Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie
Gmach Główny – widok z Barbakanu, po powrocie na kopuły rzeźb gryfów. 2016 | |
Data założenia | 1818 |
---|---|
Typ | państwowa |
Patron | |
Państwo | |
Adres | pl. Jana Matejki 13 |
Liczba pracowników • naukowych |
|
Liczba studentów | 1086 (2018)[2] |
Rektor | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°03′58,5″N 19°56′29,7″E/50,066250 19,941583 | |
Strona internetowa |
Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie – uczelnia publiczna w Krakowie.
Powstała w 1818 roku. W swojej historii nosiła także nazwy: Szkoła Rysunku i Malarstwa (w latach 1818–1873) oraz Szkoła Sztuk Pięknych (w latach 1873–1900).
Historia
Uczelnia powstała w 1818 r. i początkowo działała jako Szkoła Rysunku i Malarstwa w ramach Oddziału Literatury Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1833 r. została połączona z Instytutem Technicznym, a w 1873 r. doszło do usamodzielnienia uczelni. Przyjęła ona wtedy nazwę Szkoły Sztuk Pięknych i jej pierwszym dyrektorem został Jan Matejko, który pełnił tę funkcję przez 20 lat. Powstał obecny główny gmach uczelni zaprojektowany przez architekta Macieja Moraczewskiego.
Profesorami Szkoły Sztuk Pięknych byli wówczas: Florian Stanisław Cynk, Aleksander Gryglewski i Leopold Löffler. Po śmierci Matejki jego następcą był Julian Fałat, który kierował uczelnią do 1909 r. Nadał on Szkole nowy kierunek, angażując przedstawicieli nowych prądów artystycznych, takich jak Teodor Axentowicz, Jacek Malczewski, Jan Stanisławski, Leon Wyczółkowski, Konstanty Laszczka, Józef Mehoffer, Stanisław Wyspiański, Wojciech Weiss, Józef Pankiewicz.
W 1900 r. uczelnia uzyskała tytuł Akademii Sztuk Pięknych, wtedy też wprowadzono nowe przedmioty: grafikę i architekturę. W październiku 1917 r. przyjęto na akademię w charakterze wolnej słuchaczki pierwszą kobietę Zofię Baltarowicz-Dzielińską. Kobiety oficjalnie dopuszczono do egzaminów wstępnych dopiero w październiku 1919 r.[3] Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w Paryżu utworzono Komitet Paryski, który w 1925 r. stał się oddziałem ASP w Paryżu. W okresie okupacji niemieckiej ASP była zamknięta, reaktywowano ją po zakończeniu II wojny światowej. W 1950 roku połączono dwie krakowskie uczelnie artystyczne: ASP i Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych (PWSSP) i nazwano Akademią Sztuk Plastycznych. W ten sposób nobilitowano sztukę użytkową będącą wcześniej przedmiotem kształcenia w PWSSP, m.in. plastyki architektonicznej i przemysłowej czy wzornictwa włókienniczego[4]. W 1956 r. przywrócono nazwę Akademia Sztuk Pięknych, a w 1979 r. nadano jej imię Jana Matejki.
W 1976 r. uczelnia została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[5]. W gmachu głównym znajduje się Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
Rektorzy
- Szkoła Sztuk Pięknych (dyrektor)
- 1873–1893: Jan Matejko
- 1893–1895: Władysław Łuszczkiewicz (p.o.)
- 1895–1900: Julian Fałat
- ASP (rektor)
- 1900–1909: Julian Fałat (do 1905 dyrektor ASP)
- 1909–1910: Leon Wyczółkowski
- 1910–1911: Teodor Axentowicz
- 1911–1912: Konstanty Laszczka
- 1912–1914: Jacek Malczewski
- 1914–1918: Józef Mehoffer[6]
- 1918–1919: Wojciech Weiss
- 1919–1922: Józef Gałęzowski
- 1922–1927: Adolf Szyszko-Bohusz
- 1927–1928: Teodor Axentowicz
- 1928–1929: Adolf Szyszko-Bohusz
- 1929–1931: Konstanty Laszczka
- 1931–1932: Fryderyk Pautsch
- 1932–1933: Józef Mehoffer
- 1933–1936: Wojciech Weiss
- 1936–1939: Fryderyk Pautsch
- 1945–1949: Eugeniusz Eibisch (do 1947 p.o.)
- 1949–1950: Zbigniew Pronaszko
- 1950–1951: Zygmunt Radnicki
- 1951–1952: Konrad Srzednicki
- 1952–1954: Mieczysław Wejman
- 1954–1967: Czesław Rzepiński
- 1967–1972: Mieczysław Wejman
- 1972–1980: Marian Konieczny
- 1980–1987: Włodzimierz Kunz
- 1987–1993: Jan Szancenbach
- 1993–1996: Włodzimierz Kunz
- 1996–2002: Stanisław Rodziński
- 2002–2008: Jan Pamuła[7]
- 2008–2012: Adam Wsiołkowski
- 2012–2020: Stanisław Tabisz
- od 2020: Andrzej Bednarczyk
Autoportrety rektorów i profesorów |
Wykładowcy
Absolwenci
Wydziały
Wydział Malarstwa
- Katedra Malarstwa
- Pracownia Malarstwa I
- Pracownia Malarstwa II
- Pracownia Malarstwa III
- Pracownia Malarstwa IV
- Pracownia Malarstwa V
- Pracownia Malarstwa VI
- Pracownia Malarstwa VII
- I Pracownia Malarstwa i Rysunku I roku studiów
- II Pracownia Malarstwa i Rysunku I roku studiów
- Katedra Rysunku
- Pracownia Rysunku I
- Pracownia Rysunku II
- Pracownia Rysunku III
- Pracownia Rysunku IV
- Pracownia Rysunku V
- Pracownia Rysunku VI
- Pracownia Rysunku VII
- Katedra Interdyscyplinarna
- I Pracownia Interdyscyplinarna
- II Pracownia Interdyscyplinarna
- Pracownia Malarstwa Ściennego
- Pracownia Tkaniny Artystycznej
- Pracownia Papieru Czerpanego
- Katedra Scenografii
- Pracownia Scenografii Teatralnej
- Pracownia Scenografii Teatralnej i Filmowej
- Pracownia Kształtowania Przestrzeni Teatralnej
- Katedra Edukacji Artystycznej
- Jednostka niezależna: Galeria Malarstwa
Wydział Rzeźby
Katedra Podstaw Kształcenia Kierunkowego
- Pracownia Podstaw Rzeźby[8]
- Pracownia Podstaw Kompozycji Przestrzennej[9]
- Pracownia Rysunku i Kompozycji na Płaszczyźnie[10]
- Warsztat odlewniczy[11]
Katedra Rzeźby I
Katedra Rzeźby II
- Pracownia Rzeźby w Drewnie[16]
- Pracownia Rzeźby w Kamieniu[17]
- Pracownia Rzeźby w Ceramice[18]
- Pracownia Rzeźby w Metalu[19]
- Pracownia Intermedialne Rozszerzenie Warsztatu Rzeźbiarskiego[20]
Katedra Rysunku
Katedra Projektowania Architektoniczno – Rzeźbiarskiego
- Pracownia Rzeźby w Przestrzeni Publicznej[24]
- Pracownia Projektowania Architektoniczno-Rzeźbiarskiego[25]
- Pracownia Technik i Prezentacji i Kreacji Cyfrowej[26]
- Liternictwo
- Galeria „R”[27]
Wydział Grafiki
- Katedra Grafiki Warsztatowej
- Pracownia Drzeworytu
- Pracownia Litografii
- Pracownia Miedziorytu
- Pracownia Serigrafii
- Pracownia Wklęsłodruku
- Katedra Rysunku i Malarstwa
- Pracownia Malarstwa I
- Pracownia Malarstwa II
- Pracownia Rysunku I
- Pracownia Rysunku II
- Pracownia Rysunku III
- Pracownia Malarstwa dla I roku
- Pracownia Rysunku dla I roku
- Pracownia Struktury Dzieła
- Katedra Grafiki Projektowej
- Pracownia Form Reklamowych
- Pracownia Projektowania Książki
- Pracownia Liternictwa i Typografii[28]
- Pracownia Projektowania Plakatu
- Pracownia Projektowania Wstępnego
- Katedra Filmu Animowanego, Fotografii i Mediów Cyfrowych
- Pracownia Fotografii I
- Pracownia Fotografii II
- Pracownia Fotografii III
- Pracownia Obrazowania Cyfrowego
- Pracownia Filmu Animowanego
Wydział Architektury Wnętrz
- Katedra Projektowania Wnętrz i Mebli
- I Pracownia Projektowania Architektury Wnętrz
- II Pracownia Projektowania Architektury Wnętrz
- III Pracownia Projektowania Architektury Wnętrz
- IV Pracownia Projektowania Architektury Wnętrz
- V Pracownia Projektowania Architektury Wnętrz
- I Pracownia Mebli i Elementów Wyposażenia Wnętrz
- II Pracownia Mebli i Elementów Wyposażenia Wnętrz
- Laboratorium Modeli i Makiet
- Katedra Projektowania Wystaw
- I Pracownia Projektowania Wystaw
- II Pracownia Projektowania Wystaw
- Pracownia Projektowania Graficznego
- Pracownia Technik Prezentacyjnych A
- Pracownia Technik Prezentacyjnych B
- Katedra Projektowania Ogólnego
- Pracownia Podstaw Projektowania
- Pracownia Metodologii Projektowania
- Pracownia Projektowania Architektonicznego
- Katedra Kształcenia Ogólnoplastycznego
- I Pracownia Rysunku i Malarstwa
- II Pracownia Rysunku i Malarstwa
- I Pracownia Rzeźby
- II Pracownia Rzeźby
- Wydziałowe Laboratoria:
- Wydziałowe Laboratorium komputerowe
- Wydziałowe Laboratorium prototypów
Wydział Form Przemysłowych
- Katedra Podstaw Projektowania
- Pracownia Podstaw Projektowania
- Pracownia Technik Przekazu
- Pracownia Projektowania Modelowego
- Katedra Metodyki Projektowania
- Pracownia Projektowania I
- Pracownia Projektowania II
- Laboratorium Badań Użytkowych
- Katedra Kształtowania Środków Pracy
- Pracownia Projektowania Ergonomicznego
- Pracownia Ergonomicznych Podstaw Projektowania
- Pracownia Projektowania Produktu
- Katedra Komunikacji Wizualnej
- Pracownia Projektowania Komunikacji Wizualnej A
- Pracownia Projektowania Komunikacji Wizualnej B
- Laboratorium Badań Wizualnych
- Katedra przestrzeni i Barwy
- Pracownia Wiedzy o Barwie
- Pracownia Projektowania Przestrzeni i Barwy
- Laboratorium Barwy
- Pracownia Projektowania Ubioru
- Katedra Sztuk Wizualnych
- Pracownia Działań Wizualnych A
- Pracownia Działań Wizualnych B
- Pracownia Działań Wizualnych C
- Pracownia Działań Wizualnych D
- Jednostki niezależne:
- Pracownia Projektowania Alternatywnego
- Pracownia Rozwoju Nowego Produktu – strona pracowni
- Wydziałowe Laboratorium Fotografii
- Pracownia Komputerowa
- Warsztaty Projektowo Badawcze
- Galeria Schody
Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki
- Katedra Konserwacji i Restauracji Malowideł Ściennych
- Pracownia Konserwacji Malowideł Ściennych
- Pracownia Przenoszenia i Rozwarstwiania Malowideł Ściennych
- Pracownia Dokumentacji Malowideł Ściennych i Rzeźby
- Pracownia Projektowania Konserwatorskiego
- Katedra Konserwacji i Restauracji Malowideł Sztalugowych
- Pracownia Konserwacji Malowideł Sztalugowych na Płótnie
- Pracownia Konserwacji Malowideł Sztalugowych na Drewnie
- Pracownia Przenoszenia i Rozwarstwiania Malowideł Sztalugowych
- Pracownia Konserwacji Malowideł na Podłożu Papierowym
- Katedra Konserwacji i Restauracji Rzeźby
- Pracownia Konserwacji Rzeźby Drewnianej, Polichromowanej
- Pracownia Konserwacji Rzeźby Kamiennej, Stiuku i Ceramiki
- Katedra Technologii i Technik Dzieł Sztuki
- Pracownia Technologii i Technik Malarskich Mineralnych
- Pracownia Technologii i Technik Malarskich Organicznych
- Pracownia Technologii i Technik Rzeźbiarskich
- Pracownia Konserwacji Archiwalnych Materiałów Fotograficznych
- Zakład Materiałoznawstwa oraz Historii Technik Dzieł Sztuki
- Pracownia Witrażu i Szkła
- Katedra Sztuk Pięknych
- Pracownia Malarstwa
- Pracownia Rysunku Wieczornego
- Pracownia Rzeźby
- Zakład Chemii i Fizyki Konserwatorskiej
- Zakład Historii Sztuki i Teorii Konserwacji
- Galeria Cztery Ściany
Wydział Intermediów
- Katedra Metod Sztuki Intermediów
- Pracownia Transmediów
- Pracownia Animacji
- Pracownia Rysunku
- Rejestracja i przetwarzanie
- Warsztat technik intermedialnych
- Katedra Obszarów Sztuki Intermediów
- Pracownia Audiosfery
- Pracownia Archisfery
- Katedra Zjawisk Sztuki Intermediów
- Pracownia Sztuki Performance
- Pracownia Interakcji Medialnych
- Galeria Dydaktyczna/Wystawiennictwo
- Zakład Teorii Sztuki Mediów
Jednostki międzywydziałowe
- Studium Języków Obcych
- Studium Wychowania Fizycznego
Budynki Akademii
Gmach Główny Akademii Sztuk Pięknych znajduje się przy placu Matejki 13, zaprojektowany został przez architekta Macieja Moraczewskiego i wzniesiony w latach 1879–1880[29]. Budynek to siedziba władz uczelni oraz Wydziałów: Malarstwa i Rzeźby.
- przy ul. Smoleńsk 9 – Wydział Form Przemysłowych, także część Wydziału Konserwacji i RDS i Wydz. Grafiki,
- przy ul. Juliusza Lea 27-29 – Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki,
- przy ul. Humberta 3 – Wydziały: Architektury Wnętrz i Grafiki,
- przy ul. Karmelickiej 16 – (w oficynie) mają także pomieszczenia Wydziały Grafiki i Wydz. Konserwacji,
- przy pl. Jana Matejki 4 – dwie pracownie Wydziału Rzeźby,
- przy ul. Masarskiej 14 – są pracownie Wydziału Rzeźby,
- przy ul. J. Piłsudskiego 21 i 38 – m.in. Wydział Intermediów. przy ul. Krzemionki 30, budynek Twardowska | Ośrodek TVP Kraków – Wydział Intermediów.
- przy ul. Juliusza Lea 27-29 – Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki,
Do maja 2015 roku przy ul. Kapelanka 24 znajdował się również Dom Studencki.
Przypisy
- ↑ SuperStudia.pl – Akademia Sztuk Pięknych im. J. Matejki w Krakowie.
- ↑ „Szkoły wyższe i ich finanse w 2018 r.”, Główny Urząd Statystyczny, 2019, s. 67, ISSN 1506-2163 (pol.).
- ↑ Rok Kobiet – ASP Kraków, www.asp.krakow.pl [dostęp 2020-04-19] .
- ↑ J. Krawczyk, W cieniu Akademii Sztuk Pięknych. Od Oddziału Przemysłu Artystycznego Państwowej Szkoły Przemysłowej do Państwowej Szkoły Przemysłu Artystycznego w Krakowie (1891-1921). Małopolska 2021 t. XXIII s. 9 – 33 http://www.malopolska.org/images/pliki/roczniki/rm_23_2021/rm_23_2021_009-034.pdf
- ↑ Wysokie odznaczenia państwowe dla zasłużonych zakładów pracy, uczelni, instytucji i stowarzyszeń. „Nowiny”, s. 1, nr 165 z 21–22 lipca 1976.
- ↑ Józef Mehoffer, Culture.pl .
- ↑ Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, culture.pl [dostęp 2012-10-14] .
- ↑ Pracownia Podstaw Rzeźby – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Podstaw Kompozycji Przestrzennej – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rysunku i Kompozycji na Płaszczyźnie – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Warsztat odlewniczy – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby I – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby II – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby III – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby IV – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby w Drewnie – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby w Kamieniu – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby w Ceramice – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby w Metalu – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Intermedialne Rozszerzenie Warsztatu Rzeźbiarskiego, www.facebook.com [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rysunku I – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rysunku II – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rysunku III – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Rzeźby w Przestrzeni Publicznej – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Projektowania Architektoniczno-Rzeźbiarskiego – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Pracownia Technik Prezentacji i Kreacji Cyfrowej – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-18] (pol.).
- ↑ Galeria R – Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie [dostęp 2020-04-19] (pol.).
- ↑ Pracownia Liternictwa od 2009 roku nosi nazwę Pracownia Liternictwa i Typografii.
- ↑ M. Rożek, Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Kraków 1993, s. 19.
Linki zewnętrzne
- Strona internetowa uczelni
- Strona internetowa Wydziału Architektury Wnętrz ASP w Krakowie
- III Pracownia Projektowania Architektury Wnętrz. glowacki.asp.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-08)].
- Strona internetowa Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie
- Strona internetowa Wydziału Rzeźby
- Strona internetowa Wydziału Intermedia
- Strona internetowa Wydziału Malarstwa
- Strona internetowa Wydziału Grafiki
- Strona internetowa Wydziału Form Przemysłowych. wfp.asp.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-25)].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
(c) Danuta B. / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Korytarz na I lub II piętrze. Tu posadzka jeszcze oryginalna.
Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie im. Jana Matejki logo
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Danuta B. / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Gabinet rzeźby chyba na I piętrze.
(c) Danuta B. / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Sala na II piętrze. Okna otwarte na pl. Matejki.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Widok z Barbakanu. Widok po powrocie gryfów, 2016.
(c) Danuta B. / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Budynek, w którym, jak pamiętamy ze szkolnych wycieczek, studiował Jan Matejko. Poziom pierwszego piętra. Sala ekspozycyjna po remoncie wnętrza dostosowanego do współczesnych standardów - nowa posadzka, oświetlenie, wentylacja, inst. p.poż, może coś jeszcze.