Adam Studziński

Adam

Franciszek Studziński
Data i miejsce urodzenia	2 czerwca 1911 Strzemień (powiat żółkiewski)
Data i miejsce śmierci	2 kwietnia 2008 Kraków
Miejsce pochówku	Cmentarz Rakowicki
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	łaciński
Inkardynacja	Zakon Kaznodziejski
Prezbiterat	9 marca 1937

Adam Franciszek Studziński

o. Adam Studziński Monte Cassino, 11 maja 2007
generał brygady
Data i miejsce urodzenia	2 czerwca 1911 Strzemień
Data śmierci	2 kwietnia 2008
Przebieg służby
Lata służby	od 1941
Siły zbrojne	Polskie Siły Zbrojne
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: kampania włoska, bitwa o Monte Cassino
Odznaczenia

Nagrobek o. Adama Studzińskiego

Adam (właśc. Franciszek^[1]) Studziński (ur. 2 czerwca 1911 w Strzemieniu, powiat żółkiewski^[2], zm. 2 kwietnia 2008 w Krakowie^[2]) – polski prezbiter katolicki, dominikanin, kapelan Polskich Sił Zbrojnych w czasie II wojny światowej, generał brygady Wojska Polskiego, harcmistrz Związku Harcerstwa Polskiego.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Do szkoły powszechnej uczęszczał w rodzinnym Strzemieniu^[3]. Ukończył Państwowe Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Żółkwi (tzw. mała matura^[1]), egzamin dojrzałości zdał w Gimnazjum im. Sienkiewicza w Krakowie. W 1928 wstąpił do zakonu dominikanów^[1]. Nowicjat ukończył w Krakowie^[1]. Następnie studiował teologię we Lwowie i w Warszawie, święcenia kapłańskie przyjął we Lwowie^[1] 9 marca 1937 z rąk biskupa Eugeniusza Baziaka. Do wybuchu II wojny światowej pracował jako katecheta.

II wojna światowa

We wrześniu 1939 znalazł się na Węgrzech, gdzie był duszpasterzem wśród polskich żołnierzy^[2]. W 1942 wstąpił do Wojska Polskiego, i pełnił następnie posługę duszpasterską w Palestynie i Iraku^[1][2]. Odbył kampanię włoską, jako kapelan Pułku 4. Pancernego „Skorpion”^[2]. Za udział w bitwie o Monte Cassino został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari^[4]. W kwietniu 1945 mianowany został kapelanem 2 batalionu komandosów zmotoryzowanych 2 Brygady Pancernej (później 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej)^[5].

Okres powojenny

Po wojnie wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia^[5]. W październiku 1947 powrócił do Polski^[5]. W 1950 został zaaresztowany w Gdańsku pod zarzutem przygotowywania ucieczki na Zachód^[5]. Skazany początkowo na 10 lat więzienia, został jednak zwolniony z więzienia w Łodzi jesienią 1951^[3][5]. Pracował m.in. jako proboszcz w Warszawie (1952–1958)^[6], następnie zamieszkał w klasztorze dominikanów w Prudniku (1962) i w Warszawie (1962–1963)^[7], ukończył także studia na Wydziale Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1970)^[8]. Przez wiele lat zajmował się restauracją i konserwacją krakowskiego klasztoru oo. dominikanów; był inicjatorem otwarcia klasztornego muzeum^[4].

Działał w środowiskach kombatanckich jako duszpasterz. Organizował spotkania rocznicowe i pielgrzymki na Jasną Górę byłych legionistów, POW-iaków, żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego i II Korpusu. Był nieformalnym kapelanem krakowskiego oddziału Związku Legionistów Polskich^[9]. Od 1981 był honorowym kapelanem corocznego Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej; z tego powodu był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa^[5]. Ściśle współpracował z Komitetem Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego^[3].

3 maja 2006 prezydent RP awansował go na stopień generała brygady WP^[5]. Zbierał i opiekował się pamiątkami legionowymi oraz kombatanckimi, m.in. spuściznami po płk. Wincentym Edwardzie Cybulskim oraz po por. Stanisławie Leszczyc-Przywarze, które Studziński złożył w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów^[3].

Harcerstwo

W latach 80. wraz ze współpracownikami wyremontował kościół św. Idziego w Krakowie (którego był rektorem) i uczynił z niego miejsce spotkań harcerzy i kombatantów^[4][5]. Rozpoczął tam działania duszpasterstwa harcerskiego, które organizuje msze i rekolekcje dla harcerek i harcerzy.

Pogrzeb

Uroczystości pogrzebowe odbyły się 9 kwietnia 2008 w Krakowie i miały uroczysty charakter. Po mszy św. w kościele Dominikanów, której przewodniczył kardynał Franciszek Macharski kondukt żałobny przeszedł na Cmentarz Rakowicki, gdzie o. Adam Studziński pochowany został z wojskowymi honorami w Alei Zasłużonych (kwatera LXIX pas C-2-3)^{[10][11][12][13]}. Jego imieniem nazwano plac przed kościołem św. Idziego w Krakowie.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari^[2]
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski^[14]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych^[2]
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami^[5]
• Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino
• Medal Wojska
• Odznaka "Honoris Gratia"^[3]
• brytyjska Gwiazda za wojnę 1939–1945
• brytyjska Africa Star
• brytyjska Italy Star
• brytyjski Defence Medal
• brytyjski War Medal 1939-1945

Wyróżnienia

• Tytuł honorowego członka Towarzystwa im. Józefa Piłsudskiego (marzec 1998)
• Tytuł Honorowego Obywatela Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa (1999)^[15]
• Tytuł Honorowego Obywatela Miasta Skawina 2007
• wpis do „Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich” (5 października 1989)
• Honorowy członek Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa^[2]
• Patron honorowy Krakowskiego Szwadronu Ułanów im. Marszałka Józefa Piłsudskiego^[3]

Publikacje

• „Przewodnik po polskich cmentarzach wojennych we Włoszech” (Oficyna Wydawnicza Fulmen 1994, ISBN 83-901106-9-5)^[4]
• „Wspomnienia kapelana Pułku 4 Pancernego „Skorpion” spod Monte Cassino” (Wydawnictwo i Reklama K & Z. Nowakowscy 1998, ISBN 83-86171-04-9)^[4]

Przypisy

Bibliografia

• JerzyJ. Bukowski JerzyJ., O. Adam Studziński OP 2 VI 1911 – 2 IV 2008, „Rocznik Krakowski” (74), Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 2008, s. 211-212, ISSN 0080-3499 .
• IzabelaI. Cisek IzabelaI. i inni, Z ziemi Polskiej do Włoskiej. 2 Korpus Polski i Armia Krajowa. Album wystawy, Kraków: Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, 2017, s. 93-98, ISBN 978-83-950027-0-0 .
• MarcinM. Sanak MarcinM., Ojciec Adam Studziński OP – duchowy opiekun legionistów i piłsudczyków, Archiwum Prowincji Dominikanów, 2019 [dostęp 2022-06-16] .

Linki zewnętrzne

• o. Adam Studziński (1911-2008) – sylwetka. pilsudski.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-05)].
• o. Adam Studziński – pierwszy proboszcz na Służewie
• Relacja biograficzna Adama Franciszka OP Studzińskiego nagrana w ramach projektu "Świadectwa. XX wiek". Ośrodek KARTA