Agenda 21

Agenda 21 (ang. Action Programme – Agenda 21) – Agenda 21 jest dokumentem programowym, który przedstawia sposób opracowania i wdrażania programów zrównoważonego rozwoju w życie lokalne. Dokument ten został przyjęty na konferencji "Środowisko i Rozwój" z inicjatywy ONZ w 1992 roku na II Konferencji w Rio de Janeiro. Jej polska wersja ukazała się w roku 1993 w opracowaniu "Dokumenty końcowe Konferencji Narodów Zjednoczonych Środowisko i Rozwój".

Wyceniony na 600 mld dolarów program ratowania planety zawarty jest w Agendzie 21 na prawie 500 stronach, w 40 rozdziałach.

Pełna lista rozdziałów

1. Wstęp

Zagadnienia społeczne i ekonomiczne

2. Międzynarodowa współpraca w celu przyspieszania trwałego i zrównoważonego rozwoju i odpowiedniej polityki wewnętrznej w krajach rozwijających się.
3. Walka z ubóstwem.
4. Zmiana modelu konsumpcji.
5. Dynamika demograficzna a trwały i zrównoważony rozwój.
6. Ochrona i promocja ludzkiego zdrowia.
7. Promowanie trwałego i zrównoważonego rozwoju osiedli ludzkich.
8. Włączanie problemów środowiska i rozwoju do procesu podejmowania decyzji.

Ochrona i zarządzanie zasobami naturalnymi w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju

9. Ochrona atmosfery.
10. Kompleksowe planowanie i zarządzanie zasobami powierzchni Ziemi.
11. Działania zapobiegające wylesieniom.
12. Zarządzanie wrażliwymi (niestabilnymi) ekosystemami. Przeciwdziałanie pustynnieniu i suszom.
13. Zarządzanie wrażliwymi (niestabilnymi) ekosystemami. Zrównoważony rozwój terenów górskich.
14. Promowanie trwałego i zrównoważonego rozwoju rolnictwa i wsi.
15. Ochrona różnorodności biologicznej.
16. Bezpieczne dla środowiska wykorzystanie biotechnologii.
17. Ochrona oceanów, wszystkich rodzajów mórz, w tym śródlądowych i otwartych, terenów stref przybrzeżnych oraz ochrona, racjonalne wykorzystywanie i rozwój żywych zasobów morza.
18. Ochrona jakości i wykorzystywanie zasobów wód śródlądowych. Zintegrowane podejście do problemu rozwoju zasobów wód śródlądowych, ich zarządzania i zagospodarowania.
19. Bezpieczne dla środowiska postępowanie z toksycznymi i niebezpiecznymi środkami chemicznymi. Zwalczanie nielegalnego handlu tymi środkami.
20. Bezpieczna dla środowiska gospodarka odpadami niebezpiecznymi. Zapobieganie nielegalnemu międzynarodowemu handlowi odpadami niebezpiecznymi.
21. Bezpieczna dla środowiska gospodarka stałymi odpadami oraz osadami z oczyszczalni ścieków.
22. Bezpieczne i nieszkodliwe dla środowiska obchodzenie się z odpadami radioaktywnymi.

Wzmacnianie roli głównych grup społecznych i organizacji

23. Wprowadzenie.
24. Rola kobiet w trwałym i zrównoważonym rozwoju.
25. Dzieci i młodzież w trwałym i zrównoważonym rozwoju.
26. Rola ludności tubylczej (grup etnicznych) w trwałym i zrównoważonym rozwoju.
27. Umocnienie roli organizacji pozarządowych – partnerów w działaniach na rzecz trwałego i zrównoważonego rozwoju.
28. Wykorzystanie inicjatywy władz lokalnych w realizowaniu zaleceń Agendy 21.
29. Umocnienie roli pracowników i ich związków zawodowych w osiąganiu trwałego i zrównoważonego rozwoju.
30. Umocnienie roli biznesu i przemysłu w osiąganiu trwałego i zrównoważonego rozwoju.
31. Rola społeczności naukowej i technicznej w tworzeniu podstaw i warunków trwałego i zrównoważonego rozwoju.
32. Zwiększenie roli rolników w procesie trwałego i zrównoważonego rozwoju.

Możliwości realizacyjne

33. Środki i mechanizmy finansowania.
34. Transfer technologii proekologicznych. Współpraca i tworzenie możliwości.
35. Nauka dla trwałego i zrównoważonego rozwoju.
36. Promowanie nauczania, kształtowania świadomości społecznej i szkolenia w zakresie trwałego i zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska.
37. Mechanizmy państwowe i współpraca międzynarodowa w tworzeniu możliwości realizacyjnych.
38. Zmiany instytucjonalne na forum międzynarodowym.
39. Międzynarodowe mechanizmy i instrumenty prawne.
40. Informacje do wykorzystania przy podejmowaniu decyzji.