Adam Natanek
Imię i nazwisko | Adam Tadeusz Natanek |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 23 lipca 1933 |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Adam Tadeusz Natanek (ur. 23 lipca 1933 w Krakowie) – polski dyrygent, profesor nadzwyczajny i współorganizator IWA UMCS, miłośnik zwierząt. W latach 1961–1990 dyrygent Filharmonii im. H. Wieniawskiego w Lublinie[1], od 1969 – jej dyrektor naczelny i artystyczny. W latach 1961–1976 kierownik artystyczny Chóru Towarzystwa Śpiewaczego „Echo”, w latach 1992–1998 dyrektor artystyczny Filharmonii im. A. Malawskiego w Rzeszowie oraz Festiwalu Muzycznego w Łańcucie, w latach 1980–1983 członek Rady Muzyki przy Ministerstwie Kultury i Nauki, w latach 1983–1989 stały gościnny dyrygent Orkiestry Symfonicznej Miasta Valladolid (La Orquesta Ciudad de Valladolid).
Życiorys artystyczny
Ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej na Wydziale Teorii, Kompozycji i Dyrygentury w klasie dyrygentury symfonicznej prof. Artura Malawskiego i prof. Witolda Krzemieńskiego oraz na Wydziale Pedagogicznym w zakresie dyrygentury chóralnej. W 1964 roku ukończył seminarium dyrygenckie prowadzone przez światowej sławy dyrygenta, Pawła Kleckiego[2]. Od 1966 należał do PZPR[3]. Przyczynił się do rozwoju lokalnej chóralistyki, angażując do estradowych prezentacji zespoły szkolne, uczelniane oraz stowarzyszenia chóralne. Pod jego dyrekcją wykonano ponad sto koncertów oratoryjno-kantatowych oraz operowych, integrując środowisko melomanów i muzyków. W 1971 roku był współorganizatorem Instytutu Wychowania Muzycznego UMCS (obecnie Wydział Artystyczny) na Wydziale Pedagogiki i Psychologii, pozostając od 1972 roku jego docentem, zaś od 1987 roku – profesorem nadzwyczajnym[4][2].
W czasie jego kadencji orkiestra Filharmonii Lubelskiej gościnnie występowała w Filharmonii Narodowej w Warszawie (dwukrotnie), na Węgrzech, Czechosłowacji, we Włoszech (kilkakrotnie), we Francji, Szwecji, w Szwajcarii, Hiszpanii[1]. On sam gościnnie koncertował prawie w całej Europie. Poza tym w USA (San Francisco), w ZSRR (Leningradzka Orkiestra Filharmonii w Petersburgu), w Hawanie, w Tunisie, w Taegu, w Meksyku (Xalapa), w RFN oraz na licznych festiwalach, m.in. z Orkiestrą Symfoniczną w Skopje. W latach 1980–1983 był członkiem Rady Muzyki przy Ministerstwie Kultury i Nauki w Warszawie. Kilkakrotnie delegowany za granicę w charakterze obserwatora muzycznego, m.in. do Pragi, Berlina, Bergen, Bułgarii. Gościnnie dyrygował w wielu filharmoniach w Polsce i za granicą. W Polsce najczęściej Orkiestrą i Chórem Filharmonii Narodowej w Warszawie, wielokrotnie Wielką Orkiestrą Polskiego Radia i TV w Katowicach (obecnie NOSPR), w Filharmonii Krakowskiej oraz Orkiestrą i Chórem Polskiego Radia w Krakowie. Dokonał wielu nagrań archiwalnych, radiowych i telewizyjnych. Od połowy lat 80. XX wieku gościnnie współpracował z Orkiestrą Symfoniczną Valladolid w Hiszpanii, pełniąc od 1990 roku przez kilka miesięcy obowiązki jej szefa artystycznego i dyrygenta. W latach 1992–1998 pełnił stanowisko dyrektora artystycznego Filharmonii im. A. Malawskiego w Rzeszowie oraz Festiwalu Muzycznego w Łańcucie. Wraz z filharmonikami prowadził działalność edukacyjną dla dzieci i młodzieży (tzn. koncerny edukacyjne i symfoniczne) w szkołach, w makroregionie lubelskim i podkarpackim[5].
Żonaty z Danutą Damięcką-Natanek (1946–2006), śpiewaczką (sopran), uczennicą Ady Sari.
Inicjatywy i muzyczne kontynuacje
- Nałęczowskie Divertimento w Nałęczowie
- Dni muzyki organowej i oratoryjnej w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą
- Muzyczne spotkania w Kozłówce
- Lubelski Wrzesień Muzyczny
Nagrody i wyróżnienia (ważniejsze)
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2013)
- Medal Prezydenta Miasta Lublina (80 rocznica urodzin, 2013)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1998)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1989)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979)
- Złota Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Lublina” (1979)
- Odznaka honorowa „Za zasługi dla Lubelszczyzny” (1974)
- Srebrny Krzyż Zasługi
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”[3]
Funkcje społeczne
- członek Rady Muzyki przy Ministrze Kultury i Sztuki
- członek Rady Konsultacyjnej przy Wojewodzie Lubelskim
- członek The American Biographical Institute Research Association
- honorowy członek International Biographical Centre
Działalność na rzecz zwierząt
Adam i Danuta Natankowie w 2000 roku założyli Stowarzyszenie Opieki nad Zwierzętami „Lubelski Animals”. Do komitetu założycielskiego dołączyły Jolanta Polberg i prof. Halina Kowalska-Pyłka, emerytowana wykładowczyni Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie[6]. Stowarzyszenie organizuje zbiórki karmy dla zwierząt domowych, zapewnia opiekę weterynaryjną, poszukuje nowych opiekunów oraz zbiera środki finansowe[7]. Z inicjatywy stowarzyszenia powstało Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt w Lublinie. Adam Natanek dwukrotnie (2002, 2004) był powoływany na członka Lokalnej Komisji Etycznej w Lublinie, do której należało realizowanie standardów przeprowadzania doświadczeń oraz badanie stopnia ich inwazyjności[8]. Wypowiadał się również na łamach lokalnej prasy, piętnując naganne zachowania w stosunku do zwierząt[9].
Publikacje o dyrygencie
W 2013, Teresa Księska-Falger, prezes Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Lublinie oraz Marek Dudek, lubelski muzykolog wydali książkę pt. Adam Natanek. Portret artysty.
Promocja książki odbyła się podczas ostatniego z koncertów II Międzynarodowego Festiwalu „Andrzej Nikodemiowicz czas i dźwięk” w ramach Międzynarodowego Dnia Muzyki w Auli Kardynała Stefana Wyszyńskiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[10].
W Lublinie, w 2017, została wydana monografia autorstwa Marka Dudka pt. Adam Natanek: człowiek, artysta, pedagog[11].
Przypisy
- ↑ a b Historia Filharmonii. filharmonialubelska.pl [dostęp 2019-02-27]
- ↑ a b 29 października – spotkanie i KONCERT – „Lublin – miasto, które obdarzyło mnie zaufaniem...”. domkulturylsm.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-03)].
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 660. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Prof. Adam Natanek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2019-03-03] .
- ↑ Marek Dudek, Adam Natanek: człowiek, artysta, pedagog, Lublin 2017, s.552-553.
- ↑ Tamże, s.449.
- ↑ Jerzy W. Mościbrodzki, W schronisku będzie dach, Kurier Lubelski, Nr 150, 1 lipca 1996, s.12.
- ↑ Op.cit., Dudek, s.457.
- ↑ List Czytelnika: Gdzie jest kościół, gdy ludzie zamęczają zwierzęta?. Kurierlubelski.pl. [dostęp 2019-02-27]. (pol.).
- ↑ Joanna Biegalska: Promocja książki "Adam Natanek - Portret Artysty". Kurierlubelski.pl. [dostęp 2019-02-27]. (pol.).
- ↑ VI Festiwal Nikodemowicza, I Koncert Inauguracyjny 16.09.2017. niecodziennik.mbp.lublin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-01)].. niecodziennik.mbp.lublin.pl [dostęp 2019-03-01].
Media użyte na tej stronie
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej