Al-Achtal
| Imię i nazwisko | Ghijas Ibn Ghaus Ibn as-Salt |
|---|---|
| Data urodzenia | ok. 640 |
| Data śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki |
Al-Achtal (arab. الأخطل, właściwie Ghijas Ibn Ghaus Ibn as-Salt, arab. غياث بن غوث التغلبي; ur. ok. 640, zm. ok. 710) – poeta arabski okresu umajjadzkiego.
Należał do chrześcijańskiego plemienia Taghlib zamieszkującego nad Eufratem. Pozostał chrześcijaninem do końca życia, pomimo starań wielu osobistości umajjadzkiego dworu i lukratywnych propozycji samego kalifa Abd al-Malika (685-705). Znalazł się na dworze Umajjadów już za czasów Mu’awiji (661-680). Był bliskim towarzyszem Jazida (680-683) oraz oficjalnym poetą Abd al-Malika. Jego przydomek „Al-Achtal” znaczy „Gaduła”[1]. W życiu prywatnym Al-Achtal był miłośnikiem wina i jest ono częstym, choć pobocznym tematem jego utworów. Ponieważ był chrześcijaninem, patrzono na jego nałóg z pobłażaniem. Nie pozostawił żadnego potomstwa. W swojej poezji atakował wszystkich przeciwników dynastii Umajjadów. Prowadził potyczki poetyckie z Dżarirem i Al-Farazdakiem. Był zarówno dobrym panegirystą, jak i satyrykiem. Wraz z Dżarirem i Al-Farazdakiem zaliczany jest tradycyjnie do „wielkiej trójki” poetów okresu umajjadzkiego[2].
Na język polski przełożone zostały trzy utwory poetyckie Al-Achtala, zamieszczone w antologii Poezja arabska. Wiek VI-XIII. Wybór, Wrocław-Warszawa-Kraków 1997 (przekłady autorstwa Aleksandry Witkowskiej i Janusza Daneckiego).
Przypisy
Bibliografia
- R. Blachère: al-Akhtal. W: H.R.A. Gibb, J.H. Kramers, E. Lévi-Provençal, J. Schacht: The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Volume I. Leiden: E.J. Brill, 1986. ISBN 90-04-08114-3.
- Janusz Danecki (red.): Poezja arabska: wiek VI-XIII: wybór. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Oddział, 1997, s. 263. ISBN 83-04-04246-0.
- Jolanta Jasińska, Achtal, [w:] Józef Bielawski (red. nauk.), Mały słownik kultury świata arabskiego, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1971.
- Józef Bielawski, Historia literatury arabskiej. Zarys, Warszawa 1968, s. 79–82.
- Józef Bielawski, Klasyczna literatura arabska, Warszawa: Dialog, 1995, s. 71–75.