Akwedukt w Fojutowie
 nr rej. A/427/1 z 1994-10-21 | |
 Przejście Czerskiej Strugi pod Wielkim Kanałem Brdy. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Podstawowe dane | |
| Długość | 75 m |
| Szerokość: • całkowita |
|
| Data budowy | 1845–1849 r. |
| Data remontu | 1979–1981; 2002 r. |
Położenie na mapie gminy Tuchola _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Tuchola") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
Położenie na mapie powiatu tucholskiego  | |
 53°43′16,7″N 17°54′10,2″E/53,721306 17,902833 | |
Akwedukt w Fojutowie – zabytek architektury hydrotechnicznej w Fojutowie (województwo kujawsko-pomorskie), wzorowany na antycznych rzymskich budowlach, będący skrzyżowaniem dwóch cieków wodnych: Czerskiej Strugi i Wielkiego Kanału Brdy. Budowla ma 75 metrów długości, co czyni z niej najdłuższy obiekt tego typu w Polsce. Jest największą z trzech budowli tego typu znajdujących się na trasie Wielkiego Kanału Brdy[1][2].
Historia
Powstanie
W latach 1841–1848 na terenie Borów Tucholskich budowano Wielki Kanał Brdy. Jego celem było nawodnienie pól i łąk w okolicy Czerska. Wykorzystywano go także do spławiania drewna. Na 15. km planowanej trasy kanału napotkano ciek wodny – Czerską Strugę. W celu pokonania przeszkody konstruktorzy kanału zdecydowali się na budowę formy mostu wzorowanej na antycznych akweduktach. Akwedukt w Fojotowie był budowany w latach 1845-1849. Dzięki budowie konstrukcji woda z kanału nie odpływała Czerską Strugą[1][2][3][4][5][6].
Prace remontowe
W latach 1979–1981 przeprowadzono pierwszy remont akweduktu. Wymieniono ceglane sklepienie. Nowe sklepienie wykonano z żelbetu. W 2002 r. przeprowadzono kolejny remont. Betonowe elementy obłożono płytkami, aby przywrócić pierwotny wygląd budowli[1][2][7].
Konstrukcja
Budowla jest formą mostu, pod którą krzyżują się dwa cieki wodne. Budowla ma dwa poziomy: niższy i wyższy. Niższy poziom ma postać tunelu, którym przepływa Czerska Struga. Tunel kończy się ozdobnymi portalami. Wyższym poziomem płynie Wielki Kanał Brdy. Różnica wysokości poziomów wynosi 9 m. Akwedukt ma 75 metrów długości i 68 metrów szerokości[2][7].
(c) Sławek Zawadzki, CC BY-SA 3.0
Przypisy
- ↑ a b c Akwedukt na kanale Brdy Legbąd-Fojutowo (pol.). otwartezabytki.pl. [dostęp 2019-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-07)].
- ↑ a b c d Barszcz ↓, s. 18.
- ↑ Akwedukt w Fojutowie (pol.). andrzej-banach.eu. [dostęp 2019-04-19].
- ↑ Wielki Kanał Brdy (pol.). kujawsko-pomorskie.travel. [dostęp 2019-04-19].
- ↑ Akwedukt na Wielkim Kanale Brdy w Fojutowie (pol.). map4u.pl. [dostęp 2019-04-19].
- ↑ Akwedukt w Fojutowie to jedna z największych atrakcji Borów Tucholskich. Teraz można tam swobodnie dojechać (pol.). pomorska.pl. [dostęp 2019-04-19].
- ↑ a b Akwedukt w Fojutowie - "skrzyżowanie rzek" niezwykłą atrakcją techniki (pol.). podroze.onet.pl, 02.02.2015. [dostęp 2019-04-19].
Bibliografia
- Marek Barszcz: Polska zabytki techniki. Bełchatów: P.H.W. Fenix. ISBN 978-83-7705-876-3.
Linki zewnętrzne
- Artykuł o akwedukcie na portalu Pomorska.pl (pol.)
- Akwedukt w fojutowie w bazie otwartezabytki.pl. otwartezabytki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-07)]. (pol.)
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor:
Mapa gminy Tuchola, Polska
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Tuchola County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.80 N
- S: 53.37 N
- W: 17.59 E
- E: 18.30 E
.jpg)