Adam Dziewoński
 | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data śmierci | 1 marca 2016 |
| Profesor | |
| Specjalność: geofizyka, sejsmologia, | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | 1964 – geologia |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status | członek zagraniczny |
| Doktor honoris causa Akademia Górniczo-Hutnicza – 1999 | |
| Praca naukowa | |
| Instytut | |
| Stanowisko | asystent |
| Okres zatrudn. | 1960–1965 |
| Uczelnia | Harvard University |
| Stanowisko | profesor |
| Okres zatrudn. | od 1972 |
Adam Marian Dziewoński (ur. 15 listopada 1936 we Lwowie, zm. 1 marca 2016[1]) – polski geolog, geofizyk i sejsmolog pracujący w Stanach Zjednoczonych, profesor Harvard University, członek zagraniczny Polskiej Akademii Nauk.
Życiorys
W 1954 ukończył III LO we Wrocławiu[2]. W 1960 skończył studia fizyczne o specjalności geofizyka na ówczesnym Wydziale Matematyki i Fizyki na Uniwersytecie Warszawskim.
Po studiach pracował w Instytucie Geofizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, a jednocześnie przygotowywał rozprawę doktorską pod kierunkiem jednego z twórców geofizyki w Akademii Górniczo-Hutniczej, profesora Henryka Orkisza. Pracę doktorską zatytułowaną Zagadnienie odbić wielokrotnych w problematyce sejsmogramów syntetycznych obronił w 1965 na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym AGH w Krakowie. W tym samym roku wyjechał na stałe do Stanów Zjednoczonych.
Od 1972 profesor Uniwersytetu Harwarda w Cambridge.
Autor wielu prac i publikacji z dziedziny geofizyki.
Nagrody i wyróżnienia
Laureat wielu nagród i wyróżnień. W 1998 razem z Donem Andersonem otrzymał Nagrodę Crafoorda za badania struktury i procesów zachodzących we wnętrzu Ziemi.
Badania sejsmologiczne
Adam Dziewoński zajmował się analizowaniem trzęsień ziemi. Prowadził badania sejsmologiczne. Wspólnie z Donem Andersonem, rozwinęli ogólnie akceptowany model opisujący budowę wnętrza Ziemi. Rozwinął globalną tomografię sejsmiczną co pozwoliło na określenie niektórych prądów konwekcyjnych w płaszczu Ziemi powodujących ruchy kontynentów, wulkanizm i trzęsienia ziemi. Adam M. Dziewoński był pionierem obecnego podejścia do własności i sposobu rozchodzenia się fal sejsmicznych we wnętrzu Ziemi. Poprzez szczegółowe badanie wielkiego trzęsienia Ziemi, mającego miejsce na Alasce w 27 marca 1964 roku, Dziewoński wraz z współpracownikami zdołał opracować obraz wnętrza Ziemi. Dzięki niemu wiadomo, że jądro Ziemi nie jest jednolite, ale składa się z jądra stałego wewnętrznego, zbudowanego głównie z żelaza i niklu, które jest otoczone płynnym jądrem zewnętrznym. Fale sejsmiczne przechodzące przez jądro Ziemi zmieniają swój kierunek – są anizotropowe. Według Dziewońskiego jest to spowodowane prądami konwekcyjnymi płynącymi w kierunkach określonych orientacją kryształów metalicznego żelaza rozmieszczonych w stałym jądrze wewnętrznym.
Ostatnio zespół współpracowników Adama Dziewońskiego zaobserwował, że jądro wewnętrzne obraca się o nieco szybciej (ok. 2-3 stopnie) niż powierzchnia (płaszcz) Ziemi. Prawdopodobnie odpowiada za to mechanizm, dzięki któremu Ziemia ma naturalne bieguny magnetyczne.
Przypisy
- ↑ Odszedł Profesor Adam Marian Dziewoński wybitny naukowiec i wielki człowiek (pol.). aktualnosci.pan.pl. [dostęp 2016-03-04].
- ↑ Księga Pamiątkowa Jubileuszu 50-lecia III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza we Wrocławiu; zespół redakcyjny: I. Barycka, A. Kosmulska, A. Lewańska, M. Bednarek; wydane przez Komitet Organizacyjny Jubileuszu 50-lecia III LO; skład i łamanie: RAG Studio DTP, Wrocław 1996. Strony 99 i 202. ISBN 83-906581-5-1
Linki zewnętrzne
- Prof. dr czł. PAN Adam Marian Dziewoński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2014-01-26].
- Adam Dziewoński (ang.). scholar.google.pl. [dostęp 2016-03-05].
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.