Afiksy w języku esperanto

Afiksy w języku esperantoprzyrostki i przedrostki pełniące funkcje słowotwórcze w języku esperanto. Esperanto jest językiem aglutynacyjnym – tworzenie nowych słów lub innych form gramatycznych polega na dołączaniu prefiksów i sufiksów do rdzenia. Mogą one pełnić funkcje gramatyczne, choć najczęściej wykorzystywane są do tworzenia nowych wyrazów. Zarówno prefiksy i sufiksy mogą występować jako oddzielne wyrazy (najczęściej przymiotniki, przysłówki, także przyimki).

Prefiksy

Prefiksy (przedrostki) pełnią w języku esperanto głównie funkcję słowotwórczą. Wiele z nich pochodzi od przyimków.

Prefiksy słowotwórcze

Prefiks BO– oznacza skoligacenie rodzinne przez małżeństwo[1]: patro – ojciec → bopatro – teść, filo – syn → bofilo – zięć

Prefiks ĈEF– oznacza wagę, uprzywilejowaną pozycję, przywództwo[2]: urbo – miasto → ĉefurbo – stolica; redaktoro – redaktor → ĉefredaktoro – redaktor naczelny

Prefiks DIS– oznacza rozdzielenie, rozpad[3]: kuri – biec → diskuri – rozbiec się, tranĉi – ciąć → distranĉi – rozciąć

Tiu ĉi botelo estas plena
(c) Santeri Viinamäki, CC BY-SA 4.0
La botelo estas malplena
La botelo estas neplena

Prefiks EK– oznacza początek, nagłość lub krótkotrwałość czynności: dormi – spać → ekdormi – zasnąć; krii – krzyczeć → ekkrii – wykrzyknąć. Czasem sufiks ten może oznaczać długi początek, np. eklerni: Mi eklernis esperanton – zacząłem uczyć się esperanto[4].

Prefiks EKS– oznacza rzecz lub osobę byłą, dawną[5]: ministro – minister → eksministro – były minister

Prefiks GE– służy do tworzenia wyrazów oznaczających osobników obojga płci[6]: knabo – chłopiec → geknaboj – chłopcy i dziewczynki, patro – ojciec → gepatroj – rodzice. Wyrazy z tym przedrostkiem w naturalny sposób występują w liczbie mnogiej.

Prefiks MAL– służy do tworzenia przeciwieństw dla rzeczy wyrażonej rdzeniem[7]: alta – wysoki → malalta – niski, juna – młody → maljuna – niemłody, stary, nova – nowy → malnova – nienowy, stary

Prefiks MIS– oznacza: omyłkowo, błędnie, źle, niewłaściwie, w zły sposób[8]: kompreni – rozumieć → miskompreni – źle zrozumieć, kalkuli – liczyć → miskalkuli – pomylić się w obliczeniach, błędnie policzyć. Mise – omyłkowo

Prefiks PRA– służy do wyrażania dawnego charakteru przedmiotu, zjawiska bądź osoby, którą opisuje rdzeń[9]: arbaro – las → praarbaro – puszcza, homo – człowiek → prahomo – praczłowiek, nepo – wnuk → pranepo – prawnuk

Prefiks RE– służy do zasygnalizowania powrotu, zmiany kierunku lub powtórzenia czynności[10]: doni – dać → redoni – zwrócić, legi – czytać → relegi – przeczytać ponownie, veni – przyjść → reveni → wrócić

Prefiksy powstałe z przyimków

Prefiks AL wywodzi się z przyimka oznaczającego „do”, „ku”, „w kierunku”[11]: doni – dać → aldoni – dodać, porti – nosić → alporti – przynosić

Prefiks ANTAŬ wywodzi się z przyimka oznaczającego „przed” w sensie kierunku, miejsca i czasu[12]: urbo – miasto → antaŭurbo – przedmieście, diri – mówić → antaŭdiri – przepowiedzieć, paroli – mówić → antaŭparolo – przemowa

Prefiks APUD– oznacza bezpośrednią bliskość[13]: bordo – brzeg → apudborda – przybrzeżny, urbo – miasto → apudurba – podmiejski

Prefiks ĈIRKAU– wywodzi się z przyimka oznaczającego „naokoło”, „wokół”[14]: iri – iść → ĉirkauiri – obejść, kolo – szyja → ĉirkaŭkolo – naszyjnik, obroża

Prefiks DE– oznacza usunięcie czegoś: tranĉidetranĉi – odciąć, fali – upaść → defali – odpaść, lavidelavi – zmyć[15].

Prefiks DUM– pochodzi od przyimka oznaczającego „podczas”, „w ciągu”, „w czasie”[16]: vivo – życie → dumviva – dożywotni; nokto – noc → dumnokta – nocny, mający miejsce w nocy

Prefiks EKSTER– wywodzi się do przyimka oznaczającego „na zewnątrz” i sugeruje pozycję zewnętrzną w stosunku do desygnatu zawartego w rdzeniu[14]: lando – kraj → eksterlando – zagranica, dubi – wątpić → eksterduba – poza wszelką wątpliwością

Prefiks EL– oznacza wykonanie pracy aż do osiągnięcia zamierzonego rezultatu lub do naturalnego końca czynności: bakielbaki – wypiec (ciasto), gladielgladi – wyprasować, fumielfumi – wypalić (papierosa)[17].

Prefiks EN– oznacza wprowadzenie czegoś, włączenie, wprowadzenie do środka, np. skribienskribi – wpisać, glutiengluti – połknąć[15]. Ene – wewnątrz, ena – wewnętrzny[13]

Prefiks FOR– jest użyty, gdy czasownik opisuje zużycie, zniszczenie, usunięcie: drinkifordrinki – przepić (pieniądze)[15].

Prefiks ĜIS– pochodzi od przyimka oznaczającego „aż do” i oznacza zakończenie czynności[18]: vivi – żyć → ĝisvivi – dożyć, morto – śmierć → gismorta – dośmiertny

Prefiks INTER– pochodzi od przyimka oznaczającego „pomiędzy” i wskazuje na wzajemną relację bądź położenie między dwoma obiektami[19]: linio – linia → interlinio – interlinia, nacia – narodowy → internacia – międzynarodowy, reto – sieć → interreto – internet, paroli – mówić → interparoli – rozmawiać

Prefiks KONTRAŬ– pochodzi od przyimka oznaczającego „naprzeciw”, „przeciwko”, „wbrew” i oznacza pozycją przeciwną w stosunku do czynności wyrażonej rdzeniem[16]: agidziałać → kontraŭagi – przeciwdziałać, venno – trucizna → kontraŭveno – odtrutka

Prefiks KROM– pochodzi od przyimka oznaczającego „oprócz”, „poza” i oznacza coś dodatkowego względem desygnatu wyrażonego rdzeniem[20]: leciono – lekcja → kromleciono – korepetycja, virino – kobieta; kromvirino – kochanka, nałożnica

Prefiks KUN– występuje tam, gdzie czynność wyrażona czasownikiem polega na łączeniu, działanie w tym samym celu: prenikunpreni – zabrać ze sobą, meti → kunmeti – złożyć razem, laborikunlabori – współpracować, venikunveni – zebrać się[15]

Prefiks LAŬ– pochodzi od przyimka oznaczającego „według”, „wzdłuż”, „zgodnie z”[21]: eble – może → laŭebla – w miarę możliwości, diri – mówić → laŭdire – jak powiadają

Prefiks MALGRAŬ– pochodzi od przyimka oznaczającego „mimo”, „pomimo” i jest rzadko używany jako prefiks[20]: volo – chęć, wola → malgraŭvola – mimowolny, bezwiedny

Prefiks PER– zmienia aspekt czasownika z niedokonanego na dokonany. Używa się go w czasownikach oznaczających zdobycie czegoś w wyniku czynności przedstawionej czasownikiem: laboriperlabori (monon) – zarobić (pieniądze), konstruiperkonstrui – wybudować[22]

Prefiks POST– pochodzi od przyimka oznaczającego „po”, „za” w sensie miejsca, kierunku lub czasu[13]: morgaŭ – jutro → postmorgaŭ – pojutrze, iri – iść → postiri – iść za kimś, śledzić kogoś

Prefiks PRETER– pochodzi od przedimka oznaczającego „wzdłuż”, „obok”[23]: iri – iść → preteriri – przejść obok, vidi – widzieć → pretervidi – przeoczyć

Prefiks PRI– zmienia nieprzechodnią formę czasownika w przechodnią, przy okazji tworząc postać dokonaną[22]: pensi – myśleć → pripensi – przemyśleć (coś), paroli – mówić → priparoli – omówić

Prefiks SUB– pochodzi od przyimka oznaczającego „pod” i oznacza pozycję niższą względem tej, któ©ą zajmuje desygnat określony rdzeniem[24]: tera – ziemia → subtera – podziemny, meti – kłaść → submeti – podkładać

Prefiks SUPER– pochodzi od przyimka oznaczającego „nad” i oznacza wyższą pozycję niż desygnat wyrażony rdzeniem[25]: krii – krzyczeć → superkrii – przekrzyczeć, pagi – płacić → superpagi – przepłacać

Prefiks SUR– wskazuje na pozycję „na” i również zamienia postać czasownika na dokonaną[22]: meti – położyć – surmeti – włożyć, nałożyć (ubranie), iri – iść → suriri – wejść (na szczyt)

Prefiks TRA– pochodzi od przyimka oznaczającego „przez”, „poprzez”, „na wskroś”[18]: legi – czytać → tralegi – przeczytać całość, konduki – prowadzić → trakonduki – przeprowadzić

Prefiks TRANS– jest odpowiednikami polskiego przedrostka „prze–”[22] i pochodzi od przyimka oznaczającego „z tamtej strony”[18]: planti – sadzić (roślinę) – transplanti – przesadzić, porti – nosić → transporti – transportować

Sufiksy

Sufiksy gramatyczne

Są to końcówki, które stosuje się dla zaznaczenia kategorii gramatycznej wyrazu: liczby, przypadku, czasu, strony itp.

Sufiksy grupy nominalnej

Sufiks –O jest cechą rzeczownika[26]: ŝtelisto – złodziej, malfacilaĵo – trudność, patro – ojciec

Sufiks –N – stosuje się dla rzeczowników lub przymiotników w bierniku[26]: frago – truskawka → fragon – truskawkę, lernejo – szkoła → lernejon – szkołę

Sufiks –J oznacza liczbę mnogą rzeczownika albo przymiotnika[27]: malgranda – mały → malgrandaj → małe, kato – kot → katoj – koty

Sufiks –A jest cechą przymiotnika[28]: bela – piękny, elektra – elektryczny, granda – duży

Sufiks –E oznacza przysłówek[29]: bona – dobry → bone – dobrze, bela – piękny → bele – pięknie, rapida – szybki → rapide → szybko, skribi – pisać → skribe – pisemnie

Sufiksy czasownikowe

Sufiks –I jest cechą bezokolicznika czasownika[28]: esti – być, trinki – pić, renkonti – spotkać

Sufiks –AS determinuje czas teraźniejszy czasownika[28]: kantikantas → śpiewam, portiportas – niosę, aĉetiacetas – kupuję

Sufiks –OS determinuje czas przyszły czasownika[28]: maĉi – gryźć → maĉos – będę gryzł, vendivendos – sprzedam, montri

Sufiks –IS determinuje czas przeszły czasownika[28]: batibatis – biłem, malfermimalfermis – zamknąłem, plibonigiplibonigis – poprawiłem

Sufiks –US służy do tworzenia formy warunkowej czasownika[28]: legilegus – przeczytałbym, deziridezirus – chciałbym, życzyłbym sobie, povipovus – mógłbym

Sufiks –U jest cechą trybu rozkazującego i łączącego[30]: preniprenu – przynieś, abym przyniósł, montrimontru – pokaż, abym pokazał, farifaru – rób, abyś robił

Sufiksy imiesłowowe

Sufiksy imiesłowowe czynne

Sufiks –ANT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–ANTO), przymiotnikową (ANTA) i przysłówkową (–ANTE) służy do tworzenia imiesłowów czynnych teraźniejszych z tematu czasownika[31]: legi – czytać → leganto – (ktoś) czytający, rigardi – patrzeć → rigardanta – patrząc

Sufiks –INT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–INTO), przymiotnikową (INTA) i przysłówkową (–INTE) służy do tworzenia imiesłowów czynnych przeszłych z tematu czasownika[31]: kreski – rosnąć → kreskinta – ten, który urósł, provi – próbować → provinte – spróbowawszy, ŝteli – kraść → ŝtelinta – ten, który ukradł

Sufiks –ONT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–ONTO), przymiotnikową (ONTA) i przysłówkową (–ONTE) służy do tworzenia imiesłowów czynnych przyszłych z tematu czasownika[31]: reveni – wrócić → revenonto – ten, który ma wrócić, friti – smażyć → fritonta ovo – jajko do usmażenia

Sufiksy imiesłowowe bierne

Sufiks –AT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–ATO), przymiotnikową (ATA) i przysłówkową (–ATE) służy do tworzenia imiesłowów biernych teraźniejszych z tematu czasownika[31]: ŝanĝi – zmieniać → ŝanĝata – zmieniany (teraz), ornami – ozdabiać → ornamata – ozdabiany

Sufiks –IT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–ITO), przymiotnikową (ITA) i przysłówkową (–ITE) służy do tworzenia imiesłowów biernych teraźniejszych z tematu czasownika[31]: preni – wziąć → prenite – wziąwszy; manĝi – jeść → mangita – zjedzony

Sufiks –OT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–OTO), przymiotnikową (OTA) i przysłówkową (–OTE) służy do tworzenia imiesłowów biernych teraźniejszych z tematu czasownika[31]: vendi – sprzedać → vendota tablo – stół, który będzie sprzedany

Sufiksy specjalne –ig– i –

Sufiks –IG– służy do dawania czasownikom aspektu przechodniości: sidi – siedzieć → sidigi – sadzać. Czasowniki przechodnie można tworzyć również z innych części mowy: pura – czysty → purigi – czyścić, ruino – ruina → ruinigi – rujnować[32].

Sufiks –– służy do tworzenia czasowników nieprzechodnich i ma działanie przeciwne do sufiksu –IG–: veki – budzić (kogoś) → vekiĝi – budzić się[33].

Sufiksy zaimkowe

Stosowane są przy tworzeniu zaimków.

Sufiks –U oznacza osobę[34]: kiu – kto, który, ĉiu – każdy, neniu – żaden

Sufiks –O oznacza przedmiot[34]: kio – co, tio – tamto, nenio– nic

Sufiks –A oznacza cechę[34]: kia – jaki, ia – jakiś, nenia – żaden

Sufiks –ES oznacza przynależność[34]: kies – czyj, ĉies – należący do wszystkich, nenies – niczyj

Sufiks –E oznacza miejsce[34]: kie – gdzie, ie – gdzieś, tie – tam, nenie – nigdzie

Sufiks –EL oznacza sposób[34]: kiel – jak, iel – w jakiś sposób, jakoś, neniel – w żaden sposób

Sufiks –AM oznacza czas[34]: kiam – kiedy. tiam – wtedy, neniam – nigdy

Sufiks –IOM oznacza liczbę[34]: kiom – ile, iom – nieco, trochę, neniom – nic, żadna ilość

Sufiks –AL oznacza przyczynę[34]: kial – dlaczego, ial – dlatego, ĉial – ze wszech przyczyn, nenial – bez przyczyny

Sufiksy używane z liczebnikiem

Liczebniki określające krotność tworzy się przy pomocy przyrostka –OBL– oraz odpowiedniego liczebnika i najczęściej są przymiotnikami lub przysłówkami: unuobla – pojedynczy, duobla – podwójny, unuoble – pojedynczo, duoble – podwójnie[35].

Sufiks –ON służy do tworzenia ułamków zwykłych przez dodanie go do odpowiedniego liczebnika: duono – połowa, jedna druga, sep okonoj – siedem ósmych. Mianownik ułamka występuje w mianowniku liczby mnogiej[35].

Sufiks –OP– służy do tworzenia liczebników krotności, przez dodanie go do odpowiedniego liczebnika. Otrzymany wyraz może być najczęściej przymiotnikiem lub przysłówkiem: unuopa – pojedynczy, unuope – pojedynczo; duopa – podwójny, triope – potrójnie[36].

Wielokrotność można wyrazić przy pomocy przyrostka –FOJE[37]: dufoje – dwa razy, kiomfoje – ile razy? Mi vidis lin hodiaŭ trifoje. – widziałem go dziś trzy razy.

Sufiksy słowotwórcze

Sufiks –– używa się, dla podkreślenia wstrętu, pogardy dla przedmiotu lub osoby określonej przez rdzeń[38]: homo – człowiek → homaĉo – człowiek brzydki (ze względów estetycznych). Aĉa – wstrętny, paskudny

Sufiks –AD– wskazuje na długość wykonywanej czynności[7]: skribiskribadi – pisywać, paroliparoladi – mawiać

Sufiks –– może oznaczać[39]:

  • przedmiot o cechach, które posiada rdzeń: dolĉa – słodki → dolĉaĵo – słodycz, coś słodkiego
  • efekt czynności wyrażonej przez rdzeń: konstrui – budować → konstruaĵo – budowa
  • produkt zrobiony z czegoś, co określa rdzeń: porko – wieprz → porkaĵo wieprzowina

Sufiks –AD– oznacza powtarzalność lub długotrwałość czynności wyrażonej rdzeniem[40]: fari – robić → farado – robienie, skribi – pisać → skribadi – pisywać

Sufiks –AN– oznacza członka zbiorowości, mieszkańca miasta lub kraju, wyznawcę religii[3]: islamislamano – wyznawca islamu, klubo – klub → klubano – klubowicz, VarsovioVarsoviano – warszawiak

Sufiks –AR– oznacza zbiór, zespół, rzecz złożoną z przedmiotu opisanego przez rdzeń[1]: arbo – drzewo → arbaro – las, junulo – młody człowiek → junularo – młodzież

Sufiks –ĈJ– stosuje się dla pieszczotliwego zdrobnienia imienia męskiego lub tytułu[41]: Johano – Jan → Joĉjo – Jaś, patro – ojciec → paĉjo – tatuś

Sufiks –EBL– oznacza, że coś jest możliwe do wykonania[3]: kompreni – rozumieć → komprenebla – zrozumiały. legi – czytać → legebla – możliwy do odczytania, czytelny; eble – możliwe

Sufiks –EC– oznacza cechę, którą posiada rdzeń, a także oderwane pojęcie[42]: bela – ładny → beleco – piękno, stulta – głupi → stulteco głupota

Sufiks –EDZINO– odpowiada polskiemu –„owa” i dodaje się go do tytułów lub zawodów[43]: profesoro – profesor → profesoredzino – profesorowa

Sufiks –EG– służy do tworzenia wskazywania na duże rozmiary rzeczy określonej rdzeniem: belabelega – bardzo duży, varma – ciepły → varmega – gorący[44]; ega – wielki

Sufiks –EJ– oznacza miejsce związane ze znaczeniem wyrazu, do którego jest przyłączany, lub gdzie odbywa się czynność określona przez rdzeń[45]lernilernejo – szkoła, teni – trzymać → tenejo – schowek, laborilaborejo – miejsce pracy; ejo – pomieszczenie

Sufiks –EM– oznacza skłonność, chęć, ochotę w zakresie określonym przez rdzeń[46]: labori – pracować → laborema – pracowity, ŝpari – oszczędzać – ŝparema – oszczędny; emo – skłonność

Sufiks –ER– oznacza małą cząstkę rzeczy wyrażonej przez rdzeń[47]: sablo – piasek → sablero – ziarenko piasku, neĝo – śnieg → neĝero – płatek śniegu, śnieżynka. Ero – cząstka, element.

Sufiks –ESK– oznacza rzecz podobną do desygnatu wyrażonego rdzeniem[48]: blanka – biały → blankeska – białawy, infano – dziecko → infaneska – dziecinny

Sufiks –ESTR– oznacza szefa, przełożonego, dyrektora[2]: ŝipo – statek → ŝipestro – kapitan statku, urbo – miasto → urbestro – burmistrz, mer, prezydent miasta

Sufiks –ET– służy do tworzenia zdrobnień bądź też wskazywania na niewielkie rozmiary rzeczy określonej rdzeniem: hundo – pies → hundeto – piesek (niewielkich rozmiarów), urbo – miastourbeto – miasteczko (niewielkie miasto). Wyraz z tym przyrostkiem może również określać stosunek emocjonalny do rzeczy określonej rdzeniem: mia kara patrineto – moja ukochana mamusia[49]

Prefiks FI– dodaje się w celu zaznaczenia, że mówiący odczuwa w stosunku do przedmiotu wyrażonego rdzeniem obrzydzenie moralne[38]: homo – człowiek → fihomo – łajdak, kanalia (uwaga: nie należy mylić z przyrostkiem ––). Fia – podły, wstrętny.

Sufiks –ID– oznacza potomka, młodego osobnika[50]: hundo – pies → hundido – szczeniak piesek, reĝo – król → reĝido – królewicz

Fiŝo
Fiŝaĵo

Sufiks –IL– oznacza narzędzie, urządzenie, przyrząd wykonujący czynność związaną ze znaczeniem rdzenia[51]: ŝlosi – zamykać na klucz → ŝlosilo – klucz, tranĉi – ciąć → tranĉilo – nóż; ilo – narzędzie

Sufiks –IN– służy do tworzenia rodzaju żeńskiego rzeczowników i przymiotników: redaktoro – redaktor → redaktorino – redaktorka, patro – ojciec → patrino – matka[7]

Sufiks –IND– służy do podkreślenia wartości, wskazania, że wyraz wyrażony rdzeniem jest godzien, wart[52]: miri – podziwiać → mirinda – godny podziwu, kredi – wierzyć → kredinda – wiarygodny

Sufiks –ING– oznacza futerał, nasadkę, pochwę[38]: fingro – palec → fingringo – naparstek, kandelo – świeca → kandelingo → świecznik

Sufiks –ISM– oznacza doktrynę, ruch, system[53]: koonio – kolonia → kolonialismo – kolonializm, spirito – duch → spiritualizmo – spirytualizm

Sufiks –IST– może oznaczać[54]:

  • osobę wykonującą jakiś konkretny zawód lub stałą czynność: labori – pracować → laboristo – robotnik, ŝteli – kraść → ŝtelisto – złodziej, dento – ząb → dentisto – dentysta
  • zwolennika ideologii, idei lub prądu umysłowego: Esperanto – esperanto → esperantisto – esperantysta, sociala – społecznysocialisto socjalista

Sufiks –IV– oznacza zdolność[55]: produkti – produkować, produktiva – zdolny do produkcji, pagi – płacić → pagiva kliento – wypłacalny klient

Sufiks –IZ– oznacza pokryć czymś, zaopatrzyć[56]: oro – złoto → orizi – pokryć złotem, ozłocić

Sufiks –LAND– służy do tworzenia niektórych nazw krajów[57]: polo – Polak → Pollando – Polska

Sufiks –MAL– oznacza przeciwieństwo cechy, którą odznacza się rdzeń[58]: antaŭ – przed → malantau – za, varma – ciepły → malvarma – zimny. Jest różnica między mal a ne: druga partykuła jest przeczeniem. utila – pożyteczny → malutila – szkodliwy → neutila – nieużyteczny[59].

Sufiks –NJ– stosuje się dla pieszczotliwego zdrobnienia imienia żeńskiego lub tytułu[41]: Marjo – Maria → Manjo – Marysia, patrino – matka → panjo – mamusia

Sufiks –UJ– może oznaczać[60]:

  • pojemnik lub naczynie do przechowywania rzeczy określonych przez rdzeń: mono – pieniądze → monujo – portfel, salo – sól → salujo – solniczka. Ujo – naczynie, pojemnik
  • nazwę drzewa pochodzącą od nazwy owocu: pomo – jabłko → pomujo – jabłoń
  • nazwę kraju utworzoną od nazwy narodowości: germano – Niemiec → Germanujo – Niemcy

Sufiks –UL– oznacza osobę o cechach wskazanych przez rdzeń[45]: freneza – szalony → frenezulo – wariat, juna – młody → junulo – młodzieniec, blonda – blond, o jasnych włosach → blondulo – blondyn; ulo – osoba

Sufiks –UM– nie ma konkretnego przydziału i używany jest niejako rezerwowo[61]: butiko – sklep → butikumi – robić zakupy, plena – pełny → plenumi – wypełnić

Przypisy

  1. a b Pettyn 1987 ↓, s. 63.
  2. a b Wimmer 2009 ↓, s. 101.
  3. a b c Pettyn 1987 ↓, s. 57.
  4. Seppik 1937 ↓, s. 69.
  5. Wimmer ↓.
  6. Pettyn 1987 ↓, s. 26.
  7. a b c Pettyn 1987 ↓, s. 11.
  8. Pettyn 1987 ↓, s. 97.
  9. Wimmer 2009 ↓, s. 55.
  10. Pettyn 1987 ↓, s. 22.
  11. Wimmer 2009 ↓, s. 64.
  12. Wimmer 2009 ↓, s. 47.
  13. a b c Wimmer 2009 ↓, s. 46.
  14. a b Wimmer 2009 ↓, s. 65.
  15. a b c d Pettyn 1990 ↓, s. 77.
  16. a b Wimmer 2009 ↓, s. 74.
  17. Pettyn 1990 ↓, s. 76–77.
  18. a b c Wimmer 2009 ↓, s. 49.
  19. Wimmer 2009 ↓, s. 65–66.
  20. a b Wimmer 2009 ↓, s. 75.
  21. Wimmer 2009 ↓, s. 67–68.
  22. a b c d Pettyn 1990 ↓, s. 78.
  23. Wimmer 2009 ↓, s. 66.
  24. Wimmer 2009 ↓, s. 67.
  25. Wimmer 2009 ↓, s. 72.
  26. a b Wimmer 2009 ↓, s. 14.
  27. Wimmer 2009 ↓, s. 15.
  28. a b c d e f Wimmer 2009 ↓, s. 16.
  29. Wimmer 2009 ↓, s. 17.
  30. Wimmer 2009 ↓, s. 29.
  31. a b c d e f Wimmer 2009 ↓, s. 59–60.
  32. Pettyn 1987 ↓, s. 52.
  33. Seppik 1937 ↓, s. 67.
  34. a b c d e f g h i Wimmer 2009 ↓, s. 36.
  35. a b Pettyn 1987 ↓, s. 47.
  36. Pettyn 1987 ↓, s. 80.
  37. Wimmer 2009 ↓, s. 41.
  38. a b c Pettyn 1987 ↓, s. 105.
  39. Pettyn 1987 ↓, s. 27.
  40. Wimmer 2009 ↓, s. 79.
  41. a b Wimmer 2009 ↓, s. 2102.
  42. Pettyn 1987 ↓, s. 74.
  43. Pettyn 1991 ↓, s. 164.
  44. Seppik 1937 ↓, s. 38–39.
  45. a b Pettyn 1987 ↓, s. 18.
  46. Pettyn 1987 ↓, s. 77.
  47. Pettyn 1987 ↓, s. 99.
  48. Pettyn 1991 ↓, s. 156.
  49. Seppik 1937 ↓, s. 38.
  50. Pettyn 1987 ↓, s. 109.
  51. Pettyn 1987 ↓, s. 83.
  52. Pettyn 1987 ↓, s. 29.
  53. Wimmer 2009 ↓, s. 96.
  54. Pettyn 1987 ↓, s. 21–22.
  55. Pettyn 1991 ↓, s. 162.
  56. Pettyn 1991 ↓, s. 163.
  57. Pettyn 1987 ↓, s. 81.
  58. Wennergren 2019 ↓, s. 647.
  59. Wennergren 2019 ↓, s. 647–648.
  60. Pettyn 1987 ↓, s. 80–81.
  61. Pettyn 1987 ↓, s. 103.

Bibliografia

  • Andrzej Pettyn: Esperanto Podręcznik języka międzynarodowego. Bydgoszcz: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1987.
  • Andrzej Pettyn: Gramatyka języka esperanto. Warszawa: Nowe Wydawnictwo Polskie, 1990.
  • Henrik Seppik: La tuta Esperanto Gramatiko por progresintoj Gvidilo por kursestroj. Budapest: Literatura mondo, 1937.
  • Paweł Wimmer: Esperanto en dek lecionoj. Warszawa: Studio Opinii, 2009.
  • Vilho Setälä: Privilegia vojo al lingvoscio Esperanto. Helsingfors: Fondumo Esperanto, 1977.
  • Leo Turno: Podręcznik języka esperanto. Kraków: Wydawnictwo Polonia, 1928.
  • Bertilo Wennergren: Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko. 2019.

Media użyte na tej stronie

Propozycja LnM-2.svg
Autor: , Licencja: CC BY 3.0
Propozycja 1 dla Listy na Medal na PL.WIKI
Esperanto Lingvo Internacia.svg
Autor: Przemysław Wierzbowski, Licencja: CC0
Wektoryzowany obraz starej esperanckiej nakleiki z zieloną gwiazdą i tekstem: "Esperanto – Język Międzynarodowy". Pierwotna nazwa esperanta brzmiała właśnie "Lingvo Internacia" – "Język Międzynarodowy".
Clear empty glass bottle.jpg
(c) Santeri Viinamäki, CC BY-SA 4.0
Clear empty glass bottle.
16-09-17-WikiLovesCocktails-Flaschen-Img0066.jpg
Autor: Ralf Roletschek , Licencja: GFDL 1.2
Wiki Loves Cocktails 2016 Kornwestheim
Fish and chips Portobello Road.jpg
Autor: Javier Vte Rejas from Valencia., España, Licencja: CC BY 2.0
Fish & Chips en Portobello Road, Londres.
Kocka-kapr.JPG
Autor: User:Nador, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cat and carp.