Adam Kiełbiński

Adam Karol Kiełbiński
Ilustracja
pułkownik audytor pułkownik audytor
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1886
Kawsko

Data i miejsce śmierci

1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

Prokuratura przy Najwyższym Sądzie Wojskowym

Stanowiska

prokurator

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Adam Karol Kiełbiński (ur. 24 grudnia 1886 w Kawsku, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – pułkownik audytor Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy.

Życiorys

Syn Jana i Jarosławy z Kalińskich. Ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie i na Wydziale Prawa Uniwersytetu Wiedeńskiego w Wiedniu. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach Legionów Polskich i Polskiego Korpusu Posiłkowego. Był oficerem 2 pułku piechoty. 14 maja 1915, po ukończeniu Szkoły Podchorążych Legionów Polskich „ze stopniem dobrym”, został mianowany aspirantem oficerskim w randze tytularnego sierżanta z poborami plutonowego[1][2]. 15 grudnia 1915 awansował na chorążego, a 1 listopada 1916 na podporucznika piechoty[3].

31 października 1918 reskryptem Rady Regencyjnej został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika[4]. 6 listopada 1918 Rada Regencyjna mianowała go kapitanem audytorem[5], a szef Sztabu Generalnego, gen. dyw. Tadeusz Rozwadowski przydzielił do Okręgu Generalnego Lubelskiego i powierzył tymczasowo kierownictwo Sądu i stanowisko referenta prawnego Dowództwa Okręgu Generalnego Lubelskiego[6]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Najwyższym Sądzie Wojskowym w Warszawie, pozostając na ewidencji Oddziału VI Prawnego Ministerstwa Spraw Wojskowych[7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 12. lokatą w korpusie oficerów sądowych, a jego oddziałem macierzystym był wówczas Departament Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych[8]. W latach 1923–1924 pełnił służbę na stanowisku sędziego orzekającego w Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr VII w Poznaniu[9][10]. W lutym tego roku przewodniczył rozprawie o zabójstwo porucznika rezerwy Zdzisława Bilażewskiego.

16 marca 1927 awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów sądowych[11][12]. W 1928 roku był prokuratorem przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr VII w Poznaniu[13]. 7 stycznia 1931 został mianowany sędzią Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie[14][15]. 31 sierpnia 1935 prezydent RP Ignacy Mościcki zwolnił go ze stanowiska sędziego Najwyższego Sądu Wojskowego i mianował prokuratorem przy Najwyższym Sądzie Wojskowym, a minister spraw wojskowych przeniósł do Prokuratury przy Najwyższym Sądzie Wojskowym na stanowisko prokuratora[16]. Na tym stanowisku pozostał do 1939[17].

Autor artykułów o tematyce prawnej. Czynny również na polu literackim i muzycznym. Żonaty z Józefą, z którą miał dwoje dzieci: syna Jerzego i córkę Marię.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 po agresji ZSRR na Polskę aresztowany przez Sowietów, po czym przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Na wiosnę 1940 został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. W 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane pod numerem 2092 w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców (dosł. określony jako „Kilbinski Adam”; przy zwłokach zostały znalezione karta szczepień, list, pocztówki, baretka)[18][19], został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Postanowieniem nr 112-48-07 prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[25]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” w Myśliborzu został zasadzony Dąb Pamięci upamiętniający Adama Kiełbińskiego[26].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 270, jako dr Kielniński Adam.
  2. ↑ Rozkaz Nr 123. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporzadzeń Komendy Legionów Polskich”. 4, s. 1, 1915-05-29. Piotrków. .
  3. ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 21.
  4. ↑ Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 4 listopada 1918 r., poz. 29, s. 21.
  5. ↑ Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 12 listopada 1918 r., poz. 28, s. 41.
  6. ↑ Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 27 listopada 1918 r., poz. 112, s. 65. 16 listopada 1918 na stanowisko dowódcy Okręgu Generalnego Lubelskiego został wyznaczony płk Edward Śmigły-Rydz.
  7. ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., s. 409, 687.
  8. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 301.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1085, 1089.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 980, 984.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 19 marca 1927, s. 92.
  12. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 320, w marcu 1939 zajmował 1. lokatę.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 691.
  14. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 1 z 28 stycznia 1931 r., s. 2.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 307, 877.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 105, 106, 113.
  17. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 868.
  18. ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2014-04-25].
  19. ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 77. ISBN 83-7001-294-9.
  20. ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  21. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 12, s. 121, 11 listopada 1935. 
  22. ↑ a b c d e f Fotografia Adama Kiełbińskiego w mundurze, www.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2022-01-21].
  23. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  24. ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  25. ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
  26. ↑ Adam Kiełbiński. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-04-23].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie