Adeste Fideles
Początek Adeste Fideles | |
Adeste fideles w wykonaniu Collegium Vocale Bydgoszcz | |
Forma muzyczna |
---|
Adeste Fideles (łac. Przybądźcie wierni) – średniowieczny hymn katolicki na okres Bożego Narodzenia nieznanego autorstwa.
Charakterystyka
Jedyną pewną informacją o pochodzeniu pieśni jest imię i nazwisko kopisty, który zapisał tekst i melodię popularnej pieśni irlandzkiej – sir John Francis Wade (1711-1786). Autor ten sporządził kopię hymnu między 1743-1744 dla katolickiego chóru w Douai na północy Francji (region Nord-Pas-de-Calais). W XVIII w. w miasteczku chronili się prześladowani przez irlandzkich protestantów na Wyspach Brytyjskich katolicy.
Hymn ten został przetłumaczony na wiele języków i jest jedną z najpopularniejszych i najbardziej znanych kolęd świata. Najczęściej obok oryginalnej wykonywana jest wersja angielska O come all ye faithful.
Melodia
Za autora muzyki do tej kolędy uważa się Johna Francisa Wade, lecz spotykane są także zdania, że jej autorem mógł być John Reading lub jego syn, a nawet Haendel czy portugalski kompozytor Marcos António da Fonseca. Faktem jest, że w latach powstania tej kolędy na świecie spotykało się wiele podobnych tematów muzycznych. Najstarszy zachowany rękopis Johna Francisa Wade'a zawiera zarówno nuty jak i tekst. Został on opublikowany w 1760.
Tekst
Pochodzenie oryginalnego XIII-wiecznego tekstu przypisywano wielu autorom, np. św. Bonawenturze czy królowi Portugalii Janowi IV. Uważa się, że John Francis Wade spisał i dostosował znany wcześniej tekst i skomponował do niego muzykę.
Tekst kolędy liczył w oryginale 4 zwrotki, dopiero potem ich liczbę zwiększono do 8. W użyciu jest wiele wersji tekstu łacińskiego różniących się zarówno liczbą zwrotek, jak i pewnymi fragmentami tekstu. Poniżej podany jest tekst uważany za oryginalny[1] oraz jego polska wersja.
Oryginalny tekst łaciński | Przekład z łaciny na polski (Gotfryd V. Gray) | Polski przekład śpiewnikowy (Tomasz Kmita-Skarsgård oraz ks. Paweł Sikora (4 zwrotki)) |
---|---|---|
1. Adeste Fideles | 1. O przybywajcie wierni | 1. Przybądźcie, o wierni, |
Interpretacje
Pieśń bożonarodzeniowa znajduje się w repertuarze wielu wykonawców zarówno XX, jaki XXI w. Oto niektórzy spośród nich:
- Język łaciński
- Bruno Pelletier, album Concert de Noël z 2003
- Andrea Bocelli, album Sacred Arias z 1999
- Bing Crosby, album Merry Christmas z 1945
- The Kelly Family, album Christmas All Year z 1981
- Fairuz, album Christmas Hymns z 1965
- Frank Sinatra, singel Silent Night z 1946 (razem z The Ken Lane Singers)
- Język angielski
- Harry Belafonte, album To Wish You a Merry Christmas z 1958
- Il Divo, album The Christmas Collection z 2005
- Enya, album Sounds of the Season: The Enya Holiday Collection z 2006
- Lisa Fischer, na albumie Home Alone 2: Lost in New York z 1992
- Josh Groban, w albumie Noël z 2007
- Elvis Presley, album Elvis Sings the Wonderful World of Christmas z 1971
- Carly Simon, album Christmas Is Almost Here Again z 2002
- Twisted Sister, podczas The Tonight Show with Jay Leno 13 grudnia 2006
- Bob Dylan, album Christmas in the Heart z 2009
- Helene Frischer, album "Weihnachten" z 2015
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Poetry X » Poetry Archives » John Francis Wade » "Prosa In Nativitáte Dómini (Adeste Fideles)", poetry.poetryx.com [dostęp 2017-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-16] (ang.).