Adler (lokomotywa)

Adler
Producent	Robert Stephenson & Co., Newcastle
Lata budowy	1835
Układ osi	1A1
Wymiary
Masa pustego parowozu	11,4 t
Masa służbowa	14,3 t
Długość	3960 mm[1]
Długość z tendrem	7620 mm
Rozstaw osi skrajnych	5504 mm
Średnica kół napędnych	1372 mm[1]
Średnica kół tocznych	915 mm
Napęd
Trakcja	parowa
Ciśnienie w kotle	3,3 at[1]
Powierzchnia ogrzewalna kotła	18,2 m²[1]
Powierzchnia rusztu	0,5 m²[1]
Średnica cylindra	229 mm[1]
Skok tłoka	406 mm[1]
Parametry eksploatacyjne
Prędkość konstrukcyjna	65 km/h
Portal Transport szynowy

Adler (niem. Orzeł) – parowóz zaprojektowany i zbudowany przez George'a i Roberta Stephensonów w 1835 roku dla niemieckich linii kolejowych, do obsługiwania linii Norymberga – Furth^[1]. Był to 118. parowóz zakładów Stephensonów. Miał nowatorski wówczas układ osi 1A1 (1-1-1)^[2], nazwany Patentee – Stephenson eksperymentował wcześniej z układem 1-1-0 (tzw. Planet), jednak ze względu na zbyt duże obciążenie osi napędowej i wynikającą z tego niespokojną jazdę, dodał drugie koło toczne za kołem napędnym i stojakiem kotła^[1].

Bliźniaczy silnik parowy, dwucylindrowy, na parą nasyconą, umieszczony był wewnątrz ostoi, pod dymnicą i napędzał wykorbioną oś silnikową. Wodę w kotle uzupełniano pompą, która pracowała tylko podczas ruchu lokomotywy^[1]. Parowóz eksploatowano do 1857, został on następnie rozebrany na części i sprzedany. Na konstrukcji Adlera wzorowała się niemiecka fabryka Maffei konstruując swój pierwszy parowóz Münchner w 1841 roku^[1].

Replika Adlera w 2008 r.

W 1935 roku zbudowano w Niemczech czynną replikę parowozu Adler. Replika została uszkodzona w wyniku pożaru jaki wybuchł w Norymberskim Muzeum Transportu, 17 października 2005 r., a następnie odbudowana do czynnego stanu w 2007 roku.

Przypisy

Bibliografia

• Zdeněk Bauer: Stare parowozy. Warszawa: Wydawnictwo "Sport i Turystyka", 1986. ISBN 83-217-2574-0.