Adam Rozwadowski

Adam Rozwadowski
Adam Ritter von Groß-Rozwadów Jordan-Rozwadowski
pułkownik kawalerii pułkownik kawalerii
Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1876
Dołpotów

Data śmierci

23 stycznia 1957

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

4 Pułk Ułanów
8 Pułk Ułanów
DOK V
5 Pułk Strzelców Konnych

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920-1941, dwukrotnie) Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie pokoju) Krzyż Wojskowy Karola Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913

Adam Jordan Rozwadowski[a] herbu Trąby (ur. 6 lipca 1876 w Dołpotowie, zm. 23 stycznia 1957) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 9 lipca 1876 w Dołpotowie, rodzinnym majątku[1][2][3][4]. Wywodził się z rodu Rozwadowskich herbu Trąby, był prawnukiem Kazimierza Rozwadowskiego (pułkownik wojsk polskich), wnukiem Wiktora Rozwadowskiego (1812-1858, oficer powstania listopadowego odznaczony Virtuti Militari[5]) i Jakuba Wiktora oraz synem Franciszka Rozwadowskiego (1848-1916, ziemianin, poseł) i Marii Scholastyki z domu Wiktor herbu Brochwicz (zm. 1848), bratankiem Tomisława (1841-1920)[6][4]. Jego rodzeństwem byli Tomisław (1877-1897), Władysław (1879-1935), Jerzy (1881-1966), Zofia (1886-1953)[7][4]. Około 1911 otrzymał godność c. k. podkomorzego[8].

W kawalerii C. K. Armii został mianowany podporucznikiem z dniem 1 września 1897[9][10], potem awansowany na porucznika z dniem 1 listopada 1901[11]. Był oficerem 13 Galicyjskiego pułku ułanów w Złoczowie (od początku jego służby tam oficerami byli jego kuzyni por./rtm. Samuel Jordan-Rozwadowski, a od około 1902 także rtm. Wiktor Jordan-Rozwadowski)[12][13][14]. W jednostce od około 1909 był komendantem plutonu pionierów (wcześniej tę punkcję pełnili jego ww. kuzyni Samuel i Wiktor)[15][16], a od około 1910 do około 1913 adiutantem pułku[8][17][18]. W tym okresie został awansowany na rotmistrza z dniem 1 maja 1911[19]. Pozostawał oficerem 13 pułku w czasie pokoju do 1914[20]. Podczas I wojny światowej walczył pozostając żołnierzem pułku piechoty nr 13 do 1918[21][22][23]. Został awansowany na majora kawalerii z dniem 1 maja 1917[24]

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany na stopień podpułkownika kawalerii ze starszeństwem z dniem z 1 czerwca 1919[25]. W 1921 był dowódcą 8 pułku ułanów w Rakowicach pod Krakowem. Jako oficer nadetatowy w 1923 w randze adiutanta sztabowego pełnił funkcję zastępcy szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w tym samym mieście[26]. Następnie został awansowany na pułkownika kawalerii ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924[27]. Od 20 listopada 1924 sprawował stanowisko dowódcy 5 pułku Strzelców Konnych w Tarnowie[28][29], z którego 4 lutego 1927 został przeniesiony w stan spoczynku z dniem 30 kwietnia 1927. Na emeryturze pozostał w Krakowie[2]. W 1934 jako pułkownik kawalerii w stanie spoczynku był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr V jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto[3].

22 września 1907 w Miejscu Piastowym poślubił Annę Trzecieską herbu Strzemię (1888-1926, córka Jana Trzecieskiego)[10][4]. Miał córkę Urszulę (1909-2001, żona Tadeusza Antoniego Mikułowskiego-Pomorskiego) i syna Jana (1910-1990)[4]. Opracował życiorys i wspomnienie „Zapomniany” w publikacji Generał Rozwadowski, poświęconej swojemu kuzynowi gen. Tadeuszowi Rozwadowskiemu[30].

Zmarł 23 stycznia 1957[31]. Został pochowany w grobowcu Łętowskich na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[31].

Odznaczenia

austro-węgierskie

Uwagi

  1. ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Adam Ritter von Groß-Rozwadów Jordan-Rozwadowski”. W Wojsku Polskim był określany jako „Adam Rozwadowski-Jordan” (1923, 1924, 1928), a potem jako „Adam Jordan Rozwadowski” (1934).

Przypisy

  1. ↑ Almanach 1908 ↓, s. 899.
  2. ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 887.
  3. ↑ a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 335, 941.
  4. ↑ a b c d e Adam Jordan-Rozwadowski h. Trąby. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-03-15].
  5. ↑ Stanisław Tarnowski: Xsięga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów, tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku Krzyżem Wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych. Lwów: 1881, s. 114.
  6. ↑ Almanach 1908 ↓, s. 815-817.
  7. ↑ Almanach 1908 ↓, s. 816.
  8. ↑ a b c Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1912. Wiedeń: 1911, s. 832.
  9. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1898. Wiedeń: 1897, s. 634.
  10. ↑ a b Almanach 1908 ↓, s. 817.
  11. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 665.
  12. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1898. Wiedeń: 1897, s. 733.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 735.
  13. ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 757.
  14. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1901. Wiedeń: 1900, s. 765.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 770.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1903. Wiedeń: 1902, s. 766.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 770.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1905. Wiedeń: 1904, s. 776.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 784.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1907. Wiedeń: 1906, s. 792.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1908. Wiedeń: 1907, s. 802.
  15. ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1909. Wiedeń: 1909, s. 820.
  16. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1910. Wiedeń: 1909, s. 828.
  17. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1911. Wiedeń: 1910, s. 832.
  18. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1913. Wiedeń: 1912, s. 880.
  19. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1912. Wiedeń: 1911, s. 725.
  20. ↑ a b Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1914. Wiedeń: 1914, s. 746.
  21. ↑ a b Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 629.
  22. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 827.
  23. ↑ a b c d Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 1025.
  24. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 908.
  25. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 675.
  26. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 93, 615.
  27. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 597.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 21 listopada 1924 roku, s. 690.
  29. ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 590.
  30. ↑ Adam Jordan Rozwadowski: Generał Rozwadowski. Kraków: 1929, s. XI.
  31. ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Adam Rozwadowski. rakowice.eu. [dostęp 2021-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].
  32. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 615.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet plk.svg
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
AUT Karl-Truppenkreuz BAR.svg
Baretka Krzyża Wojskowego Karola – Austro-Węgry. (Karl-Truppenkreuz)
Signum Laudis (peace time).png
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka wstążki czasu pokoju austro-węgierskiego Medalu Zasługi Wojskowej "Signum Laudis"
AUT Franz Joseph 50 years of reign - Military Medal.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Military Medal for 50 years of reign of Emperor Franz Joseph (=Signum Memoriae)
POL Krzyż Walecznych (1920) 2r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
AUT KuK Kriegsbande schwertern-gold BAR.svg
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) z okuciem złotych mieczy dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).
Med. Austria 1912-1913.JPG
Austrian mobilitation cross of 1912/1913's ribbon
AUT Jubiläumskreuz 1908.png
Autor: Mimich, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Jubileuszowy 1908 (Austro-Węgry)