Adolf Loos

Adolf Loos

Adolf Loos (ok. 1904)
Imię i nazwisko	Adolf Franz Karl Viktor Maria Loos
Data i miejsce urodzenia	10 grudnia 1870 Brno
Data i miejsce śmierci	23 sierpnia 1933 Wiedeń
Narodowość	austriacka
Dziedzina sztuki	architektura
Epoka	modernizm
Ważne dzieła
Looshaus Willa Müllerów w Pradze

Looshaus w Wiedniu

Dom Stainera w Wiedniu

Adolf Franz Karl Viktor Maria Loos (ur. 10 grudnia 1870 w Brnie, zm. 23 sierpnia 1933 w Wiedniu) – austriacki architekt, prekursor modernizmu, teoretyk i publicysta.

Życiorys

Adolf Loos działał na obszarze dawnych Austro-Węgier oraz w Stanach Zjednoczonych i we Francji. W czasie pobytu w USA w latach 1893–1896 zetknął się z rzeczową, racjonalną architekturą. Po powrocie do Europy cyklem artykułów rozpoczął kampanię przeciwko secesyjnemu zdobnictwu i jego przedstawicielom, do których zaliczał Hoffmanna i Olbricha^[1]. W 1908 Loos wydał swoje dzieło Ornament i zbrodnia, w którym dowodził zbędności ornamentu w architekturze.

Loos występował przeciwko malarskiemu traktowaniu architektury i wieszczył secesji rychłe utonięcie w zbędnej ornamentyce. Siła oddziaływania jego projektów polegała na dobrych proporcjach i harmonijnym grupowaniu otworów drzwiowych i okiennych (dom Steinera w Wiedniu – 1910, willa Müllerów w Pradze – 1930)^[2].

Do uczniów Loosa zaliczali się Richard Neutra i Rudolf Schindler.

Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu.

Główne dzieła

• Looshaus – dom towarowy Goldmann & Salatsch w Wiedniu, zwany domem bez brwi, 1909–1911
• dom Steinera w Wiedniu, 1910
• dom Rufera w Wiedniu, 1922
• projekt biurowca Chicago Herald Tribune, 1922
• dom i pracownia Tristana Tzary na Montmartre w Paryżu, 1926
• projekt domu dla Josephine Baker, 1928
• dom Mollerów w Wiedniu, 1928
• dom Khunera w Kreuzbergu, 1930
• willa Müllerów w Pradze, 1930

Wybrane publikacje przetłumaczone na język polski

• Ornament i zbrodnia. Eseje wybrane, przeł. Agnieszka Stępnikowska-Berns, BWA w Tarnowie i Centrum Architektury, Warszawa-Tarnów 2013, ISBN 978-83-935538-9-1, ISBN 978-83-934574-7-2.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• M. Stępnik, Forma jako symptom relacji społecznych w kontekście Adolfa Loosa rozważań nad ornamentyką, (w:)  Wybrane problemy edukacji plastycznej dzieci  i młodzieży, pod red. A. Boguszewskiej i A. Mazur, Wyd. UMCS, Lublin 2013, s. 69-80.
• Adolf Loos – strona w serwisie ArchINFORM (ang. • niem.)
• Twórczość Adolfa Loosa w greatbuildings.com. greatbuildings.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-25)].