Albańczycy
 (c) Djalo24, CC-BY-SA-3.0 Kobiety w albańskich strojach ludowych | |
| Populacja | 8 mln |
|---|---|
| Miejsce zamieszkania | Albania 3 438 789 Kosowo 1 871 503 Turcja 1 300 000 Macedonia Północna 509 083 Grecja 443 550 Włochy 401 949 Stany Zjednoczone 174 711 Niemcy 100 000 Szwajcaria 92 000 Serbia 50 000 Czarnogóra 31 163 |
| Język | albański |
| Religia | islam, prawosławie, katolicyzm i niewierzący |
| Pokrewne | Arwanici, Arboresze |
Albańczycy (alb. Shqiptarët) – naród pochodzenia indoeuropejskiego zamieszkujący Albanię (ponad 3 miliony), Kosowo (1,8 miliona), Macedonię Północną (ok. 510 tysięcy), Czarnogórę (około 31 tysięcy) oraz Europę Zachodnią, głównie Niemcy. Arboresze jako potomkowie Albańczyków mieszkają także we Włoszech. Znaczną część społeczeństwa albańskiego stanowią muzułmanie, zarówno w obrządku sunnickim, jak również bektaszyckim, pozostali to głównie bezwyznaniowcy, prawosławni i katolicy.
Albańczyków wywodzi się (według jednej z teorii, obecnie dominującej) od niezromanizowanych autochtonicznych Ilirów. W ich etnogenezie pewien udział mogli również mieć Trakowie i wiele innych nacji. Potomkami zromanizowanych Illirów są Wołosi. Początki ich państwowości sięgają XII wieku. W XIV wieku znaleźli się pod turecką dominacją, podczas której wielu z nich przeszło na islam. Niepodległość uzyskali w drugiej dekadzie XX wieku.
W północnej części kraju Albańczycy zachowali pozostałości ustroju rodowo-plemiennego (np. krwawą zemstę). W kulturze narodowej dzielą się oni na dwie grupy: żyjący na północy Gegowie, żyjący na południe od rzeki Shkumbin – Toskowie, a także dwie grupy z pogranicza grecko-albańskiego – w Czamerii Czamowie i Labowie. Grupy te używają odmiennych dialektów języka albańskiego.
Albańczykami byli m.in.:
- Matka Teresa (1910-1997)
- Enver Hodża (1908-1985)
- Skanderbeg (1405-1468)
- Lekë Dukagjini (1410-1481)
- Muhammad Ali, wicekról Egiptu
- Lew Janiny, (1741-1822)
- Fan Noli (1882-1965)
Albańskiego pochodzenia są również aktorzy Jim i John Belushi, aktorka Eliza Dushku oraz piosenkarki Dua Lipa, Bebe Rexha, Rita Ora i Ava Max.
Zobacz też
Media użyte na tej stronie
Ethnic map of the territories of present-day Albania, Kosovo, Macedonia and neighbouring areas in the 6th-8th century (according to the historical atlas for schools, published in Belgrade in 1970, representing a view of Yugoslav historians from that time).
Ethnic composition of Albania, according to 1989 communist census, municipality data
Carte ethnique des Albanie. Histoire Et Géographie - Atlas Général Vidal-Lablache, Librairie Armand Colin, Paris, 1898
Поширення албанців на Балканах на початку XX століття
Autor: Original uploader and author was en:User:Scooter20 in English Wikipedia (map was moved to Wikimedia Commons by User:PANONIAN. User:PANONIAN is not author of this map)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Distribution of Albanians outside Albania.
(c) Albopedian at it.wikipedia, CC BY 3.0
Distribution of Albanian people in Europe.