Adam Roman

Adam Roman

Tablica upamiętniająca Adama Romana na cokole rzeźby „Sztafeta”
Data i miejsce urodzenia	20 maja 1916 Kraśnik Lubelski
Data i miejsce śmierci	25 lutego 2013 Warszawa
Narodowość	Polska
Dziedzina sztuki	rzeźba
Ważne dzieła
Sztafeta
Odznaczenia

Pomnik nagrobny Jerzego Waldorffa na cmentarzu Powązkowskim wykonany przez Adama Romana w 2002 roku

Figura św. Piotra z fasady bazyliki Świętego Krzyża w Warszawie zrekonstruowana po II wojnie światowej przez Adama Romana

Sztafeta przy Stadionie Narodowym w Warszawie

Pomnik Jana Pawła II na przyklasztornym dziedzińcu w Bardzie

Popiersie Józefa Chełmońskiego w parku w Radziejowicach

Adam Roman (ur. 20 maja 1916 w Kraśniku Lubelskim, zm. 25 lutego 2013 w Warszawie) – polski rzeźbiarz, profesor, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, długoletni kierownik Katedry Konserwacji Rzeźby Kamiennej, autor m.in. Sztafety.

Życiorys

Przed wojną uczył się kamieniarstwa w zakładach rzemieślniczych. W 1939 walczył m.in. szeregach SGO „Polesie”^[1]. W czasie powstania warszawskiego brał udział w walkach, należał m.in. do batalionu „Czata 49"^[2]. W latach 1946–1950 studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Odbył również studia w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Brał udział w rekonstrukcji budowli i rzeźb powojennej Warszawy. W latach 1950–1971 był pedagogiem wydziału rzeźby, następnie Wydziału Konserwacji i Rekonstrukcji Dzieł Sztuki. Założyciel i długoletni kierownik Katedry Konserwacji Rzeźby Kamiennej. Jest jednym z założycieli Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami. Swoją pracownię miał m.in. na Saskiej Kępie. Nakręcono w niej jedną ze scen filmu Andrzeja Wajdy pt. Człowiek z marmuru^[3]. Pracownia ta znajdowała się przy ul. Alfreda Nobla, gdzie w domach szeregowych zamieszkali także inni rzeźbiarze: Józef Trenarowski, Józef Gosławski, Kazimierz Bieńkowski, Eugeniusz Żarkowski, Tadeusz Świerczek i Adam Procki^[4].

Adam Roman zmarł 25 lutego 2013^[5]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 233-1-13)^[6][7]. W sierpniu 2013 roku na cokole rzeźby Sztafeta zamieszczono tablicę upamiętniającą Adama Romana^[8].

Twórczość

• Kariatyda w budynku dawnej Prokuratury Generalnej w Warszawie (1948)
• Sztafeta – kompozycja sportowa (1953-1956) na Stadionie Dziesięciolecia (obecnie koło Stadionu Narodowego)
• Pomnik Jana Pawła II na dziedzińcu klasztornym w Bardzie Śląskim (1982)
• Pomnik Józefa Chełmońskiego w Radziejowicach (2002)
• Pomnik nagrobny Jerzego Waldorffa na cmentarzu Powązkowskim (2002)
• Pomnik Fryderyka Chopina w Kaliningradzie (2010)^[9]
• Pomnik Fryderyka Chopina w Tokio (2010)^[10]

Wystawy

Indywidualne

Zbiorowe

Krajowe

Zagraniczne

Rok	Państwo	Miasto	Wystawa
1974	Norwegia	Oslo	?

Odznaczenia

• 1954 – Srebrny Krzyż Zasługi
• 1955 – Medal 10-lecia Polski Ludowej
• 1964 – Krzyż Walecznych
• 1968 – Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• 1968 – Medal za Warszawę 1939–1945
• 1972 – Odznaka Zasłużonego Działacza Kultury
• 1979 – Odznaka Pamiątkowa Zgromadzenia „Radosław”
• 1981 – Odznaka Armii Krajowej Zgrupowania „Radosław”
• 1982 – Warszawski Krzyż Powstańczy
• 1984 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1995 – Odznaka Weterana Walk o Niepodległość

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Wieczorek, Lech Majewski, Mistrzowie rzeźby, Warszawa 2004 ISBN 83-7100-238-6.
• Dorota Kozielska: Adam Roman. Wskrzeszone piękno. Warszawa: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 1997. ISBN 83-87321-04-4.

Linki zewnętrzne

• „Adam Roman - Czas Sztafety” w PKOl. pkol.pl, 2011-03-09. [dostęp 2011-08-11].
• Prof. Adam Roman, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-08-11] .
• Izabela Kraj: Powstanie nocą na Wiśle opowiadane. zyciewarszawy.pl, 2011-07-21. [dostęp 2013-03-03].
• Tomasz Urzykowski: Żegnamy autora „Sztafety” na Narodowym. Miał 97 lat. gazeta.pl, 2013-03-06. [dostęp 2013-03-06].