Adiantum właściwe
.JPG) | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Klasa | |
| Podklasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | adiantum właściwe |
| Nazwa systematyczna | |
| Adiantum capillus-veneris L. Sp. Pl. 2. 1096. 1753 | |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
.JPG)
Odcinki liści z zarodniami
Adiantum właściwe[4], a. włos Wenery[5], niekropień właściwy[6] (Adiantum capillus-veneris) – gatunek paproci z rodziny orliczkowatych. Jest szeroko rozprzestrzeniony na świecie. Występuje w zachodniej Azji, w południowej Europie, Afryce i w obydwu Amerykach[7]. W Polsce jest czasami uprawiany jako roślina doniczkowa[8], czasami przejściowo dziczeje jako efemerofit[6].
Morfologia
- Pokrój
- Tworzy luźne kępy i posiada pełzające kłącze. W uprawie doniczkowej zwykle nie przekracza wysokości 40 cm przy szerokości 60 cm.
- Liście
- Nieparzysto-pierzasto 2 lub 3-krotnie złożone z delikatnych, jasnozielonych, trójkątnych, na szczycie wykrawanych listków przypominających wyglądem liście miłorzębu dwuklapowego. Długość całego liścia wynosi 20-30 cm i ma on charakterystycznej barwy ciemnogranatowy ogonek.
- Zarodnie
- Owalnego kształtu na spodniej stronie zawiniętych brzegów listków.
Uprawa
- Wymagania. Roślina nie jest trudna w uprawie, ale nie lubi zmiany miejsca. Nie lubi też silnego oświetlenia, dobrze rośnie przy północnym oknie. Wymaga bardzo dużej wilgotności powietrza. Jest wrażliwa na zanieczyszczenia powietrza dymem tytoniowym i wyziewami z pieców. Temperatura nie powinna spaść poniżej 10 °C, roślina źle znosi temperatury powyżej 21 °C przy suchym powietrzu, w szklarni jednak, gdzie panuje duża wilgotność dobrze rośnie również przy dużo wyższej temperaturze. Nie należy liści nabłyszczać. Dobrze pielęgnowana jest rośliną długowieczną. Jeżeli zapomnieliśmy podlać i liście uschną, to po jakimś czasie roślina odrośnie z podziemnych kłączy jeśli będziemy je podlewać.
- Sposób uprawy. Najlepsza jest dobra ziemia torfowa. Podlewać należy tak często, by była ona stale wilgotna, ale nie zalana wodą. Zimą w ogrzewanych pomieszczeniach należy ją codziennie zraszać wodą, zabieg ten równocześnie pozwoli utrzymać liście w czystości. W lecie co 2 tygodnie nawozimy słabą dawka nawozu wieloskładnikowego.
- Rozmnażanie. Można poprzez podział rozrośniętych kęp, jednak często się to nie udaje. Najlepiej rozmnażać przez zarodniki powstające na dolnej stronie listków. Należy je wysiewać wiosną w rozmnażarce i trzymać w temperaturze 21 °C pod folią lub szkłem.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ The Pteridophyte Phylogeny Group, A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ Adiantum capillus-veneris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 9. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
- ↑ a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-03-08].
- ↑ Elżbieta Zenkteler: Paprocie. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, s. 98-100. ISBN 83-09-01604-2.
Bibliografia
- Dawid Longman: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1997. ISBN 83-09-01559-3.
- Tabaza. Adiantum włos Wenery. [dostęp 2009-03-15].
Identyfikatory zewnętrzne:
Media użyte na tej stronie
Adiantum capillus-veneris (7).JPG
Autor: Marija Gajić, Licencja: CC BY-SA 4.0
Adiantum capillus-veneris grows from 6 to 12 in (15 to 30 cm) in height; its fronds arising in clusters from creeping rhizomes 8 to 27.5 in (20 to 70 cm) tall, with very delicate, light green fronds much subdivided into pinnae 0.2 to 0.4 in (5 to 10 mm) long and broad; the frond rachis is black and wiry.
Autor: Marija Gajić, Licencja: CC BY-SA 4.0
Adiantum capillus-veneris grows from 6 to 12 in (15 to 30 cm) in height; its fronds arising in clusters from creeping rhizomes 8 to 27.5 in (20 to 70 cm) tall, with very delicate, light green fronds much subdivided into pinnae 0.2 to 0.4 in (5 to 10 mm) long and broad; the frond rachis is black and wiry.
|
This media file is produced by Wikipedian in Residence in Botanical Garden Jevremovac in 2015. |
|
Adiantum capillus-veneris (11).JPG
Autor: Marija Gajić, Licencja: CC BY-SA 4.0
Adiantum capillus-veneris grows from 6 to 12 in (15 to 30 cm) in height; its fronds arising in clusters from creeping rhizomes 8 to 27.5 in (20 to 70 cm) tall, with very delicate, light green fronds much subdivided into pinnae 0.2 to 0.4 in (5 to 10 mm) long and broad; the frond rachis is black and wiry.
Autor: Marija Gajić, Licencja: CC BY-SA 4.0
Adiantum capillus-veneris grows from 6 to 12 in (15 to 30 cm) in height; its fronds arising in clusters from creeping rhizomes 8 to 27.5 in (20 to 70 cm) tall, with very delicate, light green fronds much subdivided into pinnae 0.2 to 0.4 in (5 to 10 mm) long and broad; the frond rachis is black and wiry.
|
|
This media file is produced by Wikipedian in Residence in Botanical Garden Jevremovac in 2015. |
|