Afiksy w języku esperanto

Afiksy w języku esperanto – przyrostki i przedrostki pełniące funkcje słowotwórcze w języku esperanto. Esperanto jest językiem aglutynacyjnym – tworzenie nowych słów lub innych form gramatycznych polega na dołączaniu prefiksów i sufiksów do rdzenia. Mogą one pełnić funkcje gramatyczne, choć najczęściej wykorzystywane są do tworzenia nowych wyrazów. Zarówno prefiksy i sufiksy mogą występować jako oddzielne wyrazy (najczęściej przymiotniki, przysłówki, także przyimki).

Prefiksy

Prefiksy (przedrostki) pełnią w języku esperanto głównie funkcję słowotwórczą. Wiele z nich pochodzi od przyimków.

Prefiksy słowotwórcze

Prefiks BO– oznacza skoligacenie rodzinne przez małżeństwo^[1]: patro – ojciec → bopatro – teść, filo – syn → bofilo – zięć

Prefiks ĈEF– oznacza wagę, uprzywilejowaną pozycję, przywództwo^[2]: urbo – miasto → ĉefurbo – stolica; redaktoro – redaktor → ĉefredaktoro – redaktor naczelny

Prefiks DIS– oznacza rozdzielenie, rozpad^[3]: kuri – biec → diskuri – rozbiec się, tranĉi – ciąć → distranĉi – rozciąć

Tiu ĉi botelo estas plena

(c) Santeri Viinamäki, CC BY-SA 4.0

La botelo estas malplena

La botelo estas neplena

Prefiks EK– oznacza początek, nagłość lub krótkotrwałość czynności: dormi – spać → ekdormi – zasnąć; krii – krzyczeć → ekkrii – wykrzyknąć. Czasem sufiks ten może oznaczać długi początek, np. eklerni: Mi eklernis esperanton – zacząłem uczyć się esperanto^[4].

Prefiks EKS– oznacza rzecz lub osobę byłą, dawną^[5]: ministro – minister → eksministro – były minister

Prefiks GE– służy do tworzenia wyrazów oznaczających osobników obojga płci^[6]: knabo – chłopiec → geknaboj – chłopcy i dziewczynki, patro – ojciec → gepatroj – rodzice. Wyrazy z tym przedrostkiem w naturalny sposób występują w liczbie mnogiej.

Prefiks MAL– służy do tworzenia przeciwieństw dla rzeczy wyrażonej rdzeniem^[7]: alta – wysoki → malalta – niski, juna – młody → maljuna – niemłody, stary, nova – nowy → malnova – nienowy, stary

Prefiks MIS– oznacza: omyłkowo, błędnie, źle, niewłaściwie, w zły sposób^[8]: kompreni – rozumieć → miskompreni – źle zrozumieć, kalkuli – liczyć → miskalkuli – pomylić się w obliczeniach, błędnie policzyć. Mise – omyłkowo

Prefiks PRA– służy do wyrażania dawnego charakteru przedmiotu, zjawiska bądź osoby, którą opisuje rdzeń^[9]: arbaro – las → praarbaro – puszcza, homo – człowiek → prahomo – praczłowiek, nepo – wnuk → pranepo – prawnuk

Prefiks RE– służy do zasygnalizowania powrotu, zmiany kierunku lub powtórzenia czynności^[10]: doni – dać → redoni – zwrócić, legi – czytać → relegi – przeczytać ponownie, veni – przyjść → reveni → wrócić

Prefiksy powstałe z przyimków

Prefiks AL wywodzi się z przyimka oznaczającego „do”, „ku”, „w kierunku”^[11]: doni – dać → aldoni – dodać, porti – nosić → alporti – przynosić

Prefiks ANTAŬ wywodzi się z przyimka oznaczającego „przed” w sensie kierunku, miejsca i czasu^[12]: urbo – miasto → antaŭurbo – przedmieście, diri – mówić → antaŭdiri – przepowiedzieć, paroli – mówić → antaŭparolo – przemowa

Prefiks APUD– oznacza bezpośrednią bliskość^[13]: bordo – brzeg → apudborda – przybrzeżny, urbo – miasto → apudurba – podmiejski

Prefiks ĈIRKAU– wywodzi się z przyimka oznaczającego „naokoło”, „wokół”^[14]: iri – iść → ĉirkauiri – obejść, kolo – szyja → ĉirkaŭkolo – naszyjnik, obroża

Prefiks DE– oznacza usunięcie czegoś: tranĉi → detranĉi – odciąć, fali – upaść → defali – odpaść, lavi → delavi – zmyć^[15].

Prefiks DUM– pochodzi od przyimka oznaczającego „podczas”, „w ciągu”, „w czasie”^[16]: vivo – życie → dumviva – dożywotni; nokto – noc → dumnokta – nocny, mający miejsce w nocy

Prefiks EKSTER– wywodzi się do przyimka oznaczającego „na zewnątrz” i sugeruje pozycję zewnętrzną w stosunku do desygnatu zawartego w rdzeniu^[14]: lando – kraj → eksterlando – zagranica, dubi – wątpić → eksterduba – poza wszelką wątpliwością

Prefiks EL– oznacza wykonanie pracy aż do osiągnięcia zamierzonego rezultatu lub do naturalnego końca czynności: baki → elbaki – wypiec (ciasto), gladi → elgladi – wyprasować, fumi → elfumi – wypalić (papierosa)^[17].

Prefiks EN– oznacza wprowadzenie czegoś, włączenie, wprowadzenie do środka, np. skribi → enskribi – wpisać, gluti → engluti – połknąć^[15]. Ene – wewnątrz, ena – wewnętrzny^[13]

Prefiks FOR– jest użyty, gdy czasownik opisuje zużycie, zniszczenie, usunięcie: drinki → fordrinki – przepić (pieniądze)^[15].

Prefiks ĜIS– pochodzi od przyimka oznaczającego „aż do” i oznacza zakończenie czynności^[18]: vivi – żyć → ĝisvivi – dożyć, morto – śmierć → gismorta – dośmiertny

Prefiks INTER– pochodzi od przyimka oznaczającego „pomiędzy” i wskazuje na wzajemną relację bądź położenie między dwoma obiektami^[19]: linio – linia → interlinio – interlinia, nacia – narodowy → internacia – międzynarodowy, reto – sieć → interreto – internet, paroli – mówić → interparoli – rozmawiać

Prefiks KONTRAŬ– pochodzi od przyimka oznaczającego „naprzeciw”, „przeciwko”, „wbrew” i oznacza pozycją przeciwną w stosunku do czynności wyrażonej rdzeniem^[16]: agidziałać → kontraŭagi – przeciwdziałać, venno – trucizna → kontraŭveno – odtrutka

Prefiks KROM– pochodzi od przyimka oznaczającego „oprócz”, „poza” i oznacza coś dodatkowego względem desygnatu wyrażonego rdzeniem^[20]: leciono – lekcja → kromleciono – korepetycja, virino – kobieta; kromvirino – kochanka, nałożnica

Prefiks KUN– występuje tam, gdzie czynność wyrażona czasownikiem polega na łączeniu, działanie w tym samym celu: preni → kunpreni – zabrać ze sobą, meti → kunmeti – złożyć razem, labori → kunlabori – współpracować, veni → kunveni – zebrać się^[15]

Prefiks LAŬ– pochodzi od przyimka oznaczającego „według”, „wzdłuż”, „zgodnie z”^[21]: eble – może → laŭebla – w miarę możliwości, diri – mówić → laŭdire – jak powiadają

Prefiks MALGRAŬ– pochodzi od przyimka oznaczającego „mimo”, „pomimo” i jest rzadko używany jako prefiks^[20]: volo – chęć, wola → malgraŭvola – mimowolny, bezwiedny

Prefiks PER– zmienia aspekt czasownika z niedokonanego na dokonany. Używa się go w czasownikach oznaczających zdobycie czegoś w wyniku czynności przedstawionej czasownikiem: labori → perlabori (monon) – zarobić (pieniądze), konstrui → perkonstrui – wybudować^[22]

Prefiks POST– pochodzi od przyimka oznaczającego „po”, „za” w sensie miejsca, kierunku lub czasu^[13]: morgaŭ – jutro → postmorgaŭ – pojutrze, iri – iść → postiri – iść za kimś, śledzić kogoś

Prefiks PRETER– pochodzi od przedimka oznaczającego „wzdłuż”, „obok”^[23]: iri – iść → preteriri – przejść obok, vidi – widzieć → pretervidi – przeoczyć

Prefiks PRI– zmienia nieprzechodnią formę czasownika w przechodnią, przy okazji tworząc postać dokonaną^[22]: pensi – myśleć → pripensi – przemyśleć (coś), paroli – mówić → priparoli – omówić

Prefiks SUB– pochodzi od przyimka oznaczającego „pod” i oznacza pozycję niższą względem tej, któ©ą zajmuje desygnat określony rdzeniem^[24]: tera – ziemia → subtera – podziemny, meti – kłaść → submeti – podkładać

Prefiks SUPER– pochodzi od przyimka oznaczającego „nad” i oznacza wyższą pozycję niż desygnat wyrażony rdzeniem^[25]: krii – krzyczeć → superkrii – przekrzyczeć, pagi – płacić → superpagi – przepłacać

Prefiks SUR– wskazuje na pozycję „na” i również zamienia postać czasownika na dokonaną^[22]: meti – położyć – surmeti – włożyć, nałożyć (ubranie), iri – iść → suriri – wejść (na szczyt)

Prefiks TRA– pochodzi od przyimka oznaczającego „przez”, „poprzez”, „na wskroś”^[18]: legi – czytać → tralegi – przeczytać całość, konduki – prowadzić → trakonduki – przeprowadzić

Prefiks TRANS– jest odpowiednikami polskiego przedrostka „prze–”^[22] i pochodzi od przyimka oznaczającego „z tamtej strony”^[18]: planti – sadzić (roślinę) – transplanti – przesadzić, porti – nosić → transporti – transportować

Sufiksy

Sufiksy gramatyczne

Są to końcówki, które stosuje się dla zaznaczenia kategorii gramatycznej wyrazu: liczby, przypadku, czasu, strony itp.

Sufiksy grupy nominalnej

Sufiks –O jest cechą rzeczownika^[26]: ŝtelisto – złodziej, malfacilaĵo – trudność, patro – ojciec

Sufiks –N – stosuje się dla rzeczowników lub przymiotników w bierniku^[26]: frago – truskawka → fragon – truskawkę, lernejo – szkoła → lernejon – szkołę

Sufiks –J oznacza liczbę mnogą rzeczownika albo przymiotnika^[27]: malgranda – mały → malgrandaj → małe, kato – kot → katoj – koty

Sufiks –A jest cechą przymiotnika^[28]: bela – piękny, elektra – elektryczny, granda – duży

Sufiks –E oznacza przysłówek^[29]: bona – dobry → bone – dobrze, bela – piękny → bele – pięknie, rapida – szybki → rapide → szybko, skribi – pisać → skribe – pisemnie

Sufiksy czasownikowe

Sufiks –I jest cechą bezokolicznika czasownika^[28]: esti – być, trinki – pić, renkonti – spotkać

Sufiks –AS determinuje czas teraźniejszy czasownika^[28]: kanti → kantas → śpiewam, porti → portas – niosę, aĉeti → acetas – kupuję

Sufiks –OS determinuje czas przyszły czasownika^[28]: maĉi – gryźć → maĉos – będę gryzł, vendi → vendos – sprzedam, montri →

Sufiks –IS determinuje czas przeszły czasownika^[28]: bati → batis – biłem, malfermi → malfermis – zamknąłem, plibonigi → plibonigis – poprawiłem

Sufiks –US służy do tworzenia formy warunkowej czasownika^[28]: legi → legus – przeczytałbym, deziri → dezirus – chciałbym, życzyłbym sobie, povi → povus – mógłbym

Sufiks –U jest cechą trybu rozkazującego i łączącego^[30]: preni → prenu – przynieś, abym przyniósł, montri → montru – pokaż, abym pokazał, fari → faru – rób, abyś robił

Sufiksy imiesłowowe

Sufiksy imiesłowowe czynne

Sufiks –ANT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–ANTO), przymiotnikową (ANTA) i przysłówkową (–ANTE) służy do tworzenia imiesłowów czynnych teraźniejszych z tematu czasownika^[31]: legi – czytać → leganto – (ktoś) czytający, rigardi – patrzeć → rigardanta – patrząc

Sufiks –INT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–INTO), przymiotnikową (INTA) i przysłówkową (–INTE) służy do tworzenia imiesłowów czynnych przeszłych z tematu czasownika^[31]: kreski – rosnąć → kreskinta – ten, który urósł, provi – próbować → provinte – spróbowawszy, ŝteli – kraść → ŝtelinta – ten, który ukradł

Sufiks –ONT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–ONTO), przymiotnikową (ONTA) i przysłówkową (–ONTE) służy do tworzenia imiesłowów czynnych przyszłych z tematu czasownika^[31]: reveni – wrócić → revenonto – ten, który ma wrócić, friti – smażyć → fritonta ovo – jajko do usmażenia

Sufiksy imiesłowowe bierne

Sufiks –AT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–ATO), przymiotnikową (ATA) i przysłówkową (–ATE) służy do tworzenia imiesłowów biernych teraźniejszych z tematu czasownika^[31]: ŝanĝi – zmieniać → ŝanĝata – zmieniany (teraz), ornami – ozdabiać → ornamata – ozdabiany

Sufiks –IT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–ITO), przymiotnikową (ITA) i przysłówkową (–ITE) służy do tworzenia imiesłowów biernych teraźniejszych z tematu czasownika^[31]: preni – wziąć → prenite – wziąwszy; manĝi – jeść → mangita – zjedzony

Sufiks –OT, mogący przyjmować formy: rzeczownikową (–OTO), przymiotnikową (OTA) i przysłówkową (–OTE) służy do tworzenia imiesłowów biernych teraźniejszych z tematu czasownika^[31]: vendi – sprzedać → vendota tablo – stół, który będzie sprzedany

Sufiksy specjalne –ig– i –iĝ–

Sufiks –IG– służy do dawania czasownikom aspektu przechodniości: sidi – siedzieć → sidigi – sadzać. Czasowniki przechodnie można tworzyć również z innych części mowy: pura – czysty → purigi – czyścić, ruino – ruina → ruinigi – rujnować^[32].

Sufiks –IĜ– służy do tworzenia czasowników nieprzechodnich i ma działanie przeciwne do sufiksu –IG–: veki – budzić (kogoś) → vekiĝi – budzić się^[33].

Sufiksy zaimkowe

Stosowane są przy tworzeniu zaimków.

Sufiks –U oznacza osobę^[34]: kiu – kto, który, ĉiu – każdy, neniu – żaden

Sufiks –O oznacza przedmiot^[34]: kio – co, tio – tamto, nenio– nic

Sufiks –A oznacza cechę^[34]: kia – jaki, ia – jakiś, nenia – żaden

Sufiks –ES oznacza przynależność^[34]: kies – czyj, ĉies – należący do wszystkich, nenies – niczyj

Sufiks –E oznacza miejsce^[34]: kie – gdzie, ie – gdzieś, tie – tam, nenie – nigdzie

Sufiks –EL oznacza sposób^[34]: kiel – jak, iel – w jakiś sposób, jakoś, neniel – w żaden sposób

Sufiks –AM oznacza czas^[34]: kiam – kiedy. tiam – wtedy, neniam – nigdy

Sufiks –IOM oznacza liczbę^[34]: kiom – ile, iom – nieco, trochę, neniom – nic, żadna ilość

Sufiks –AL oznacza przyczynę^[34]: kial – dlaczego, ial – dlatego, ĉial – ze wszech przyczyn, nenial – bez przyczyny

Sufiksy używane z liczebnikiem

Liczebniki określające krotność tworzy się przy pomocy przyrostka –OBL– oraz odpowiedniego liczebnika i najczęściej są przymiotnikami lub przysłówkami: unuobla – pojedynczy, duobla – podwójny, unuoble – pojedynczo, duoble – podwójnie^[35].

Sufiks –ON służy do tworzenia ułamków zwykłych przez dodanie go do odpowiedniego liczebnika: duono – połowa, jedna druga, sep okonoj – siedem ósmych. Mianownik ułamka występuje w mianowniku liczby mnogiej^[35].

Sufiks –OP– służy do tworzenia liczebników krotności, przez dodanie go do odpowiedniego liczebnika. Otrzymany wyraz może być najczęściej przymiotnikiem lub przysłówkiem: unuopa – pojedynczy, unuope – pojedynczo; duopa – podwójny, triope – potrójnie^[36].

Wielokrotność można wyrazić przy pomocy przyrostka –FOJE^[37]: dufoje – dwa razy, kiomfoje – ile razy? Mi vidis lin hodiaŭ trifoje. – widziałem go dziś trzy razy.

Sufiksy słowotwórcze

Sufiks –AĈ– używa się, dla podkreślenia wstrętu, pogardy dla przedmiotu lub osoby określonej przez rdzeń^[38]: homo – człowiek → homaĉo – człowiek brzydki (ze względów estetycznych). Aĉa – wstrętny, paskudny

Sufiks –AD– wskazuje na długość wykonywanej czynności^[7]: skribi → skribadi – pisywać, paroli → paroladi – mawiać

Sufiks –AĴ– może oznaczać^[39]:

• przedmiot o cechach, które posiada rdzeń: dolĉa – słodki → dolĉaĵo – słodycz, coś słodkiego
• efekt czynności wyrażonej przez rdzeń: konstrui – budować → konstruaĵo – budowa
• produkt zrobiony z czegoś, co określa rdzeń: porko – wieprz → porkaĵo – wieprzowina

Sufiks –AD– oznacza powtarzalność lub długotrwałość czynności wyrażonej rdzeniem^[40]: fari – robić → farado – robienie, skribi – pisać → skribadi – pisywać

Sufiks –AN– oznacza członka zbiorowości, mieszkańca miasta lub kraju, wyznawcę religii^[3]: islam → islamano – wyznawca islamu, klubo – klub → klubano – klubowicz, Varsovio → Varsoviano – warszawiak

Sufiks –AR– oznacza zbiór, zespół, rzecz złożoną z przedmiotu opisanego przez rdzeń^[1]: arbo – drzewo → arbaro – las, junulo – młody człowiek → junularo – młodzież

Sufiks –ĈJ– stosuje się dla pieszczotliwego zdrobnienia imienia męskiego lub tytułu^[41]: Johano – Jan → Joĉjo – Jaś, patro – ojciec → paĉjo – tatuś

Sufiks –EBL– oznacza, że coś jest możliwe do wykonania^[3]: kompreni – rozumieć → komprenebla – zrozumiały. legi – czytać → legebla – możliwy do odczytania, czytelny; eble – możliwe

Sufiks –EC– oznacza cechę, którą posiada rdzeń, a także oderwane pojęcie^[42]: bela – ładny → beleco – piękno, stulta – głupi → stulteco – głupota

Sufiks –EDZINO– odpowiada polskiemu –„owa” i dodaje się go do tytułów lub zawodów^[43]: profesoro – profesor → profesoredzino – profesorowa

Sufiks –EG– służy do tworzenia wskazywania na duże rozmiary rzeczy określonej rdzeniem: bela → belega – bardzo duży, varma – ciepły → varmega – gorący^[44]; ega – wielki

Sufiks –EJ– oznacza miejsce związane ze znaczeniem wyrazu, do którego jest przyłączany, lub gdzie odbywa się czynność określona przez rdzeń^[45]” lerni → lernejo – szkoła, teni – trzymać → tenejo – schowek, labori → laborejo – miejsce pracy; ejo – pomieszczenie

Sufiks –EM– oznacza skłonność, chęć, ochotę w zakresie określonym przez rdzeń^[46]: labori – pracować → laborema – pracowity, ŝpari – oszczędzać – ŝparema – oszczędny; emo – skłonność

Sufiks –ER– oznacza małą cząstkę rzeczy wyrażonej przez rdzeń^[47]: sablo – piasek → sablero – ziarenko piasku, neĝo – śnieg → neĝero – płatek śniegu, śnieżynka. Ero – cząstka, element.

Sufiks –ESK– oznacza rzecz podobną do desygnatu wyrażonego rdzeniem^[48]: blanka – biały → blankeska – białawy, infano – dziecko → infaneska – dziecinny

Sufiks –ESTR– oznacza szefa, przełożonego, dyrektora^[2]: ŝipo – statek → ŝipestro – kapitan statku, urbo – miasto → urbestro – burmistrz, mer, prezydent miasta

Sufiks –ET– służy do tworzenia zdrobnień bądź też wskazywania na niewielkie rozmiary rzeczy określonej rdzeniem: hundo – pies → hundeto – piesek (niewielkich rozmiarów), urbo – miasto → urbeto – miasteczko (niewielkie miasto). Wyraz z tym przyrostkiem może również określać stosunek emocjonalny do rzeczy określonej rdzeniem: mia kara patrineto – moja ukochana mamusia^[49]

Prefiks FI– dodaje się w celu zaznaczenia, że mówiący odczuwa w stosunku do przedmiotu wyrażonego rdzeniem obrzydzenie moralne^[38]: homo – człowiek → fihomo – łajdak, kanalia (uwaga: nie należy mylić z przyrostkiem –AĈ–). Fia – podły, wstrętny.

Sufiks –ID– oznacza potomka, młodego osobnika^[50]: hundo – pies → hundido – szczeniak piesek, reĝo – król → reĝido – królewicz

Fiŝo

Fiŝaĵo

Sufiks –IL– oznacza narzędzie, urządzenie, przyrząd wykonujący czynność związaną ze znaczeniem rdzenia^[51]: ŝlosi – zamykać na klucz → ŝlosilo – klucz, tranĉi – ciąć → tranĉilo – nóż; ilo – narzędzie

Sufiks –IN– służy do tworzenia rodzaju żeńskiego rzeczowników i przymiotników: redaktoro – redaktor → redaktorino – redaktorka, patro – ojciec → patrino – matka^[7]

Sufiks –IND– służy do podkreślenia wartości, wskazania, że wyraz wyrażony rdzeniem jest godzien, wart^[52]: miri – podziwiać → mirinda – godny podziwu, kredi – wierzyć → kredinda – wiarygodny

Sufiks –ING– oznacza futerał, nasadkę, pochwę^[38]: fingro – palec → fingringo – naparstek, kandelo – świeca → kandelingo → świecznik

Sufiks –ISM– oznacza doktrynę, ruch, system^[53]: koonio – kolonia → kolonialismo – kolonializm, spirito – duch → spiritualizmo – spirytualizm

Sufiks –IST– może oznaczać^[54]:

• osobę wykonującą jakiś konkretny zawód lub stałą czynność: labori – pracować → laboristo – robotnik, ŝteli – kraść → ŝtelisto – złodziej, dento – ząb → dentisto – dentysta
• zwolennika ideologii, idei lub prądu umysłowego: Esperanto – esperanto → esperantisto – esperantysta, sociala – społeczny → socialisto – socjalista

Sufiks –IV– oznacza zdolność^[55]: produkti – produkować, produktiva – zdolny do produkcji, pagi – płacić → pagiva kliento – wypłacalny klient

Sufiks –IZ– oznacza pokryć czymś, zaopatrzyć^[56]: oro – złoto → orizi – pokryć złotem, ozłocić

Sufiks –LAND– służy do tworzenia niektórych nazw krajów^[57]: polo – Polak → Pollando – Polska

Sufiks –MAL– oznacza przeciwieństwo cechy, którą odznacza się rdzeń^[58]: antaŭ – przed → malantau – za, varma – ciepły → malvarma – zimny. Jest różnica między mal a ne: druga partykuła jest przeczeniem. utila – pożyteczny → malutila – szkodliwy → neutila – nieużyteczny^[59].

Sufiks –NJ– stosuje się dla pieszczotliwego zdrobnienia imienia żeńskiego lub tytułu^[41]: Marjo – Maria → Manjo – Marysia, patrino – matka → panjo – mamusia

Sufiks –UJ– może oznaczać^[60]:

• pojemnik lub naczynie do przechowywania rzeczy określonych przez rdzeń: mono – pieniądze → monujo – portfel, salo – sól → salujo – solniczka. Ujo – naczynie, pojemnik
• nazwę drzewa pochodzącą od nazwy owocu: pomo – jabłko → pomujo – jabłoń
• nazwę kraju utworzoną od nazwy narodowości: germano – Niemiec → Germanujo – Niemcy

Sufiks –UL– oznacza osobę o cechach wskazanych przez rdzeń^[45]: freneza – szalony → frenezulo – wariat, juna – młody → junulo – młodzieniec, blonda – blond, o jasnych włosach → blondulo – blondyn; ulo – osoba

Sufiks –UM– nie ma konkretnego przydziału i używany jest niejako rezerwowo^[61]: butiko – sklep → butikumi – robić zakupy, plena – pełny → plenumi – wypełnić

Przypisy

Bibliografia

• Andrzej Pettyn: Esperanto Podręcznik języka międzynarodowego. Bydgoszcz: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1987.
• Andrzej Pettyn: Gramatyka języka esperanto. Warszawa: Nowe Wydawnictwo Polskie, 1990.
• Henrik Seppik: La tuta Esperanto Gramatiko por progresintoj Gvidilo por kursestroj. Budapest: Literatura mondo, 1937.
• Paweł Wimmer: Esperanto en dek lecionoj. Warszawa: Studio Opinii, 2009.
• Vilho Setälä: Privilegia vojo al lingvoscio Esperanto. Helsingfors: Fondumo Esperanto, 1977.
• Leo Turno: Podręcznik języka esperanto. Kraków: Wydawnictwo Polonia, 1928.
• Bertilo Wennergren: Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko. 2019.