svg
Godło Polski z lat 1919 - 1927.
Witos 1920.jpg
Wincenty Witos, Polish Prime Minister 1920, 1923,1926, Polish politician of Stronnictwo Ludowe ( Polish Peasant Party)
Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Skrzynski A.jpg
Aleksander Skrzyński Polish diplomat, Minister of Foreign Affairs in 1925,Prime Minister in 1925/1926, a signatory to a Treaty of Locarno, died 1931