Adam Stebłowski

Adam Stebłowski

major dyplomowany lotnictwa
Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1896 Zbrucz
Data i miejsce śmierci	28 lutego 1941 Rothesay, wyspa Bute, Szkocja
Przebieg służby
Lata służby	1916–1929, 1939–1941
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	Batalion Balonowy
Stanowiska	zastępca dowódcy batalionu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Późniejsza praca	starosta działdowski
Odznaczenia

Adam Stebłowski (ur. 24 grudnia^[1] 1896 w Zbruczu, zm. 28 lutego 1941 w Rothesay na wyspie Bute) – major dyplomowany lotnictwa Wojska Polskiego, prawnik, urzędnik konsularny.

Życiorys

Urodził się 24 grudnia 1896 w Zbruczu, w powiecie płoskirowskim ówczesnej guberni podolskiej, w rodzinie Konstantego i Marii Julii z Brzezickich. W 1915 złożył maturę w gimnazjum klasycznym w Ostrogu i rozpoczął studia na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu św. Włodzimierza w Kijowie^[2].

28 stycznia 1916 został wcielony do Armii Imperium Rosyjskiego i przydzielony do 2 Aleksiejewskiej Szkoły Inżynieryjnej w Kijowie. 28 września 1916 ukończył szkołę i został mianowany chorążym. otrzymał awans na ppor. inż. (1917), przeniesiony do 33 oddziału aeronautycznego w którym pełnił służbę nawigatora balonowego, a następnie adiutanta jednostki. Po rewolucji październikowej (1917) wstąpił do polskiej 1 Dywizji Strzelców, z której został odesłany do dyspozycji dowództwa I Korpusu Polskiego, był komendantem Naczpolu przy dowództwie 33 Korpusu armii rosyjskiej, a po jego demobilizacji został przydzielony jako p.o. topografa do sztabu II Korpusu Polskiego (1918). Studiował na Uniwersytecie Odeskim.

W 1918 wstąpił do 4 Dywizji Strzelców Polskich i wraz z nią w 1919 powrócił do Polski. Służył w 2 kompanii saperów, następnie w 12 baonie saperów. W tym samym roku został przeniesiony do Wojsk Aeronautycznych i wyznaczony na stanowisko naczelnika wydziału IV (organizacja i wyszkolenie) Dowództwa Wojsk Aeronautycznych. 19 stycznia 1921 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu porucznika, w Wojskach Lotniczych, w „grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”^[3]. Był kierownikiem Wydziału I (organizacyjno-szkolnego) w Sekcji 3 Departamentu III Żeglugi Powietrznej MSWojsk. W czasie wojny z bolszewikami służył jako oficer operacyjny 1 pułku aeronautycznego. W 1921 roku był II oficerem operacyjnym Szefostwa Aeronautyki Polowej Naczelnego Dowództwa WP. W tymże roku został zatwierdzony jako obserwator i pilot balonowy.

3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 68. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki. Jego oddziałem macierzystym był wówczas I batalion aeronautyczny w Poznaniu^[4]. 26 stycznia 1923, po ukończeniu I Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Minister Spraw Wojskowych przyznał mu pełne kwalifikacje do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego^[5]. W 1923 pełnił służbę w Wydziale Balonowym Departamentu IV Żeglugi Powietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisku kierownika referatu wyszkolenia^[6]. 1 kwietnia 1924 roku został przydzielony do Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego na stanowisko referenta^[7]. Na tym stanowisku współpracował z „Belloną”, „Polską Zbrojną” i „Żołnierzem Polskim”, Lot Polski, przeniesiony na stanowisko sekretarza redakcji „Bellony” i „Przeglądu Wojskowego”. 1 grudnia 1924 awansował do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 24. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych^[8]. 4 marca 1925 został przeniesiony do Oddziału II SG na stanowisko referenta w Samodzielnym Referacie Ligi Narodów. 9 października 1925 uzyskał tytuł magistra prawa na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Z dniem 1 grudnia 1925 został przeniesiony do 1 batalionu balonowego w Toruniu na stanowisko zastępcy dowódcy^[9]. Z dniem 15 grudnia 1926 został przeniesiony do kadry oficerów lotnictwa i przydzielony Oddziału III Sztabu Generalnego na stanowisko kierownika referatu^[10][11]. Z dniem 30 listopada 1928 został przeniesiony w stan nieczynny na przeciąg 12 miesięcy^[12].

W 1928 przeszedł do polskiej służby zagranicznej, pełniąc m.in. funkcje radcy poselstwa RP w Moskwie, jednocześnie pełniącego obowiązki kierownika Konsulatu Generalnego RP w Charkowie (1928–1932), a zarazem kierownika placówki wywiadowczej „Zet”, konsula generalnego w Tbilisi (1932–1933), radcy w Wydziale Wschodnim Departamentu Polityczno-Ekonomicznego MSZ (1933–1934), członka Górnośląskiej Komisji Mieszanej w Katowicach (1934–1937), oraz radcy referatu centralnoeuropejskiego w Wydziale Zachodnim Departamentu Polityczno-Ekonomicznego MSZ (1938–1939).

Od 15 stycznia do 4 września 1939 pełnił funkcję starosty działdowskiego. Po wybuchu II wojny światowej dotarł do Francji, gdzie został przyjęty do służby w PSZ. 11 grudnia 1939 został przydzielony do Centrum Wyszkolenia Saperów w Angers. We wrześniu 1940, po ewakuacji do Szkocji, został przeniesiony do Stacji Zbornej Oficerów Rothesay. Tam 28 lutego 1941 zmarł. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym (grób nr 1804)^[13].

Był mężem Zofii z Hryniewieckich (zm. 1934)^[2].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)^[14]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)^[15]
• Medal Niepodległości (9 listopada 1933)^[16]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[17]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[17]
• Odznaka Honorowa PCK II klasy^[2]
• Wielki Oficer Orderu św. Sawy (Jugosławia)^[17]
• Krzyż Komandorski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)^[17]
• Krzyż Komandorski Orderu św. Aleksandra (Bułgaria)^[17]
• Krzyż Komandorski Orderu św. Agaty (San Marino)^[17]
• Krzyż Komandorski Order Korony Dębowej (Luksemburg)^[17]
• Order Krzyża Orła III klasy (Estonia)^[17]
• Order Estońskiego Czerwonego Krzyża III klasy (Estonia)^[17]
• Order Grobu Świętego III klasy (Stolica Apostolska)^[17]
• Order św. Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)^[15]
• Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie)^[15]
• Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie)^[15]
• Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)^[17]
• Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja)^[17]
• Medal Pamiątkowy 1918–1928 (Łotwa)^[17]
• Kawaler Krzyża Magistralnego św. Jana Jerozolimskiego (1938, SMOM)^[17][15]
• Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée) (Francja)^[17][15]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
• Adam Stebłowski, starosta działdowski. Zeznanie, Paryż, 14 października 1939, [w:] Wojskowe Teki Archiwalne t. 6 cz. 1, Przygotowania obronne państwa 1935–1939. Prawo i administracja, 24.02.2015.
• Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.