Aksamitka (szczyt)
| ||
 Widok z Haligowców | ||
| Państwo |  Słowacja | |
|---|---|---|
| Pasmo | Pieniny | |
| Wysokość | 841 m n.p.m. | |
Położenie na mapie Pienin  | ||
 49°23′14″N 20°28′14″E/49,387222 20,470556 | ||
Aksamitka, dawniej nazywana Haligowczykiem – wzniesienie w Grupie Golicy w słowackich Pieninach[1]. Znajduje się po wschodniej stronie Płaśni, oddzielone od niej płytką przełęczą Pod Płaśniami (835 m). Aksamitka tworzy długi grzbiet ciągnący się aż do Przełęczy pod Tokarnią. Grzbiet ten oddziela dolinę Leśnego Potoku od doliny Lipnika. Wyróżniają się w nim 3 wierzchołki. Właściwy szczyt Płaśni ma 841 m n.p.m., ale na zachód od niego, pomiędzy przełęczą Pod Płaśnią znajduje się wyższy wierzchołek 850 m, po wschodniej stronie jest trzeci wierzchołek 814 m[2].
Cały masyw zbudowany jest ze skał osadowych (wapienie i dolomity). Górna część bardziej stromych stoków jest porośnięta lasem, ale w bardziej łagodnej dolnej części południowych stoków i w grzbiecie do Przełęczy pod Tokarnią wysoko podchodzą pola uprawne, obecnie użytkowane głównie jako pastwiska i łąki. W południowych stokach znajdują się skałki wapienne[3], na grzbiecie wieża radiowo-telewizyjna.
Nazwa Haligowczyk pochodzi od miejscowości Haligowce położonej u południowych podnóży, w dolinie Lipnika. Nazwa Aksamitka pochodzi od Piotra Axamita, jednego z przywódców husytów, który jak podaje w 1861 r. Onufry Trembecki Tutaj miał on miewać główny swój majdan, stąd całe podgórze węgierskie na wodzy trzymał. Namiestnik Węgier, Zapolya, z pospolitym ruszeniem, dopiero za powtórnym usiłowaniem zdołał go poskromić. Według podań ukrywał się on w niewielkiej jaskini w Aksamitce, notki o niej pojawiają się w XIX w. Z Aksamitką związane są także częste w górach legendy o ukrytych skarbach oraz legenda o skamieniałym zbójniku[1].
Szlaki turystyki pieszej
czerwony: Czerwony Klasztor – Przełęcz pod Klasztorną Górą – Płaśnie – Aksamitka – Przełęcz pod Tokarnią – Wielki Lipnik. 3.15 h, ↓ 2:45 h
zielony: Leśnica – przełęcz Pod Płaśniami – Haligowce. 2:05 h, ↓ 2:05 h[2].
 (c) I, Selso, CC-BY-SA-3.0 Grzbiet Aksamitki od wschodniej strony, z tyłu Płaśnie |  Aksamitka, widok z Haligowców |
Przypisy
- ↑ a b Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
- ↑ a b Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008.
- ↑ Stefan Michalik, Pieniny – park dwu narodów: przewodnik przyrodniczy, Krościenko n/D: Pieniński Park Narodowy, 2005, ISBN 83-913898-1-2.
Linki zewnętrzne
- Aksamitka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 25.
Media użyte na tej stronie
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Czerwony szlak turystyczny.
Zielony szlak turystyczny.
Mapa Pienin
(c) I, Selso, CC-BY-SA-3.0
Grupa Golicy (Pieniny). Widok z drogi na przełęcz Tokarnia. Na pierwszym planie Aksamitka
Grupa Golicy (Pieniny). Aksamitka, widok z południowo-wschodniej strony