Alan Alda

Alan Alda
Ilustracja
Imię i nazwisko

Alphonso Joseph D'Abruzzo

Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1936
Nowy Jork

Strona internetowa

Alan Alda właśc. Alphonso Joseph D'Abruzzo (ur. 28 stycznia 1936 w Nowym Jorku) – amerykański aktor, reżyser i scenarzysta.

Sławę przyniosła mu główna rola w serialu M*A*S*H, gdzie wcielił się w postać Hawkeye Pierce’a. Dwadzieścia dwa razy nominowano go do nagrody Emmy, którą zdobył sześciokrotnie. Był też pierwszą osobą, która dostała Emmy za aktorstwo, scenariusz i reżyserię. Wielokrotnie nominowany do nagrody Złoty Glob, którą otrzymał również sześciokrotnie. W 2005 został nominowany do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę w filmie Aviator (2004).

Alda jest synem modelki Joan Brown i aktora Roberta Aldy – (właśc. Alphonso Giuseppe Giovanni Roberto D'Abruzzo). To właśnie Robert, uznając że włoskie nazwisko D'Abruzzo tylko utrudni mu karierę, stworzył z pierwszych liter swojego imienia i nazwiska pseudonim Alda, na które jego syn Alan przystał bardzo niechętnie.

Jako dziecko chorował na chorobę Heinego-Medina, w efekcie czego przez dwa lata był sparaliżowany. Studiował w USA i Europie, gdzie grywał razem z ojcem. Podczas wojny w Korei służył przez pół roku jako oficer artylerii. Jest żonaty z Arlene Weiss. Ma trzy córki. Jego przyrodni brat Antony Alda również był aktorem.

Filmografia

Filmy

RokTytułRolaReżyser
1963Gone Are the Days!Charlie CotchipeeNicholas Webster
1966Where's EverettArnold BarkerGene Nelson
1968Papierowy Lew (Paper Lion)George PlimptonAlex March
1969Nadzwyczajny marynarz (The Extraordinary Seaman)Podporucznik Morton KrimJohn Frankenheimer
1970JennyDelanoGeorge Bloomfield
Bitwa o whisky (The Moonshine War)John W.(Syn) MartinRichard Quine
1971Walc Mefisto (The Mephisto Waltz)Myles ClarksonPaul Wendkos
1972Szklany dom (The Glass House)Jonathan PaigeTom Gries
PlaymatesMarshall BarnettTheodore J. Flicker
Zabić klowna (To Kill a Clown)Maj. Evelyn RitchieGeorge Bloomfield
1973Isn't It Shocking?Szeryf Dan BarnesJohn Badham
19746 Rms Riv VuPaul FriedmanAlan Alda
Annie and the HoodsMartin Charnin
1977Zabijcie mnie, jeśli zdołacie (Kill Me If You Can)Carrel W. ChessmanBuzz Kulik
1978Za rok o tej samej porze (Same Time, Next Year)GeorgeRobert Mulligan
Suita kalifornijska (California Suite)Bill WarrenHerbert Ross
1979Uwiedzenie Joe Tynana (The Seduction of Joe Tynan)Joe TynanJerry Schatzberg
1981Cztery pory roku (The Four seasons)Jack BurroughsAlan Alda
1986Słodka wolność (Sweet Liberty)Michael BurgessAlan Alda
1988Zacząć od nowa (A New Life)SteveAlan Alda
1989Zbrodnie i wykroczenia (Crimes and Misdemeanors)LesterWoody Allen
1990Scientific American Frontierson sam, Gospodarz
Wesele Betsy (Betsy's Wedding)Eddie HopperAlan Alda
1992Szepty w mroku (Whispers in the Dark)Leo GreenChristopher Crowe
1993A orkiestra grała dalej (And the Band Played On)Dr Robert GalloRoger Spottiswoode
Tajemnica morderstwa na Manhattanie (Manhattan Murder Mystery)TedWoody Allen
1994Biała mila (White Mile)Dan CutlerRobert Butler
1995Operacja "Bekon" (Canadian Bacon)prezydent USAMichael Moore
1996Jake's WomenJakeGlenn Jordan
Igraszki z losem (Flirting with Disaster)Richard SchlictingDavid O. Russell
Wszyscy mówią: kocham cię (Everyone Says I Love You)Bob DandridgeWoody Allen
1997Morderstwo w Białym Domu (Murder at 1600)Alvin JordanDwight H. Little
Miejski obłęd (Mad City)Kevin HollanderCosta-Gavras
1998Moja miłość (The Object Of My Affection)Sidney MillerNicholas Hytner
2000Czego pragną kobiety (What Women Want)Dan WanamakerNancy Meyers
2001Klubowicze (Club Land)Willie WaltersSaul Rubinek
Dziedziniec śmierci (The Killing Yard)Ernie GoodmanEuzhan Palcy
2004Aviator (The Aviator)Senator Ralph Owen BrewsterMartin Scorsese
2007Wskrzeszenie mistrza (Resurrecting the Champ)Ralph MetzRod Lurie
2008Przebłysk geniuszu (Flash of Genius)Gregory LawsonMarc Abraham
Pamięć z odzysku (Diminished Capacity)Rollie ZerbsTerry Kinney
Cena prawdy (Nothing But the Truth)Albert BurnsideRod Lurie
2011Tower Heist: Zemsta cieciów (Tower Heist)Arthur ShawBrett Ratner
2012Raj na ziemi (Wanderlust)CarvinDavid Wain
2015Most szpiegów (Bridge of Spies)Thomas Watters Jr.Steven Spielberg
Najdłuższa podróż (The Longest Ride)Ira LevinsonGeorge Tillman Jr.
2019Historia małżeńska (Marriage Story)Bert SpitzNoah Baumbach

Seriale

  • 1955: Secret File, U.S.A.
  • 1971: Story Theatre
  • 1983: M*A*S*H jako Kapitan Benjamin Franklin "Sokole Oko" Pierce
  • 1999: Prezydencki poker (The West Wing) jako Arnold Vinick
  • 2010: Słowo na R (The Big C) jako Dr Atticus Sherman
  • 2016: Horace and Pete jako Wuja Pete
  • 2019: Ray Donovan jako Dr Arthur Amiot

Publikacje

  • 2005 Never Have Your Dog Stuffed: and Other Things I've Learned (wyd. polskie: Alan Alda. Autobiografia, wydawnictwo Muza SA, 2006, tłum. Barbara Orłowska)
  • 2007 Things I Overheard While Talking to Myself

Nagrody

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Golden Globe icon.svg
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Alan Alda by Bridget Laudien.jpg
Autor: Bridget Laudien, Licencja: CC BY-SA 3.0
Alan Alda (born January 28, 1936) is an American actor, director and screenwriter. his photo was taken on December 14, 2008 during a Question & Answer session following a screening of the movie "Nothing But the Truth" in Morristown, New Jersey.