Adolf Rudnicki
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
| |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Adolf Rudnicki (ur. 22 stycznia 1909 w Żabnie[1], zm. 14 listopada 1990 w Warszawie) – polski pisarz prozaik i eseista pochodzenia żydowskiego.
Życiorys
Urodził się jako Aron Hirschhorn. Pochodził z chasydzkiej rodziny żydowskiej. Przed wojną ukończył szkołę handlową i pracował jako urzędnik bankowy. Debiutował jako prozaik na łamach dziennika „Kurier Poranny” w 1930, w którym wydrukowano jego nowelę pt. Śmierć operatora[2]. Z 1932 pochodzi jego pierwsza powieść Szczury.
Był uczestnikiem kampanii wrześniowej, został wzięty do niewoli, z której uciekł. W latach 1940–1941 przebywał we Lwowie, gdzie był członkiem Narodowego Komitetu Żydowskiego. 17 września 1940 wstąpił do Związku Radzieckich Pisarzy Ukrainy[3]. Od 1942 przebywał w Warszawie, gdzie działał w podziemiu kulturalnym. W 1944 wstąpił jako ochotnik do Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim.
Po wojnie mieszkał w Łodzi, a później w Warszawie. Poświęcił się pracy pisarskiej. Współpracował z pismami „Kuźnica” i „Świat”. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera AII-11-17a)[4].
Znaczącym motywem twórczości Rudnickiego jest martyrologia Żydów. Określenie „epoka pieców” pochodzi od tytułu jednego z jego utworów. Rudnicki pisał także utwory psychologiczne oraz eseje.
Nagrody i odznaczenia
- 1946 – Złoty Krzyż Zasługi[5]
- 1955 – Nagroda Państwowa II stopnia za Żywe i martwe morze
- 1956 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[5]
- 1966 – Nagroda Państwowa za tom Kupiec łódzki
- 1987 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia[5].
Utwory literackie
- Szczury (1932)
- Żołnierze (1933)
- Niekochana (1937)
- Lato (1938)
- Doświadczenia (1939); wydane łącznie z Żołnierzami jako Profile i drobiazgi żołnierskie (1946)
- Szekspir (1948)
- Pałeczka, czyli Każdemu to na czym mu mniej zależy (1950)
- Żywe i martwe morze (1952)
- Ślepe lustro tych lat cykl Niebieskie kartki (1956)
- Prześwity cykl Niebieskie kartki (1957)
- Narzeczony Beaty cykl Niebieskie kartki (1960)
- Obraz z kotem i psem cykl Niebieskie kartki (1960)
- Kupiec łódzki cykl Niebieskie kartki (1963)
- Pył miłosny cykl Niebieskie kartki (1964)
- Wspólne zdjęcie cykl Niebieskie kartki (1967)
- Teksty małe i mniejsze (1971)
- Rogaty warszawiak (refleksje wokół wspomnień o Antonim Słonimskim) (1981)
- Sto lat temu umarł Dostojewski (1984)
- Krakowskie Przedmieście pełne deserów - wspomnienia (1986)
- Teatr zawsze grany (refleksje wokół wspomnień o Idzie Kamińskiej) (1987)
Wydania pośmiertne
- Wybór opowiadań, seria: Biblioteka Narodowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław 2009 ISBN 978-83-04-04943-7.
Przypisy
- ↑ Często podawana jest data urodzin 19 lutego 1912 (tak nawet na nagrobku) i miejsce – Warszawa. Na ten temat patrz artykuł w Nowym Kurierze Dąbrowskim.
- ↑ Sylwetka Adolfa Rudnickiego w Bazie Wiedzy portalu culture.pl. [dostęp 2013-01-09].
- ↑ Bohdan Urbankowski, Czerwona msza, czyli uśmiech Stalina, t. 1, Warszawa 1998, s. 123.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ a b c Ewa Głębicka: Hasło: Rudnicki Adolf. W: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Jadwiga Czachowska, Alicja Szałagan (red.). T. 7: R-Sta. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, cop. 2001, s. 110. ISBN 83-02-08100-0.
Bibliografia
- Lesław Marian Bartelski: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11593-9.
Media użyte na tej stronie
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób pisarza Adolfa Rudnickiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.