Alberto Fujimori
![]() Alberto Fujimori (1998) | |
Pełne imię i nazwisko | Alberto Kenya Fujimori Fujimori |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Prezydent Peru | |
Okres | od 28 lipca 1990 |
Przynależność polityczna | Cambio 90 – Nueva Mayoría |
Poprzednik | |
Następca | |
![]() | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Alberto Kenya Fujimori Fujimori (ur. 28 lipca 1938 w Limie[1]) – peruwiański polityk pochodzący z rodziny japońskich imigrantów, prezydent Peru od 28 lipca 1990 do 22 listopada 2000.
Życiorys
Fujimori wygrał wybory prezydenckie w 1990 roku, startując z ramienia populistycznego ugrupowania Cambio 90, pod hasłem Głosuj na Chińczyka! (większość Peruwiańczyków tak go nazywała, chociaż był pochodzenia japońskiego), pokonując w drugiej turze znanego pisarza Maria Vargasa Llosę. Pełniąc obowiązki prezydenta, wdrożył radykalny program oszczędnościowy (tzw. Fujishock), który spowodował rozrost korupcji. Odszedł od metod demokratycznych, rozwiązując parlament kraju i doprowadzając do nowych wyborów, których wynikiem była nowa konstytucja, umożliwiająca mu reelekcję. Udało mu się znacznie ograniczyć działalność lewicowej partyzantki (Świetlisty Szlak i Ruch Rewolucyjny im. Tupaca Amaru), ale opozycja i kręgi międzynarodowe oskarżały go o autokratyzm i łamanie praw człowieka. System władzy, jaki ukształtował się w Peru w okresie sprawowania przezeń urzędu prezydenta, określany jest jako fujimorizm.
Wobec postawienia zarzutów korupcyjnych, 17 listopada 2000 Fujimori uciekł do Japonii, skąd przysłał faks ze swoją rezygnacją. Parlament odrzucił ją i formalnie zdjął prezydenta z urzędu 22 listopada. Od tamtej pory żył w ukryciu w Tokio, gdzie japońskie władze chroniły go jako obywatela tego kraju. Zbiegowi wydawało się, że z Chile będzie w stanie prowadzić kampanię wyborczą i wygrać przewidziane na kwiecień wybory prezydenckie w Peru. Wówczas, jako chroniona immunitetem głowa państwa, zamierzał triumfalnie wrócić do ojczyzny. Władze Chile uszanowały jednak międzynarodowy list gończy rozesłany za Fujimorim i osadziły go po przybyciu w areszcie. Peru natychmiast wystąpiło o jego ekstradycję i poparło wniosek wieloma tomami akt, dowodzącymi licznych zbrodni popełnionych przez prezydenta w czasie jego rządów.
21 września 2007 Sąd Najwyższy Chile wydał zgodę na ekstradycję byłego prezydenta do Peru w związku z oskarżeniami o pogwałcenie praw człowieka i korupcję w latach 1990–2000, kiedy ten był prezydentem[2]. 7 kwietnia 2009 po trwającym 15 miesięcy procesie został skazany na 25 lat więzienia za kilkadziesiąt morderstw na opozycjonistach, jednak 24 grudnia 2017 został ułaskawiony decyzją prezydenta Pedro Pablo Kuczynskiego i przeniesiony z więzienia do szpitala. Prezydent Kuczynski uzasadnił swoją decyzję stanem zdrowia Fujimoriego, jednak wywołała ona liczne kontrowersje[3] i masowe protesty, bowiem była ona ceną za poparcie Kenji Fujimoriego i 10 innych posłów jego partii w głosowaniu nad zdjęciem Kuczynskiego z urzędu.
W lutym 2018 roku rodziny ofiar dyktatury Fujimoriego zaskarżyły ułaskawienie do Sądu Najwyższego, który 3 października 2018 orzekł jego nieważność. Sąd wskazał, że ułaskawienie oparto na podstawie fałszywego orzeczenia lekarskiego o terminalnym stanie zdrowia, wydanym przez komisję złożoną częściowo z nieuprawnionych do tego lekarzy. Ponadto nie dotarło ono do komisji ds. ułaskawień, a co więcej przestępstwa popełnione przez Fujimoriego nie podlegały ułaskawieniu. Zaraz po ogłoszeniu wyroku Fujimori ponownie został przewieziony przez rodzinę do szpitala, rzekomo w stanie krytycznym[4].
Jego córką jest Keiko Fujimori, kandydatka w wyborach prezydenckich w 2011 i 2016 roku.
W kulturze
Rządy Fujimoriego zostały zobrazowane w głośnym filmie dokumentalnym Ellen Perry pt. Historia i upadek Alberta Fujimoriego. Również Beata Pawlikowska poświęciła mu jeden z rozdziałów swojej książki Blondynka śpiewa w Ukajali. Walkę z Fujimorim w kampanii prezydenckiej opisał w swojej książce Jak ryba w wodzie Mario Vargas Llosa.
Przypisy
- ↑ Zgodnie z ustaleniami dziennikarzy pisma „Caretas” z 1997 roku, metryka polityka została sfałszowana, a w rzeczywistości urodził się on najprawdopodobniej w 1934 roku w Japonii (co uniemożliwiłoby kandydowanie na prezydenta Peru) – Urszula Ługowska: Mario Vargas Llosa. Literatura, polityka i Nobel. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2012, s. 314. ISBN 978-83-06-03332-8.
- ↑ Dziennik Polska-Europa-Świat, 24.09.2007, s. 17.
- ↑ Peru’s Alberto Fujimori speaks after divisive pardon, BBC News, 25 grudnia 2017.
- ↑ Maciej Stasiński , Sąd najwyższy w Peru anulował ułaskawienie byłego prezydenta Alberto Fujimoriego. Każe mu wracać do więzienia, „wyborcza.pl”, 4 października 2018 [dostęp 2018-10-05] (pol.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (Orderu Zasługi Węgier) – odmiana cywilna.
Baretka Krzyża Wielkiego Orderu Słońca Peru
Alberto Fujimori, the President of Peru, emerges from his aircraft moments after arriving in Prince George's County, Maryland, in October 1998.
Firma del dictador peruano Alberto Fujimori.