Sorpcja

Sorpcja – pochłanianie jednej substancji (gazów, par cieczy, par substancji stałych i ciał rozpuszczonych w cieczach), zwanej sorbatem, przez inną substancję (ciało porowate), zwaną sorbentem[1][2][3].

Procesom sorpcyjnym często towarzyszą inne, jak powierzchniowe wytrącanie się trudno rozpuszczalnych soli (właściwości roztworu przy granicy faz są często inne niż w głębi roztworu, na przykład może być zmieniona przenikalność dielektryczna)[1].

Badając sorpcję, często analizuje się izotermę sorpcji, czyli zależność wielkości sorpcji od stężenia (w roztworze) lub ciśnienia substancji przy zachowaniu stałości temperatury[4].

Rodzaje

Nomenklatura procesu sorpcji[1][5]
ProcesDziałanieSubstancja
pochłaniająca
Substancja
pochłaniana
Aparatura
absorpcja
(sorpcja wgłębna)
przenikanie masy, pochłanianie substancji całą objętościąabsorbentabsorbatabsorber
(aparat absorpcyjny)
adsorpcja
(sorpcja powierzchniowa)
powierzchniowe wiązanie substancjiadsorbentadsorbatadsorber
(aparat adsorpcyjny)

Sorpcja może być procesem:

Przykłady zastosowań

  • Przez służby ratunkowe wykorzystywany jest sorbent celulozowy do „zbierania” rozlanych plam oleju i paliwa.
  • Przez przedsiębiorstwa i zakłady przemysłowe jako obowiązkowe wyposażenie stanowisk pracy związane z zapobieganiem skażeniu środowiska i zagrożeniom dla pracowników[6].
  • Absorpcję ditlenku siarki stosuje się w energetyce.
  • Adsorpcja węgla aktywnego (węgla leczniczego) wykorzystywana jest do pochłaniania szkodliwych substancji, będących przyczyną zatruć i dolegliwości żołądkowych.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Praca zbiorowa, Słownik chemiczny, Jerzy Chodkowski (red.), Krystyna Jezierska i inni, wyd. VI uzupełnione, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1982, s. 537, ISBN 83-214-0323-9.
  2. Porównaj definicję IUPAC:Sorption, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.S05769, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
  3. http://www.ufjf.br/baccan/files/2011/05/goldbook-IUPAC1.pdf
  4. sorption isotherm, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.S05770, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
  5. Jerzy Minczewski, Zygmunt Marczenko: Chemia analityczna. T. 2: Analiza ilościowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-05363-1.
  6. Sorbent, Green Service Sp. z o.o. [dostęp 2019-03-15] (pol.).