Akcent transatlantycki

Akcent transatlantycki (ang. mid-Atlantic) – typ wymowy w języku angielskim, będący mieszaniną cech standardowej wymowy brytyjskiej i wymowy amerykańskiej. Był stosowany głównie w amerykańskich filmach do wczesnych lat 40., a także nauczany w drogich prywatnych szkołach na wschodnim wybrzeżu USA. Jest słyszalny w takich filmach jak Śniadanie u Tiffany’ego i Przeminęło z wiatrem[1], charakterystyczny np. dla aktorek Ingrid Bergman, Audrey Hepburn[2] i Katharine Hepburn[3], a także osobistości ze świata polityki, takich jak Jacqueline Kennedy Onassis czy Franklin Delano Roosevelt[1].

Historia

Katharine Hepburn, aktorka używająca akcentu transatlantyckiego

Specyficzna wymowa wykształciła się na początku XX wieku, kiedy aktorzy amerykańscy zaczęli naśladować akcent wyższych klas brytyjskich. W tym samym czasie australijski fonetyk William Tilly opracował spójne zasady World English („wymowy światowej”), który przyjął się w amerykańskich teatrach na co najmniej kilkadziesiąt lat. Mimo zainteresowania World English ze strony nowojorskich nauczycieli prawdziwy przełom w używaniu tego akcentu nastąpił dopiero za sprawą kina mówionego. Ten rodzaj akcentu przyjął się również w prestiżowych szkołach na północnym wschodzie Stanów Zjednoczonych. Wydana w 1942 książka Edith Skinner Speak with Distinction skodyfikowała reguły wymowy aktorskiej i scenicznej. Reżyserowie używali akcentu transatlantyckiego ze względu na jego neutralność; można go było użyć, kiedy akcja filmu nie toczyła się w realiach amerykańskich. W związku z przemianami społecznymi akcent zanikł w latach 50. XX wieku[1].

Cechy akcentu transatlantyckiego

  • Zanik spółgłoski /h/ w wielu kontekstach: (h)uge, (h)uman
  • unikanie rotacyzmów – niewymawianie /r/ w kontekście spółgłoskowym na wzór wymowy Received Pronunciation
  • preaspiracja – przydech przy wymawianiu słów zaczynających się na /w/: (h)which, (h)white[1]
  • wyraźne wymawianie samogłosek[3]

Przypisy

  1. a b c d Janet Barrow: The Trans-Atlantic Accent: The Rise and Fall of a Hollywood Trend. Alta Languages. [dostęp 2020-02-01].
  2. The Rise and Fall of Katharine Hepburn's Fake Accent. The Atlantic. [dostęp 2020-02-01].
  3. a b Ed Battistella: The History of The Mid-Atlantic Accent and the Golden Age of Hollywood. Literary Ashland. [dostęp 2020-02-01].

Media użyte na tej stronie

Katharine Hepburn promo pic.jpg
  • Studio publicity photograph of Katharine Hepburn. The full image, seen here, includes a stock number, the name of the studio, and the name of the subject - confirming that this was a promotional image.
  • Such images were taken by a studio photographer, and then disseminated to the media and the public for the purpose of promoting their contract stars.

Public domain explanation

  • If the photograph was copyrighted, under the terms of the 1909 Copyright Act this copyright would have had to be renewed 28 years after publication. A search for copyright renewal records of 1968 ([1], [2]) 1969 ([3], [4]) and 1970 ([5],[6]) reveal no trace that this occurred.
  • This was a common occurrence for studio publicity images, as explained by Eve Light Honthaner, in The Complete Film Production Handbook (Focal Press, 2001), p. 211: "Publicity photos (star headshots) have traditionally not been copyrighted. Since they are disseminated to the public, they are generally considered public domain, and therefore clearance by the studio that produced them is not necessary."