Aksamitnik białobrzuchy

Aksamitnik białobrzuchy
	Hyliota australis
	Shelley, 1882
	; Po lewej okaz żeński, po prawej okaz męski; z kolekcji Nairobi National Museum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	aksamitniki
Rodzaj	Hyliota
Gatunek	aksamitnik białobrzuchy
Podgatunki
	H. a. slatini Sassi, 1914; H. a. inornata Vincent, 1933; H. a. australis Shelley, 1882; H. a. usambara W.L. Sclater, 1932;
	H. a. slatini Sassi, 1914; H. a. inornata Vincent, 1933; H. a. australis Shelley, 1882; H. a. usambara W.L. Sclater, 1932;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Aksamitnik białobrzuchy^[3] (Hyliota australis) – gatunek małego ptaka z rodziny aksamitników (Hyliotidae). Występuje w południowej i środkowej Afryce. Zamieszkuje subtropikalne lub tropikalne lasy suche i sawanny.

Podgatunki i zasięg występowania

W zależności od ujęcia systematycznego wyróżnia się 3 lub 4 podgatunki^[4]^[5]:

H. a. slatini – północno-wschodnia Demokratyczna Republika Konga, zachodnia Uganda i zachodnia Kenia. Raz odnotowany w Kamerunie.
H. a. inornata – Angola, południowa Demokratyczna Republika Konga, Zambia, północno-zachodnie Zimbabwe oraz południowo-zachodnie Malawi po północno-zachodni Mozambik.
aksamitnik białobrzuchy^[3] (H. a. australis) – środkowe Zimbabwe, środkowy i południowy Mozambik oraz północno-wschodnia RPA.
aksamitnik białoskrzydły^[3] (H. a. usambara) – północno-wschodnia Tanzania. Takson sporny, przez niektórych systematyków podnoszony do rangi gatunku^[4]^[5].

Morfologia

Długość ciała 11,5–13 cm; masa ciała 9,5–12 g^[4]. Podgatunek usambara: długość ciała 11 cm; masa ciała 9,5–11,2 g^[6].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2010 roku uznaje aksamitniki białobrzuchego i białoskrzydłego za osobne gatunki i klasyfikuje je następująco:

aksamitnik białobrzuchy (H. australis) – gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako rzadki. BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako spadkowy ze względu na postępujące niszczenie siedlisk^[2].
aksamitnik białoskrzydły (H. usambara) – gatunek zagrożony (EN, Endangered). Liczebność populacji szacowana na 600–1700 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany za spadkowy ze względu na wycinkę lasów^[7].

Przypisy

↑ Hyliota australis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b Hyliota australis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Hyliotidae Fjeldså, 2014 - aksamitniki - Hyliotas (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-17].
↑ ^a ^b ^c Pearson, D.: Southern Hyliota (Hyliota australis), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-01-17]. (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-17]. (ang.).
↑ Pearson, D.: Usambara Hyliota (Hyliota usambara), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-01-17]. (ang.).
↑ Hyliota usambara, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2022-01-17] (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Zdjęcia aksamitnika białoskrzydłego (H. a. usambara). [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
A.F. Cizek. What is the status of the Southern (Mashona) Hyliota Hyliota australis in South Africa?. „Ornithological Observations”. 3, s. 1–17, 2012. (ang.).
Opis gatunku w The Atlas of Southern African Birds (ang.).

[itis-1] Hyliota australis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] Hyliota australis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Hyliotidae Fjeldså, 2014 - aksamitniki - Hyliotas (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-17].

[botw-4] Pearson, D.: Southern Hyliota (Hyliota australis), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-01-17]. (ang.).

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-17]. (ang.).

[botw2-6] Pearson, D.: Usambara Hyliota (Hyliota usambara), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-01-17]. (ang.).

[iucn2-7] Hyliota usambara, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2022-01-17] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne