Albert Sasko-Cieszyński
| książę cieszyński i saski | |
 Albert Sasko-Cieszyński | |
| Książę cieszyński | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Namiestnik Niderlandów Austriackich | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | Joseph, hrabia Murray |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Odznaczenia | |
 | |
Albert Kazimierz Sasko-Cieszyński (Albert Kasimir August Ignaz Pius Franz Xaver von Sachsen, ur. 11 lipca 1738 w Moritzburgu koło Drezna, zm. 10 lutego 1822 w Wiedniu) – książę cieszyński i saski, królewicz polski; syn króla polskiego Augusta III i Marii Józefy Habsburżanki.
Biografia
Początkowo rodzice przewidywali dla niego karierę duchowną. Od 1759 roku wraz ze swoim bratem Klemensem służył w armii austriackiej.
Pełnił wiele funkcji wojskowych i politycznych. Od 1760 był generałem-porucznikiem w armii austriackiej, w latach 1765-1780 namiestnikiem cesarskim na Węgrzech, od 1780 do 1792 generalnym gubernatorem w austriackich Niderlandach. W 1794 książę został mianowany feldmarszałkiem Rzeszy, ale z przyczyn politycznych wkrótce zrezygnował i w 1795 przeszedł w stan spoczynku.
W kwietniu 1766 Albert Kazimierz ożenił się z arcyksiężną Marią Krystyną, ulubioną córką cesarzowej Marii Teresy. Niedługo po ślubie, 31 maja 1766, cesarzowa przekazała Księstwo Cieszyńskie jako niepodzielne lenno w ręce nowożeńców. Wtedy Albert Kazimierz przyjął tytuł księcia sasko-cieszyńskiego. Poprzez konsekwentną politykę gospodarczą doprowadził do znacznego wzrostu znaczenia Księstwa Cieszyńskiego w tej części Europy. Rozpoczął też powiększanie dóbr książęcych, zarządzanych bezpośrednio w imieniu księcia przez Komorę Cieszyńską.
Na początku konfederacji barskiej bardzo poważnie traktowano jego kandydaturę jako przyszłego króla Polski po usunięciu Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Gwałtowny rozwój Księstwa Cieszyńskiego, jaki dokonywał się za sprawą Alberta, przerwała śmierć jego żony Marii Krystyny w 1798. Pogrążony w smutku Albert mieszkał w Wiedniu, poświęcając się sztuce oraz swoim, zwanych od jego imienia Albertina, zbiorom rycin. Zlecił znanemu włoskiemu rzeźbiarzowi Antonio Canovie wykonanie w wiedeńskim kościele Augustianów nagrobka z dedykacją UXORI OPTIMAE (najlepszej żonie). Do końca życia Albert nie mógł pogodzić się ze śmiercią Marii Krystyny, stał się mało aktywny politycznie i przestał przywiązywać wagę do spraw gospodarczych.
Książę Albert zmarł 10 lutego 1822 w wieku 83 lat. Ponieważ nie miał własnych dzieci cały majątek odziedziczył jego przybrany syn, arcyksiążę Karol Ludwik Habsburg.
W 1738 w kołysce udekorowany Orderem Orła Białego[1].
Był protektorem lóż wolnomularskich Świętego Cesarstwa Rzymskiego w 1774 roku[2]. Był kolekcjonerem sztuki i założyciel Albertiny w Wiedniu, największej kolekcji rysunków i grafik starych mistrzów na świecie.
Przypisy
Zobacz też
Bibliografia
- Władysław Konopczyński, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 54–55. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0 On-line: [1]
Linki zewnętrzne
- Julian Bartoszewicz, Albert (Kazimierz), [w:] Encyklopedia Orgelbranda, t. 1, Warszawa: Samuel Orgelbrand, 1859, s. 336-338.