Albert Lebrun

Albert Lebrun

Data i miejsce urodzenia	29 sierpnia 1871 Mercy-le-Haut
Data i miejsce śmierci	6 marca 1950 Paryż
Prezydent Francji
Okres	od 10 maja 1932 do 11 lipca 1940
Poprzednik	Paul Doumer
Następca	Philippe Pétain (Francja Vichy) Charles de Gaulle (Wolna Francja)
Odznaczenia

Albert Lebrun (ur. 29 sierpnia 1871 w Mercy-le-Haut, zm. 6 marca 1950 w Paryżu) – francuski polityk, prezydent Francji w latach 1932–1940.

Życiorys

Pochodził z rodziny chłopskiej osiadłej w Lotaryngii. W przeciwieństwie do brata Gabriela, który został rolnikiem^[1], on ukończył paryską politechnikę z pierwszą lokatą w swoim roczniku i został inżynierem. Pracował jako profesor Wyższej Szkoły Handlowej. Porzucił tę pracę, aby w wieku 29 lat zostać politykiem.

W skład Izby Deputowanych wybrano go w 1890 z ramienia Lewicowej Partii Republikańskiej. W latach 1900–1920 był deputowanym z Lewicy Republikańskiej, w latach 1903–1905 sekretarzem Izby, a od 1913 wiceprezesem Izby Deputowanych.

Zanim został prezydentem pełnił wiele funkcji, m.in.: ministra kolonii w latach 1911–1914 w gabinetach Josepha Caillauxa i Raymonda Poincarégo, a następnie ministra do spraw terenów wyzwolonych. Był również ministrem wojny w gabinecie Poincarégo (1918), kolonii w gabinecie Gastona Doumergue'a (1913–1914), prezesem komisji budżetowej Izby (1916–1917), ministrem oswobodzonych prowincji w gabinecie Georges'a Clemenceau (1919), senatorem z Unii Republikańskiej (1920–1922). Następnie przystąpił do Sojuszu Demokratycznego i z jego ramienia wybrano go w roku 1920 do Senatu. Urząd senatora sprawował do 1922 roku, zostając później wiceprezesem senatu (1926–1927) oraz przewodniczącym w latach 1931–1932.

Lebrun został wybrany prezydentem w maju 1932 roku, po zabójstwie prezydenta Paula Doumera, i pełnił tę funkcję do upadku Francji w wyniku ofensywy niemieckiej. Był pierwszym prezydentem od czasów Jules'a Grévy'ego (1879–1887), jaki został wybrany ponownie (w roku 1939), lecz nie pełnił drugiej kadencji do końca.

W czasie inwazji niemieckiej opowiadał się za kontynuowaniem walki i chciał, wraz z premierem Paulem Reynaudem, przewodniczącym zgromadzenia narodowego Édouardem Herriotem i ówczesnym faktycznym szefem resortu obrony Charles'em de Gaulle'em, opuścić Francję i kontynuować wojnę z terenu Algierii i innych licznych francuskich posiadłości zamorskich. Zamiar ten był jak najbardziej wykonalny, albowiem Francja dysponowała prawie nienaruszoną flotą i mało zniszczonym lotnictwem, nie wspominając o żołnierzach, których można było ewakuować. Jednak projekt upadł w wyniku opozycji zwolenników zawieszenia broni, którzy po dymisji Reynauda zmusili prezydenta, by ustąpił z urzędu na rzecz marszałka Pétaina.

Lebrun został pozbawiony funkcji głowy państwa na rzecz szefa rządu Vichy (choć sam nigdy oficjalnie nie złożył urzędu), a następnie aresztowany i internowany przez Niemców na zamku w Tyrolu wraz z innymi „prominentnymi jeńcami” Hitlera. Zwolniony z powodów zdrowotnych w 1943 roku powrócił do kraju.

Po wyzwoleniu Francji uznał przywództwo gen. Charles'a de Gaulle'a. Zmarł w Paryżu.

Odznaczenia

• Order Orła Białego (1932)
• Wielki Krzyż Orderu Łaźni (1938)^[2]
• Order Najwyższy Chrystusa (1935)^[3]

Przypisy