Agi Jambor

Ági Jámbor
ilustracja
Data i miejsce urodzenia4 lutego 1909
Budapeszt
Data i miejsce śmierci3 lutego 1997
Baltimore
Instrumentyfortepian
Gatunkimuzyka poważna

Ági Jámbor (ur. 4 lutego 1909 w Budapeszcie; zm. 3 lutego 1997 w Baltimore) – węgierska pianistka; laureatka V nagrody na III Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina (1937).

Życiorys

Kariera pianistyczna

Na fortepianie zaczęła grać w wieku czterech lat. Edukację rozpoczęła w Szkole Muzycznej Fodora w Budapeszcie. W latach 1926–1931 studiowała w Hochschule für Musik w Berlinie u Edwina Fischera. Swe umiejętności doskonaliła w Paryżu i w Królewskiej Akademii Muzycznej w Budapeszcie[1].

Występowała od najmłodszych lat. Już w wieku 12 lat dawała koncerty z orkiestrą[2]. W 1937 roku wzięła udział w Konkursie Chopinowskim w Warszawie, gdzie zajęła V miejsce[3]. Później koncertowała w wielu krajach Europy, w tym kilka razy w Polsce.

W trakcie drugiej wojny światowej przebywała w Holandii i na Węgrzech. W 1944 brała udział w węgierskim ruchu oporu. W 1947 wyemigrowała wraz z mężem do Stanów Zjednoczonych[2]. Tam rozpoczęła pracę pedagogiczną w Bryn Mawr College, Peabody Institute i Philadelphia Musical Academy[4]. Kontynuowała też karierę koncertującej pianistki, często występując z Orkiestrą Filadelfijską. W 1951 dała koncert dla prezydenta Harry'ego Trumana[5].

Zmarła 3 lutego 1997 r. w Baltimore.

Życie prywatne

W latach 1933–1949 jej mężem był węgierski fizyk i pianista Imre Patai[2]. W latach 1959–1960 jej drugim mężem był brytyjski aktor Claude Rains[4]. W trakcie drugiej wojny światowej urodziła syna, który zmarł po dwóch tygodniach[2].

Repertuar i dyskografia

Grywała głównie utwory Fryderyka Chopina, ale także Johanna Sebastiana Bacha i Wolfganga Amadeusa Mozarta. Nagrała wiele płyt dla różnych firm fonograficznych. Była też autorką Sonaty fortepianowej "Victims of Auschwitz"[4].

Przypisy

  1. ↑ Dybowski 2005 ↓, s. 113.
  2. ↑ a b c d Fred Rasmussen: Agi Jambor, 87, pianist from Hungary who fled Nazis (ang.). baltimoresun.com, 9 lutego 1997. [dostęp 2016-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-01)].
  3. ↑ Wysocki 1987 ↓, s. 32.
  4. ↑ a b c Dybowski 2005 ↓, s. 115.
  5. ↑ The President's Day – Wednesday, February 14, 1951 (ang.). trumanlibrary.org. [dostęp 2016-04-11].

Bibliografia

  • Stanisław Dybowski: Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie. Warszawa: Selene, 2005, s. 113–115. ISBN 83-910515-1-X.
  • Stefan Wysocki: Wokół Konkursów Chopinowskich. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987. ISBN 83-212-0443-0.
Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie
I (1927)
II (1932)
III (1937)
IV (1949)
V (1955)
VI (1960)
VII (1965)
VIII (1970)
IX (1975)
X (1980)
XI (1985)
XII (1990)
XIII (1995)
XIV (2000)
XV (2005)
XVI (2010)
XVII (2015)
XVIII (2021)

Media użyte na tej stronie

Jámbor Ági.jpg
Agi Jambor (1909–1997) hungarian pianist