Adrien Houngbédji

Adrien Houngbédji

Data i miejsce urodzenia	5 marca 1942 Aplahoué
Premier Beninu
Okres	od 9 kwietnia 1996 do 14 maja 1998
Przynależność polityczna	Demokratyczna Partia Odnowy (PRD)
Poprzednik	Nicéphore Soglo
Następca	Pascal Koupaki
Przewodniczący Zgromadzenia Narodowego
Okres	od 29 kwietnia 1999 do marca 2003
Poprzednik	Bruno Amoussou
Następca	Antoine Idji Kolawolé
Przewodniczący Zgromadzenia Narodowego
Okres	od marca 1991 do marca 1995
Poprzednik	Isidore de Souza
Następca	Bruno Amoussou

Adrien Houngbédji (ur. 5 marca 1942 w Aplahoué) – beniński polityk, premier od 1996 do 1998, przewodniczący Zgromadzenia Narodowego w latach 1991-1995 oraz 1999-2003. Przewodniczący Demokratycznej Partii Odnowy (PRD, Parti du renouveau démocratique), największej partii opozycyjnej i pięciokrotny kandydat w wyborach prezydenckich.

Życiorys

Adrien Houngbédji urodził się w Aplahoué w 1942. W 1961 ukończył liceum Lycée Victor Ballot w Porto-Novo. W 1967 ukończył prawo na paryskiej Sorbonie oraz École nationale de la magistrature w Bordeaux^[1].

Po powrocie do Beninu, w grudniu 1967 został prokuratorem w Sądzie I Instancji w Kotonu. Od sierpnia 1968 do lutego 1975 pracował jako adwokat Sądzie Apelacyjnym w Kotonu. W czasie swojej pracy zawodowej reprezentował przeciwników rządzącego prezydenta Mathieu Kérékou. Z tego powodu w lutym 1975 został aresztowany. 5 marca 1975 uciekł jednak z więzienia i udał się na emigrację. Zaraz potem został w kraju zaocznie skazany na karę śmierci. Przez 15 lat przebywał zagranicą, m.in. w Dakarze i w Paryżu, wykładając tam prawo. Ostatecznie osiadł w Libreville w Gabonie, gdzie rozpoczął pracę jako adwokat^[1].

W grudniu 1989, po ogłoszeniu amnestii politycznej przez reżim Kérékou, wrócił do Beninu. W lutym 1990 wziął udział w Konferencji Narodowej na temat ustanowienia w kraju rządów demokratycznych i wprowadzenia systemu wielopartyjnego. W marcu 1990 powołał do życia Demokratyczną Partię Odnowy (PRD). W styczniu 1991 został wybranym deputowanym do Zgromadzenia Narodowego. W marcu 1991 objął stanowisko przewodniczącego parlamentu, które zajmował do marca 1995^[1][2].

10 marca 1991 wziął udział w pierwszych wolnych wyborach prezydenckich w Beninie. Zajął w nich piąte miejsce, z wynikiem 4,54% głosów^[3]. W marcu 1995 został ponownie wybrany do parlamentu^[1]. 3 marca 1996 po raz drugi wziął udział w wyborach prezydenckich, zajmując trzecie miejsce z wynikiem 19,71% głosów^[3]. W drugiej turze wyborów poparł Mathieu Kérékou, który ostatecznie wygrał wybory. W zamian za poparcie, prezydent w kwietniu 1996 mianował go na specjalnie utworzone stanowisko premiera Beninu. Po dwóch latach, w maju 1998 Houngbédji zrezygnował z funkcji i odszedł z rządu wraz z trzema innymi ministrami z PRD. Po jego rezygnacji stanowisko premiera zostało zniesione, a on sam znalazł się w szeregach opozycji. W marcu 1999 po raz trzeci uzyskał reelekcję w parlamencie. 29 kwietnia 1999 został po raz drugi wybrany przewodniczącym Zgromadzenia Narodowego^[1]. Pełnił tę funkcję do marca 2003^[2].

4 marca 2001 po raz trzeci wziął udział w wyborach prezydenckich. W pierwszej turze głosowania zajął trzecie miejsce, z wynikiem 12,61%. Zarówno on, jak i Nicéphore Soglo, który zajął drugie miejsce, oskarżyli urzędującego prezydenta Kérékou o sfałszowanie wyników wyborów i odmówili wzięcia udziału w drugiej turze. Do drugiej tury z urzędującym prezydentem stanął ostatecznie kandydat z czwartego miejsca Bruno Amoussou, którego Kérékou pokonał zdobywając 84% głosów^[3][4].

W lutym 2003 został wybrany burmistrzem Porto-Novo^[5], w czerwcu tego samego roku zrezygnował jednak ze stanowiska^[6]. W wyniku wyborów parlamentarnych z marca 2003 ponownie dostał się do parlamentu^[7].

W marcu 2006 po raz czwarty wziął udział w wyborach prezydenckich. Jako że prezydent Kérékou i były prezydent Soglo nie mogli w nich uczestniczyć, Houngbédji wydawał się być faworytem w wyścigu wyborczym. W czasie kampanii wyborczej deklarował zamiar walki z korupcją i działanie na rzecz rozwoju gospodarczego. Zobowiązał się do wprowadzenia większej decentralizacji władzy, zapewnienia lepszej opieki kobietom i dzieciom oraz do modernizacji rolnictwa^[2]. W pierwszej turze 5 marca 2006 został jednak nieoczekiwanie pokonany przez niezależnego kandydata Yayiego Boni. Houngbédji zdobył 24,22% głosów, podczas gdy Boni 35,78%. W drugiej turze wyborów 1 marca 2006 Houngbédji poniósł już zdecydowaną porażkę, zdobywając tylko 25,4% głosów^[3]. W wyborach parlamentarnych w marcu 2007 Adrien Houngbédji po raz kolejny został wybrany w skład Zgromadzenia Narodowego z ramienia PRD^[8].

13 marca 2011 wziął ponownie udział w wyborach prezydenckich^[9]. W wyborach uzyskał 35,7% głosów, po raz drugi przegrywając z urzędującym prezydentem Yayim Bonim (53,1%). Odrzucił wyniki głosowania, jednak międzynarodowi obserwatorzy uznali wybory za wolne i przejrzyste, pomimo zaistniałych problemów organizacyjnych^[10].

Przypisy