Adultyzm

Adultyzm – rodzaj dyskryminacji ze względu na wiek[1]. Od ageizmu różni się tym, że skierowany jest przeciwko młodym dorosłym, nastolatkom, a nawet dzieciom[2][3].

Adultyzmem bardzo często określa się postrzeganie dorosłych (szczególnie tych, którzy pełnoletniość osiągnęli stosunkowo niedawno) jako osób niedojrzałych. Zachowanie to nie jest poparte żadnymi przesłankami wynikającymi z zachowania dyskryminowanej osoby, a jedynie pewnymi wyobrażeniami osoby dyskryminującej. Tendencja do uogólniania i pewne negatywne doświadczenia z osobami o podobnym wieku, sprawiają, że dana osoba wyznacza domniemane cechy, które miałyby być typowe dla danej kategorii (pewien przedział wiekowy), ignorując różnorodność charakterologiczną wynikającą z wieku społecznego.

Adultyzm opiera się na przekonaniu, że doświadczenie życiowe jest silnie związane z wiekiem, i wynikającym z tego wniosku, iż osoba starsza zwykle jest mądrzejsza i we wszelkich sporach należy jej przyznawać rację[4]. Czynnik ten jest szeroko zakorzeniony w kulturze i tradycji, gdyż często osoba starsza uznawana była za osobę najważniejszą w danej hierarchii.

Źródłem adultyzmu może być również wygląd zewnętrzny dyskryminowanej osoby. Młody mężczyzna o smukłej budowie ciała i delikatnych rysach twarzy może wywoływać skojarzenia z dzieckiem i pomimo swej dojrzałości emocjonalnej być postrzegany jako osoba niedojrzała.

Przypisy

  1. Dagmara Dobosz, Katarzyna Front-Dziurkowska, Adultyzm - próba sygnalizacji zjawiska na podstawie badań własnych, „Kultura i Edukacja”, 1 (123), 31 marca 2019, s. 197–215 [dostęp 2022-08-03] (pol.).
  2. wsjppan, adultyzm - Wielki słownik języka polskiego PAN, wsjp.pl [dostęp 2022-08-03] (pol.).
  3. Barbara Jankowiak, Adultyzm – uprzedzenia przeciwko młodym ludziom, „Studia Edukacyjne” (46), 2017, s. 297–305, DOI10.14746/se.2017.46.19, ISSN 1233-6688 [dostęp 2022-08-03] (pol.).
  4. OJ UW - adultyzm, nowewyrazy.uw.edu.pl [dostęp 2022-08-03].