Adam Zych

Adam Alfred Zych (ur. 28 lipca 1945 w Częstochowie) – polski psycholog, pedagog, poeta, tłumacz, profesor nauk społecznych.

Życiorys

W 1964 roku ukończył II Liceum Ogólnokształcące im. Jarosława Dąbrowskiego w Częstochowie. W latach 1966–1971 odbył studia z zakresu filozofii i psychologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Doktoryzował się w 1975 roku w Instytucie Badań Pedagogicznych w Warszawie. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1984 na Uniwersytecie Gdańskim. Postanowieniem Prezydenta RP z 19 lutego 2014 roku otrzymał tytuł naukowy profesora nauk społecznych.

W latach 1971–1975 pracował jako inspektor ds. zawodowej rehabilitacji inwalidów w Zespole Opieki Zdrowotnej w Szczecinie. W 1975 roku podjął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach, przekształconej następnie w Akademię Świętokrzyską. Początkowo zatrudniony był na stanowisku adiunkta, a później docenta (1987) i od 1990 profesora. W latach 80. napisał hymn WSP do muzyki Mirosława Niziurskiego. W 1991 roku był stypendystą Northwestern University. Gościnnie wykładał na Uniwersytecie w Gießen (1987 i 1988), Uniwersytecie Wiedeńskim (1995) i na Europejskim Uniwersytecie Viadrina (1996). Obecnie związany jest z Dolnośląską Szkołą Wyższą we Wrocławiu.

Jego zainteresowania badawcze obejmują gerontologię społeczną, pedagogikę starzenia się i starości oraz psychologię religii. Jest autorem artykułów w „Pro Memoria”, „Sztuce”, „Ikarze” i „Świętokrzyskim Kwartalniku Literackim”. Wystąpił w filmie dokumentalnym pt. Kielce, czyli polski Bronx (1995). Odznaczony został m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Uhonorowano go również Nagrodą Miasta Kielce i Medalem Miasta Oświęcimia oraz tytułem Przyjaciel Seniora.

Jest encyklopedystą, redaktorem Encyklopedii starości, starzenia się i niepełnosprawności wydanej w latach 2017-2018[1]. Opublikował kilkanaście tomików wierszy, również w językach angielskim i niemieckim.

Wybrane publikacje

  • Psychologowie radzieccy i ich prace 1917–1977. Słownik biograficzny, Kielce 1980
  • Być sobą przeciw sobie. Szkice o młodzieży współczesnej, Warszawa 1988
  • Sytuacja życiowa ludzi w podeszłym wieku w Polsce i w Republice Federalnej Niemiec, Kielce 1990
  • Człowiek wobec starości. Szkice z gerontologii społecznej, Warszawa 1995
  • Słownik gerontologii społecznej, Warszawa 2001
  • The living situation of elderly Americans of Polish descent in Chicago, Wrocław 2005
  • Narodziny nowego wieku. Eseje, felietony i szkice, Wrocław 2005
  • Pomiędzy wiarą a zwątpieniem. Wprowadzenie do psychologii religii, Kraków 2012
  • Przekraczając „smugę cienia”. Szkice z gerontologii i tanatologii, wyd. 2. przejrz., popr. i uzup., Katowice 2013
  • Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności (red.), Katowice 2017, 5 t.
  • Leksykon gerontologii, wyd. 4., Kraków 2019
  • Młodość utracona, odkrywana starość. Eseje i szkice z gerontologii, Katowice 2020
  • Starość w drodze... Wybór materiałów (red.), Katowice 2020

Przypisy

  1. Justyna Hołyst, Recenzja książki: Adam A. Zych (red.), Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności, t. 4, Fundacja Thesaurus Silesiae – Skarb Śląski, Katowice 2017, w: Praca Socjalna, nr 4/2018, s. 165-170, ISSN 0860-3480

Bibliografia

  • Judycki Z., Siwek J., Kto jest kim w Kielcach. Informator biograficzny, t. 1, Toruń 2002, s. 203-204.
  • Prof. dr hab. Adam Alfred Zych, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2014-08-30].