Adrian Pikarski

Adrian Pikarski
Herb duchownego
Data urodzenia

1615

Data i miejsce śmierci

20 marca 1679
Grodno

Biskup diecezjalny kijowski
Okres sprawowania

1677–1679

Kaznodzieja nadworny Jana Kazimierza
Okres sprawowania

1661–1679

Wyznanie

katolicyzm

Inkardynacja

jezuici

Sakra biskupia

??

Adrian Pikarski herbu Półkozic[1] (ur. 1615, zm. 20 marca 1679 w Grodnie) – biskup nominat kijowski w 1677, kapelan i kaznodzieja królewski Jana II Kazimierza Wazy od 1661, spowiednik i kaznodzieja królowej Polski Ludwiki Marii Gonzagi w latach 1661-1667[2], jezuita, kapelan obozowy Stefana Czarnieckiego i pamiętnikarz.

Życiorys

Urodzony w ziemi rawskiej (Mazowsze) jako syn zamożnego szlachcica Jana, sędziego ziemskiego rawskiego, i Nowomiejskiej, krewny Jana Chryzostoma Paska. Kształcił się w kolegium jezuitów w Kaliszu, tam też wstąpił do zakonu. Przez kilkanaście lat uczył w różnych kolegiach. Brał udział w wojnach: szwedzkiej, duńskiej i moskiewskiej jako kapelan obozowy oddziałów Stefana Czarneckiego. Należał do stronnictwa Marii Ludwiki. W roku 1663 polemizował w Białej Cerkwi z Joannicym Galatowskim[3]. Później sprawował funkcję kaznodziei nadwornego i spowiednika Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana Sobieskiego.

Twórczość

  • Suprema in Regno Poloniae meta honoris. W: Plinius polonicus. Kalisz: drukarnia Kolegium T. J., 1639, s. 207–297. (utwór na cześć arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana Lipskiego)
  • Prawa Samsonka na pogrzebie... Małgorzaty z Masłowic Łayszczewskiej. Kalisz: drukarnia Kolegium T. J., 1651.
  • Kazania obozowe, fragm. przytoczył J. Ch. Pasek Pamiętniki (wyd. J. Czubek, Kraków 1929, BPP nr 81, s. 23-25)
  • Diarium bellici progressus cum Georgio Rakocio. Ex castris ad Miedzybor 23 Julii 1657, ogł. (z przekł. polskim) B. Kalicki "Ksiądz Adrian Pikarski i jego dziennik wyprawy przeciwko Rakocemu r. 1657", Biblioteka Ossolineum 1864, t. 4; przedr. w książce Zarysy historyczne, Lwów 1869; rękopis Ossolineum nr 240 zaginął w latach 1939-1945
  • Ludovicae Mariae Poloniae ac Sveciae Reginae viva et augusta imago, Kraków 1657, drukarnia F. Cezary (obrona pamięci Marii Ludwiki)
  • Najaśniejsze zwierciadło majestatu bez makuły, Kraków 1667, drukarnia F. Cezary (kazanie pogrzebowe)

Listy

  • Do prowincjała jezuitów polskich, dat. w Starogrodzie 27 września 1663, fragmenty ogł. B. Kalicki "Ksiądz Adrian Pikarski i jego dziennik wyprawy przeciwko Rakocemu r. 1657", Biblioteka Ossolineum 1864, t. 4; rękopis Ossolineum nr 237/II, k. 190-197

Przypisy

  1. Rodzina, herbarz szlachty polskiej, t. XIV, Warszawa 1917, s. 1.
  2. Bożena Fabiani, Warszawski dwór Ludwiki Marii, Warszawa 1976, s. 99.
  3. Jan Stradomski, Spory o" wiarę grecką" w dawnej Rzeczypospolitej [dostęp 2019-10-07] (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL COA Półkozic.svg
Autor: Avalokitesvara, Licencja: CC BY-SA 4.0
Herb szlachecki Półkozic