Adam Swach

Adam
Adam Swach
Data i miejsce urodzenia

11 kwietnia 1668
Daczyce na Morawach

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1747
Poznań

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

franciszkanie

Śluby zakonne

24 marca 1687

Adam Swach (także: Adamus Swach) (ur. 11 kwietnia 1668[1] w Daczycach na Morawach, zm. 13 stycznia 1747[2] w Poznaniu) – czeski franciszkanin, artysta malarz.

Życiorys

Miał starszego brata, Antoniego (również franciszkanina, zm. 1709). W 1686 wstąpił do zakonu franciszkanów w Poznaniu. Studiował przez 3 lata malarstwo u Jerzego Eleutera[3] we Lwowie[4]. Profesję zakonną składał 24 marca 1687, otrzymał imię Adam. Z uwagi na rozgłos jaki przyniosły mu prace w Poznaniu, zaczął być zapraszany do kościołów w Polsce, by tam malować. Tworzył w Poznaniu, Owińskach, Lądzie, Pyzdrach, Żerkowie, Kaliszu, Łowiczu, Piotrkowie Trybunalskim, Jarosławiu, Krasnymstawie, Szamotułach, Wełnie, Krakowie i Krośnie. Po 1735 nie ma wzmianki o jego działalności. Zmarł w 1747.

Kronikarze otwarcie przyznają, że wśród prac Swacha są rzeczy wyraźnie naiwne i słabe[5]. Niektóre z jego prac są kontrowersyjne, np. polichromia w kościele Najświętszej Krwi Pana Jezusa przedstawiająca sceny z domniemanej kradzieży hostii przez Żydów. Arcybiskup Gądecki uważa, że potrzebne będzie umieszczenie tablicy informującej o korzeniach legendy trzech hostii[6].

Twórczość

Przypisy

  1. pojawiające się argumenty (m.in. z ksiąg franciszkańskich) za rokiem urodzenia 1650 obala Szczęsny Dettloff w Kronice Miasta Poznania 4/1947 (Bibliografia)
  2. Brosig podaje 23 marca 1748 według Liber mortuorum Biblioteki Kapituły gnieźnieńskiej; S. Dettloff obala jego poglądy opierając się na kronice franciszkańskiej z Poznania
  3. Szczęsny Dettloff szacuje datę nauki po 1686
  4. Szczęsny Dettloff podkreśla, że niektóre źródła błędnie wskazują na Kraków
  5. KMP 4/1947 s. 252
  6. Kościoły wolne od "legend antysemickich"?
  7. Trzy obrazy wróciły na lądzkie krużganki
  8. Dwieście pięćdziesiąt lat od koronacji cudownej figury Matki Bożej w Bazylice Matki Bożej Bolesnej
  9. Romuald Krygier, przewodnik Kolegiata Szamotulska, wydawca: Parafia Rzymskokatolicka pw. Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach, Szamotuły 2001 r., ISBN 83-914278-1-1, str 18

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

ASwach01.jpg
Dzieło Adama Swacha - kościół franciszkanów w Poznaniu, ołtarz NP Marii w kaplicy wschodniej
ASwach02.jpg
Dzieło Adama Swacha - kościół franciszkanów w Poznaniu, nawa główna z widokiem na wielki ołtarz
ASwach04.jpg
Dzieło Adama Swacha - kościół franciszkanów w Poznaniu, fresk i dekoracja stiukowa w prezbiterium
ASwach03.jpg
Dzieło Adama Swacha - kościół franciszkanów w Poznaniu, stalle zakonne w prezbiterium