Akantolimon

Akantolimon
Ilustracja
Acantholimon hohenackeri
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządgoździkopodobne
Rządgoździkowce
Rodzinaołownicowate
Rodzajakantolimon
Nazwa systematyczna
Acantholimon Boissier
Diagn. Pl. Orient. ser. 1. 1(7): 69. Jul-Oct 1846[3]
Typ nomenklatoryczny

A. glumaceum (Jaubert et Spach) Boissier[3]

Synonimy
  • Armeriastrum (Jaubert et Spach) Lindley[3]
  • Statice subgen. Armeriastrum Jaubert & Spach[4].
Acantholimon glumaceum
Acantholimon ulicinum

Akantolimon[5] (Acantholimon) – rodzaj roślin z rodziny ołownicowatych (Plumbaginaceae). Obejmuje od ok. 190[6][4] gatunków do ok. 300[7]. Największe zróżnicowanie gatunkowe tego rodzaju występuje w południowo-zachodniej Azji[6], ale cały zasięg geograficzny jego przedstawicieli obejmuje obszar od Grecji na zachodzie poprzez Turcję, Syrię po Kazachstan, Tybet i Pakistan na wschodzie[8]. W Polsce spotykane są tylko w uprawie jako rośliny ozdobne[5].

Morfologia

Pokrój
Krzewinki i byliny, zwykle poduszkowe, silnie rozgałęzione, cierniste[4].
Liście
Gęsto skupione na tegorocznych fragmentach pędów. Siedzące, o blaszce równowąskiej, na szczycie zaostrzone, często z osadzonym kolcem, sztywne[4].
Kwiaty
Drobne, zwykle do 1 cm średnicy, skupione w kłosokształtne kwiatostany złożone, składające się z 2–8 kłosków wyrastających w dwóch rzędach, każdy z 1–5 kwiatami. Kielich lejkowaty, błoniasty, powstały ze zrośnięcia 5 działek, powiększa się podczas owocowania. Płatki białe lub różowe, często nieznacznie tylko wystają poza kielich. Pręcików jest 5. Zalążnia równowąsko-cylindryczna, z pięcioma szyjkami słupka zakończonymi 5 główkowatymi znamionami[6][4].
Owoce
Jednonasienne, wydłużone torebki, zamknięte w trwałym kielichu i papierzastym kielichu, który ułatwia rozsiewanie działając jak spadochron[6][4].

Systematyka

Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj z rodziny ołownicowatych (Plumbaginaceae) należącej do rzędu goździkowców reprezentującego dwuliścienne właściwe[2]. W obrębie rodziny rodzaj należy do podrodziny Staticoideae i plemienia Staticeae[9].

Wykaz gatunków[8][5]
  • Acantholimon acanthobryum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon acerosum (Willd.) Boiss.
  • Acantholimon acmostegium Boiss. & Buhse
  • Acantholimon aegaeum F.W.Mey.
  • Acantholimon afanassievii Lincz.
  • Acantholimon agropyroideum Mobayen
  • Acantholimon ahangarense Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon alaicum Czerniak.
  • Acantholimon alatavicum Bunge
  • Acantholimon alavae Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon albanicum O.Schwarz & F.Mey.
  • Acantholimon alberti Regel
  • Acantholimon albocalycinum Assadi & Mirtadz.
  • Acantholimon alexandri Fed.
  • Acantholimon alexeenkoanum Czerniak. ex Ikonn.
  • Acantholimon amoenum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon anatolicum Yild.
  • Acantholimon androsaceum (Jaub. & Spach) Boiss.
  • Acantholimon anisophyllum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon annae Lincz.
  • Acantholimon antilibanoticum Mouterde
  • Acantholimon anzobicum Lincz.
  • Acantholimon araxanum Bunge
  • Acantholimon argyrostachyum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon aristulatum Bunge
  • Acantholimon armenum Boiss. & A.Huet
  • Acantholimon artosense Dogan & Akaydin
  • Acantholimon arundoscapum Mobayen
  • Acantholimon aspadanum Bunge
  • Acantholimon asphodelinum Mobayen
  • Acantholimon astragalinum Mobayen
  • Acantholimon atrofuscum Rech.f.
  • Acantholimon atropatanum Bunge
  • Acantholimon auganum Bunge
  • Acantholimon aulieatense Czerniak.
  • Acantholimon austroiranicum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon avanosicum Doan & Akaydn
  • Acantholimon avenaceum Bunge
  • Acantholimon azizae Mobayen
  • Acantholimon bakhtiaricum Assadi
  • Acantholimon balchanicum Korovin
  • Acantholimon bashkaleicum Dogan & Akaydin
  • Acantholimon ×baubaschatense Lazkov
  • Acantholimon birandii Doan & Akaydn
  • Acantholimon blakelockii Mobayen
  • Acantholimon blandum Czerniak.
  • Acantholimon bodeanum Bunge
  • Acantholimon bonesseae Parsa
  • Acantholimon borodinii Krasn.
  • Acantholimon brachyphyllum Boiss.
  • Acantholimon brachystachyum Boiss. ex Bunge
  • Acantholimon bracteatum (Girard) Boiss.
  • Acantholimon brecklei Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon bromifolium Boiss. ex Bunge
  • Acantholimon butkovii Lincz.
  • Acantholimon cabulicum Boiss.
  • Acantholimon caesareum Boiss. & Balansa
  • Acantholimon calocephalum Aitch. & Hemsl.
  • Acantholimon calvertii Boiss.
  • Acantholimon capitatum Sosn.
  • Acantholimon carinatum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon caryophyllaceum Boiss.
  • Acantholimon catenatum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon cephalotes Boiss.
  • Acantholimon cephalotoides Rech.f.
  • Acantholimon chitralicum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon chlorostegium Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon chrysostegium Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon cleistocalyx Hand.-Mazz.
  • Acantholimon collare Köie & Rech.f.
  • Acantholimon compactum Korovin
  • Acantholimon confertiflorum Bokhari
  • Acantholimon cupreo-olivascens Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon cymosum Bunge
  • Acantholimon damassanum Mobayen
  • Acantholimon davisii Akaydin & M.B.Crespo
  • Acantholimon demavendicum Bornm.
  • Acantholimon densiflorum Assadi
  • Acantholimon desertorum Regel
  • Acantholimon dianthifolium Bokhari
  • Acantholimon diapensioides Boiss.
  • Acantholimon distachyum Boiss.
  • Acantholimon distichum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon diversifolium O.Schwarz & F.Mey.
  • Acantholimon doganii Bagci, Dogu & Akaydin
  • Acantholimon ecae Aitch. & Hemsl.
  • Acantholimon edmondsonii Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon ekatherinae (O.Fedtsch.) Czerniak.
  • Acantholimon ekbergianum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon ekimii Dogan & Akaydin
  • Acantholimon embergeri Mobayen
  • Acantholimon erinaceum (Jaub. & Spach) Lincz.
  • Acantholimon erythraeum Bunge
  • Acantholimon eschkerense Boiss. & Hausskn.
  • Acantholimon esfandiarii Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon evrenii Dogan & Akaydin
  • Acantholimon fasciculare Boiss.
  • Acantholimon faustii Trautv.
  • Acantholimon fedorovii Tamamsch. & Mirzojeva
  • Acantholimon festucaceum (Jaub. & Spach) Boiss.
  • Acantholimon fetissovii Regel
  • Acantholimon flabellum Assadi
  • Acantholimon flexuosum Boiss. & Hausskn. ex Bunge
  • Acantholimon fominii Kusn.
  • Acantholimon gabrieljaniae Mirzoeva
  • Acantholimon gadukense Mobayen
  • Acantholimon gemicianum Kaptaner Igci, Körüklü & Aytaç
  • Acantholimon genistoides (Jaub. & Spach) Boiss.
  • Acantholimon ghoranum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon gilliatii Turrill
  • Acantholimon gillii Rech.f. & Köie
  • Acantholimon glabratum Assadi
  • Acantholimon glumaceum (Jaub. & Spach) Boiss. – akantolimon błoniasty
  • Acantholimon glutinosum Rech.f. & Köie
  • Acantholimon goeksunicum Doan & Akaydn
  • Acantholimon gorganense Mobayen
  • Acantholimon gracillimum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon graecum F.W.Mey.
  • Acantholimon grammophyllum Rech.f. & Köie
  • Acantholimon griffithianum Boiss.
  • Acantholimon gulistanum Bunge
  • Acantholimon haesarensis Bornm. ex Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon halophilum Bokhari – akantolimon słonolubny
  • Acantholimon hariabense Rech.f. & Köie
  • Acantholimon hedinii Ostenf.
  • Acantholimon heratense Bunge
  • Acantholimon heweri Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon hilariae Ikonn.
  • Acantholimon hindukushum Mobayen
  • Acantholimon hissaricum Lincz.
  • Acantholimon hohenackeri (Jaub. & Spach) Boiss. – akantolimon Hohenackera
  • Acantholimon homophyllum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon hormozganense Assadi
  • Acantholimon horridum Bunge
  • Acantholimon hoshapicum Dogan & Akaydin
  • Acantholimon huetii Boiss.
  • Acantholimon hyalinum Rech.f. & Köie
  • Acantholimon hypochaerum Bokhari
  • Acantholimon hystrix Stapf
  • Acantholimon ibrahimii Akaydin
  • Acantholimon iconicum (Boiss.) Boiss. & Heldr.
  • Acantholimon incomptum Boiss. & Buhse
  • Acantholimon inerme Rech.f. & Köie
  • Acantholimon jarmilae Halda
  • Acantholimon kandaharense Rech.f.
  • Acantholimon karabajeviorum Lazkov
  • Acantholimon karadarjense Lincz.
  • Acantholimon karamanicum Akaydin & Doan
  • Acantholimon karatavicum Pavlov
  • Acantholimon karelinii (Stschegl.) Bunge
  • Acantholimon kaschgaricum Lincz.
  • Acantholimon katrantavicum Lincz.
  • Acantholimon kermanense Assadi & Mirtadz.
  • Acantholimon kjurendaghi Meszer.
  • Acantholimon knorringianum Lincz.
  • Acantholimon koeiei Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon koelzii Rech.f. & Köie
  • Acantholimon koeycegizicum Doan & Akaydn
  • Acantholimon kokandense Bunge
  • Acantholimon komarovii Czerniak.
  • Acantholimon korolkovii (Regel) Korovin
  • Acantholimon kotschyi (Jaub. & Spach) Boiss. – akantolimon Kotschy'ego
  • Acantholimon kuramense Lincz.
  • Acantholimon kutschanense Rech.f.
  • Acantholimon laevigatum (T.X.Peng) Kamelin
  • Acantholimon langaricum O.Fedtsch. & B.Fedtsch.
  • Acantholimon latifolium Boiss.
  • Acantholimon laxiflorum Boiss. ex Bunge
  • Acantholimon laxum Czerniak.
  • Acantholimon lepturoides (Jaub. & Spach) Boiss.
  • Acantholimon leucacanthum (Jaub. & Spach) Boiss.
  • Acantholimon leucochlorum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon libanoticum Boiss.
  • Acantholimon linczevskianum Lazkov
  • Acantholimon linczevskii Pavlov
  • Acantholimon litvinovii Lincz.
  • Acantholimon longiflorum Boiss.
  • Acantholimon longiscapum Bokhari
  • Acantholimon lycaonicum Boiss. & Heldr.
  • Acantholimon lycopodioides (Girard) Boiss.
  • Acantholimon macranthum Rech.f. & Köie
  • Acantholimon macropetalum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon macrostachyum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon majewianum Regel
  • Acantholimon manakyanii Ogan.
  • Acantholimon margaritae Korovin
  • Acantholimon melananthum Boiss.
  • Acantholimon mikeschinii Lincz.
  • Acantholimon minshelkense Pavlov
  • Acantholimon mirtadzadinii Assadi
  • Acantholimon mishaudaghense Mobayen
  • Acantholimon mobayenii Assadi & Ghahr.
  • Acantholimon modestum Bornm. ex Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon moradii Assadi
  • Acantholimon movdarinum Parsa
  • Acantholimon muchamedshanovii Lincz.
  • Acantholimon multiflorum (Bokhari) Dogan & Akaydin
  • Acantholimon muradicum O.Schwarz & F.Mey.
  • Acantholimon nabievii Lincz.
  • Acantholimon narynense Lazkov
  • Acantholimon nawaricum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon nigricans Mobayen
  • Acantholimon nikitinii Lincz.
  • Acantholimon nuratavicum Zakirov
  • Acantholimon oliganthum Boiss.
  • Acantholimon oliveri (Jaub. & Spach) Boiss.
  • Acantholimon olympicum (Boiss.) F.W.Mey.
  • Acantholimon ophiocladus Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon pamiricum Czerniak.
  • Acantholimon parviflorum Regel
  • Acantholimon pavlovii Lincz.
  • Acantholimon peculiare Rech.f.
  • Acantholimon petraeum Boiss. & Hausskn. ex Bunge
  • Acantholimon petuniiflorum Mobayen
  • Acantholimon physostegium Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon podlechii Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon poliochlorum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon polystachyum Boiss.
  • Acantholimon pskemense Lincz.
  • Acantholimon pterostegium Bunge
  • Acantholimon puberulum Boiss. & Balansa
  • Acantholimon pulchellum Korovin
  • Acantholimon purpureum Korovin
  • Acantholimon quettensis Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon quinquelobum Bunge
  • Acantholimon raddeanum Czerniak.
  • Acantholimon raikoviae Czerniak. ex Minchevskii
  • Acantholimon rechingeri Freitag
  • Acantholimon reflexifolium Bokhari
  • Acantholimon restiaceum Bunge
  • Acantholimon revolutum Rech.f. & Köie
  • Acantholimon rhodopolium Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon riyatguelii Yildirim
  • Acantholimon roborowskii Czerniak.
  • Acantholimon rudbaricum (Bornm.) Bornm.
  • Acantholimon ruprechtii Bunge
  • Acantholimon sahendicum Boiss. & Buhse
  • Acantholimon salangensis Bokhari
  • Acantholimon saravschanicu m Regel
  • Acantholimon sarytavicum Lincz.
  • Acantholimon saxifragiforme Hausskn. & Sint. ex Bokhari
  • Acantholimon scabrellum Boiss. & Hausskn.
  • Acantholimon schachimardan icum Lincz.
  • Acantholimon schahrudicum Bunge
  • Acantholimon schemachense Gross
  • Acantholimon schirazianum Boiss.
  • Acantholimon schizostegium Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon scirpinum Bunge
  • Acantholimon sclerophyllum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon scorpius (Jaub. & Spach) Boiss.
  • Acantholimon senganense Bunge
  • Acantholimon serotinum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon sirchense Assadi & Mirtadz.
  • Acantholimon solidum Rech.f. & Köie
  • Acantholimon sorchense Rech.f.
  • Acantholimon speciosissimum Aitch. & Hemsl.
  • Acantholimon spinicalyx Köie & Rech.f.
  • Acantholimon spirizianum Mobayen
  • Acantholimon squarrosum Pavlov
  • Acantholimon stanjukoviczii Lincz. ex Ikonn.
  • Acantholimon stapfianum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon stenorhaphium Rech.f.
  • Acantholimon stereophyllum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon stocksii Boiss.
  • Acantholimon strictiforme Nikitina ex Lazkov
  • Acantholimon strictum Czerniak.
  • Acantholimon strigillosum Bokhari
  • Acantholimon stroterophyllum Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon subavenaceum Lincz.
  • Acantholimon subflavescens Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon subsimile Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon subulatum Boiss.
  • Acantholimon takhtajanii Ogan.
  • Acantholimon talagonicum Boiss.
  • Acantholimon tarbagataicum Gamajun.
  • Acantholimon taschkurganic um Lincz. & N.I.Akshigitova
  • Acantholimon tataricum Boiss.
  • Acantholimon tenuiflorum Boiss.
  • Acantholimon termei Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon tianschanicum Czerniak.
  • Acantholimon titovii Lincz.
  • Acantholimon tomentellum Boiss.
  • Acantholimon tournefortii Boiss.
  • Acantholimon tragacanthinum (Jaub. & Spach) Boiss.
  • Acantholimon tricolor Rech.f. & Köie
  • Acantholimon trojanum F.W.Mey.
  • Acantholimon truncatum Bunge
  • Acantholimon tulakensis Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon turcicum Dogan & Akaydin
  • Acantholimon ulicinum (Willd. ex Schult.) Boiss.
  • Acantholimon vacillans Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon varivtzevae Czerniak.
  • Acantholimon vedicum Mirzoeva
  • Acantholimon velutinum Czerniak.
  • Acantholimon venustum Boiss.
  • Acantholimon virens Czerniak.
  • Acantholimon viscidulum Boiss.
  • Acantholimon vvedenskyi Lincz.
  • Acantholimon wendelboi Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon wiedemanii Bunge
  • Acantholimon wilhelminae Rech.f. & Schiman-Czeika
  • Acantholimon xanthacanthum Rech.f. & Köie
  • Acantholimon yamense Turrill
  • Acantholimon yildizelicum Akaydin
  • Acantholimon zaeifii Assadi
  • Acantholimon zakirovii Beshko

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-12-08] (ang.).
  3. ↑ a b c Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-12-08].
  4. ↑ a b c d e f Acantholimon (ang.). W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-12-08].
  5. ↑ a b c Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych łacińsko-polski. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 13. ISBN 978-83-925110-5-2.
  6. ↑ a b c d Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 95. ISBN 0-333-74890-5.
  7. ↑ Acantholimon. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-12-08].
  8. ↑ a b Acantholimon Boiss.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-01-28].
  9. ↑ Genus: Acantholimon. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-12-08].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.