Aklamacja (liturgia)

Aklamacja – zawołanie, jakim zgromadzona wspólnota wiernych w liturgii niektórych kościołów chrześcijańskich wyraża swoją aprobatę i współudział. W liturgii Mszy Świętej Kościoła Rzymskokatolickiego wyróżnia się następujące aklamacje:

Aklamacja przed czytaniem Ewangelii

Wykonywana podczas liturgii słowa, przed odczytaniem Ewangelii. Aklamacja ta jest świadectwem przygotowania i chęci wiernych do wysłuchania Słowa Boga. Zwykle jest to dwukrotnie lub trzykrotnie powtórzone słowo Alleluja. Po aklamacji wykonuje się werset nawiązujący do czytanej Ewangelii, po czym powtarza się aklamację.

W okresie Wielkiego Postu nie odmawia się Alleluja. W miejsce tej aklamacji używa się:

• Chwała Tobie, Słowo Boże (w 1., 3. i 5. niedzielę Wielkiego Postu, w dni powszednie po tych niedzielach oraz w dni od Środy popielcowej do niedzieli)
• Chwała Tobie, Królu wieków (w 2. i 4. niedzielę Wielkiego Postu, w dni powszednie po tych niedzielach oraz w Wielkim Tygodniu (w tym w 6. niedzielę - Niedzielę Męki Pańskiej) do Wielkiego Piątku włącznie).

Aklamacja i werset przed Ewangelią zasadniczo powinny być śpiewane (dopuszczalne jest ich wyrecytowanie^[1]). Ponieważ nie jest to proklamacja Słowa Bożego, nie powinno się ich śpiewać z ambony^[2]. Wszyscy, stojąc, wykonują aklamację pod przewodnictwem scholi albo kantora oraz ją powtarzają; werset zaś śpiewa schola albo kantor. Jeśli nie śpiewa się aklamacji i wersetu przed Ewangelią, można je opuścić.

W czasie uroczystych celebracji, po odczytaniu Ewangelii (szczególnie w mszach pod przewodnictwem biskupa, gdy ma miejsce przeniesienie Ewangeliarza do celebransa, by ten udzielił nim błogosławieństwa), można odśpiewać jeszcze raz samą aklamację, bez powtarzania wersetu^[3].

Aklamacja anamnezy

Wykonywana przez lud po Przeistoczeniu, w odpowiedzi na słowa celebransa. Obecnie używane są cztery fromuły:

1. K: Oto wielka tajemnica wiary. W: Głosimy śmierć Twoją, Panie Jezu, wyznajemy Twoje zmartwychwstanie, i oczekujemy Twego przyjścia w chwale.

2. K: Wielka jest tajemnica naszej wiary. W: Ile razy ten chleb spożywamy, i pijemy z tego kielicha głosimy śmierć Twoją, Panie, oczekując Twego przyjścia w chwale.

3. K: Uwielbiajmy tajemnicę wiary. W: Panie, Ty nas wybawiłeś, przez krzyż i zmartwychwstanie swoje, Ty jesteś Zbawicielem świata.

4. K: Tajemnica wiary. W: Chrystus umarł, Chrystus zmartwychwstał, Chrystus powróci.

Święty

Aklamację tę wykonuje cały lud razem z kapłanem podczas Liturgii eucharystycznej, po prefacji.

Kyrie eleison

Tę aklamację wykonuje się zawsze po akcie pokuty, chyba że wystąpiła w nim samym.

Aklamacja po czytaniu

Wypowiadane przez lektora po zakończeniu czytania słowa: Oto Słowo Boże, na które lud odpowiada: Bogu niech będą dzięki.

Chwała Tobie, Panie

Aklamacja wykonywana przez lud w odpowiedzi na słowa kapłana Słowa Ewangelii według św. N.

Chwała Tobie, Chryste

Aklamacja wykonywana przez lud w odpowiedzi na słowa kapłana po przeczytaniu Ewangelii: Oto słowo Pańskie

Aklamacja na przygotowanie darów

Gdy na przygotowanie darów nie wykonuje się śpiewu, ani nie gra na organach kapłan może wypowiedzieć głośno słowa błogosławieństwa (w przeciwnym razie mówi je cicho): Błogosławiony jesteś, Panie, zaś lud odpowiada aklamacją: Błogosławiony jesteś, Boże, teraz i na wieki.

Aklamacja po modlitwie Pańskiej

W odpowiedzi na słowa kapłana: Wybaw nas, Panie, od zła wszelkiego i obdarz nasze czasy pokojem. Wspomóż nas w swoim miłosierdziu, abyśmy zawsze wolni od grzechu i bezpieczni od wszelkiego zamętu, pełni nadziei oczekiwali przyjścia naszego Zbawiciela, Jezusa Chrystusa. lud wypowiada aklamację: Bo Twoje jest królestwo i potęga, i chwała na wieki.

Amen

Aklamacja Amen występuje w czasie Mszy św. najczęściej. Wyróżnia się Amen kończące kolektę (OWMR 54, 127), po modlitwie nad darami, po doksologii (Przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie) (OWMR 79) oraz kończące modlitwę po Komunii (OWMR 89).

Przypisy