Adiuwant (rolnictwo)

Ten artykuł od 2019-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Adiuwant (łac. adiuvare – pomagać, wspierać), wspomagacz – substancja pomocnicza znajdująca się w środkach ochrony roślin obok substancji aktywnej lub też dodawana do cieczy roboczej, poprawiająca jej skuteczność biologiczną poprzez modyfikacje właściwości fizycznych oraz chemicznych cieczy roboczej.

Funkcję adiuwanta spełniają np. środki powierzchniowo czynne (surfaktanty), oleje roślinne czy mineralne z dodatkiem emulgatora oraz nawozy mineralne jak siarczan amonu. Mechanizm działania adiuwanta zależy od jakości jego komponentów, składu i dawki. Adiuwanty są dedykowane do poszczególnych grup środków ochrony. Niewłaściwe zastosowanie środka ochrony roślin z adiuwantem może ograniczyć jego działanie lub spowodować uszkodzenia roślin.

Do adiuwantów zalicza się:

• preparaty zapobiegające znoszeniu cieczy przez zwiększenie średnicy jej kropel,
• preparaty zapobiegające przemywaniu, dzięki utrzymywaniu środków ochrony roślin w górnej warstwie gleby, co nie dopuszcza do skażenia wód podziemnych,
• preparaty ułatwiające mieszalność, sprawiające, że środki ochrony roślin można mieszać ze sobą lub z nawozami bez ryzyka wytrącenia się lub chemicznego rozkładu,
• oleje, które polepszają przyleganie do powierzchni pokrytych nalotem woskowym i przyspieszają proces wysychania,
• penetranty, dzięki którym środek ochrony roślin przenika bardzo szybko w głąb tkanek agrofaga jak np. ester metylowy oleju rzepakowego),
• aktywatory, wpływające na lepsze pobieranie i wnikanie środków ochrony roślin,
• preparaty zwiększające przyczepność, czyli ułatwiające cieczy użytkowej przyleganie do powierzchni agrofaga i sprawiające, że środek staje się odporny na zmywanie,
• preparaty zwilżające (zwilżacze), które zmniejszają napięcie powierzchniowe cieczy użytkowej, pozwalając na opryskiwanie powierzchni pokrytych nalotem woskowym, takich jak liście niektórych roślin lub naskórek niektórych owadów,
• adiuwanty o wielokierunkowym działaniu, czyli łączące w sobie kilka wymienionych wyżej właściwości.

Dodatek adiuwanta umożliwia obniżenie dawki środków ochrony roślin, jednak ze względu na powstające odporności agrofagów nie jest to w każdej sytuacji zalecane.

Zgodnie z prawem polskim, adiuwanty nie podlegają żadnym regulacjom oraz kontroli.

Do adiuwantów należy np. Adbios, Adpros, Atpol, Atpolan, Olejan, Olemix.