Adam Korytowski

Adam Korytowski

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	27 lipca 1886 Przemyślany
Data i miejsce śmierci	25 sierpnia 1942 Edynburg
Przebieg służby
Lata służby	1908–1942
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	10 Dywizja Piechoty Sztab Generalny Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych 13 Pułk Ułanów Wileńskich Brygada Kawalerii „Równe” Wołyńska Brygada Kawalerii Dowództwo OK IV
Stanowiska	szef sztabu dywizji piechoty szef wydziału w Sztabie Generalnym i M.S.Wojsk. I oficer sztabu w GISZ dowódca pułku kawalerii dowódca brygady kawalerii zastępca dowódcy i dowódca okręgu wojskowego
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Adam Korytowski (ur. 27 lipca 1886 w Przemyślanach, zm. 25 sierpnia 1942 w Edynburgu) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Adam Korytowski urodził się 27 lipca 1886 w Przemyślanach, w rodzinie Stanisława i Marii z Augustiaków. Był absolwentem Szkoły Kadetów Kawalerii w Mährisch Weißkirchen (obecnie Hranice na Morawach). Od 13 sierpnia 1908 do listopada 1918 pełnił zawodową służbę w cesarskiej i królewskiej armii. W czasie służby w c. i k. armii ukończył Terezjańską Akademię Wojskową w Wiener Neustadt. W czasie I wojny światowej dowodził szwadronem, był oficerem sztabu armii i oficerem do zleceń c. i k. 4 pułku ułanów. W 1916 awansował do stopnia rotmistrza^[1]

28 lutego 1919 został przeniesiony z I Brygady Kawalerii do Dowództwa Okręgu Generalnego „Łódź” na stanowisko zastępcy szefa sztabu^[2]. Do Wojska Polskiego został przyjęty formalnie 18 marca 1919 z „byłej armii austro-węgierskiej z zatwierdzeniem posiadanego stopnia (majora), nadanego rozkazem gen. Rydza-Śmigłego z dn. 12 listopada 1918 jako warunkowego, aż do ułożenia przez Komisję Weryfikacyjną ogólnej listy starszeństwa”^[3]. W lipcu tego roku został wyznaczony na stanowisko szefa sztabu 10 Dywizji Piechoty, a we wrześniu – szefa sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze”. W czasie wojny polsko-bolszewickiej kolejno: szef sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Lwów”, szef sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Poznań” (do 7 października 1920), szef sztabu i zastępca dowódcy Ekspozytury Dowództwa Okręgu Generalnego „Warszawa” w Białymstoku (z dniem 21 października 1920)^[4], szef sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Białystok” i zastępca dowódcy Okręgu Generalnego „Białystok”^[5][6]. Pełniąc służbę w Poznaniu 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora w kawalerii, w „grupie byłej armii austro-węgierskiej”. 23 października 1920 został awansowany do stopnia podpułkownika kawalerii z dniem 1 kwietnia 1920^[7].

Po zakończeniu działań wojennych pełnił służbę na stanowisku szefa wydziału w Oddziale I Sztabu Generalnego, którego szefem był wówczas pułkownik Straży Granicznej dr Józef Zając. Pełniąc służbę w Sztabie Generalnym pozostawał na ewidencji 10 pułku ułanów w Białymstoku. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 69. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)^[8]. W kwietniu 1924 został przeniesiony z 10 do 3 pułku ułanów z pozostawieniem na dotychczasowym stanowisku w Oddziale I SG^[9]. Z dniem 1 listopada 1924 został przydzielony do macierzystego pułku z „równoczesnym odkomenderowaniem na roczny kurs doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej na rok szkolny 1924–1925”^[10]. Z dniem 15 października 1925, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Departamentu II Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko szefa Wydziału Ogólnego.

Z dniem 1 września 1926 został przydzielony do Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych i wyznaczony na stanowisko I oficera sztabu generała do prac przy GISZ, gen. bryg. Stefana Dąb-Biernackiego^[11]. W listopadzie 1927 objął dowództwo 13 pułku ułanów w Nowej Wilejce^[12]. 1 stycznia 1928 awansował do stopnia pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 4. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[13]. W marcu 1930 został mianowany dowódcą Brygady Kawalerii „Równe”^{[14][15][16][17]}, która 1 kwietnia 1937 została przemianowana na Wołyńską Brygadę Kawalerii. Od 10 listopada 1931 do 15 lipca 1932 był słuchaczem VI Kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie. Wielką jednostką kawalerii dowodził przeszło dziewięć lat. Na stopień generała brygady został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 7. lokatą w korpusie generałów^[18]. 5 lipca 1939 objął nowo utworzone stanowisko zastępcy dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi. Jego bezpośrednim przełożonym został gen. bryg. Wiktor Thommée.

1 września 1939, gdy generał Thommée objął dowództwo Grupy Operacyjnej „Piotrków”, został dowódcą Okręgu Korpusu Nr IV. W początkowym etapie kampanii wrześniowej obowiązki dowódcy okręgu korpusu łączył z funkcją delegata naczelnego kwatermistrza^[19], którego zadaniem było zaopatrywanie Armii „Łódź” i „Poznań” oraz „Prusy”. Wieczorem 5 września ewakuował się wraz z podległym personelem do Lublina^[20].

Przedostał się do Francji po zakończeniu działań w Polsce. W obozie szkoleniowym Coëtquidan był jego dowódcą, a następnie dowódcą Okręgu Korpusu Bretania^[1]. Ewakuował się do Wielkiej Brytanii, gdzie nie otrzymał żadnego przydziału. W styczniu 1942 został przeniesiony w stan nieczynny. Zmarł 25 sierpnia 1942 w Edynburgu i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Corstorphine Hill^[1][21].

Opinia

Taktycznie dobrze przygotowany. Bardzo dużo pracuje nad sobą. Nadaje się na dowódcę wielkich jednostek wojskowych w stopniu bardzo dobrym. Może dowodzić większymi związkami. Decyzja ostrożna, ale bardzo konsekwentna i pewna w wykonaniu. Wybitna lojalność służbowa daje pewną gwarancję wykonania rozkazów. Jest to jeden z tych dowódców kawalerii, który na pewno nigdy nie będzie się zasłaniał zmęczeniem oddziałów. Bardzo duże poczucie odpowiedzialności. Bardzo dobry dowódca wyższej jednostki. Stan zdrowotny i fizyczny doskonały
. /-/ gen. Bukacki-Burhardt^[22].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5224 (1922)^[23]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[24]
• Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)^[25][26]
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
• Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja)

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Dziennik Rozkazów Ministra Spraw Wojskowych.
• Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931.
• Rocznik oficerów kawalerii 1930, Główna Drukarnia Wojskowa, nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, Warszawa 1930.
• Rocznik Oficerski 1923. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1923. [dostęp 2017-02-22].
• Rocznik Oficerski 1924. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1924. [dostęp 2017-02-22].
• Rocznik Oficerski 1928. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1928. [dostęp 2017-02-22].
• Rocznik Oficerski 1932. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1932. [dostęp 2017-02-22].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.
• Mieczysław Bielski: Grupa Operacyjna „Piotrków” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991, s. 391. ISBN 83-11-07836-X.
• Witold Jarno, Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918–1939, Instytut Historii Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Historii Polski Współczesnej, Wydawnictwo „Ibidem”, Łódź 2001, ISBN 83-88679-10-4.
• Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• PiotrP. Stawecki PiotrP., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159 .
• Jan Wróblewski, Armia „Łódź” 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975.