Albigowa

Artykuł

50°0′54″N 22°13′30″E

- błąd

39 m

WD

50°1'0.1"N, 22°13'59.9"E, 50°0'51.30"N, 22°13'26.90"E

- błąd

14 m

Odległość

659 m

Albigowa
wieś
Ilustracja
Centrum Biotechnologii Politechniki Rzeszowskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

łańcucki

Gmina

Łańcut

Liczba ludności (2020)

3037[1]

Strefa numeracyjna

17

Kod pocztowy

37-122[2]

Tablice rejestracyjne

RLA

SIMC

0654635[3]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Łańcut
Mapa konturowa gminy wiejskiej Łańcut, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Albigowa”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Albigowa”
Położenie na mapie powiatu łańcuckiego
Mapa konturowa powiatu łańcuckiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Albigowa”
Ziemia50°00′54″N 22°13′30″E/50,015000 22,225000

Albigowa – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie łańcuckim, w gminie Łańcut[3].

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Albigowa. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Albigowa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Albigowa[4][3]
SIMCNazwaRodzaj
0654641Czekajczęść wsi
0654658Dółczęść wsi
0654664Folwarkczęść wsi
0654670Góraczęść wsi
0654718Granicaprzysiółek
0654701Honieczęść wsi
0654687Maziarniaczęść wsi
0654693Skotnikczęść wsi

Historia

Została założona przez osadników niemieckich, lokowana na prawie magdeburskim w II połowie XIV wieku przez Ottona z Pilczy. Jej pierwotne nazwy (Helwigau, Helwigeshau, Helwygeshof, Halwygowa) pochodzą prawdopodobnie od pierwszego wójta Helwiga. Innym śladem obcego osadnictwa jest występowanie wśród mieszkańców nazwisk obcojęzycznych takich jak Inglot (poch. od Engelhardt), Ulman, Szpunar, Teichman, Bytnar. W 1450 roku właścicielem był Jan z Pilczy wnuk Ottona i syn Elżbiety Granowskiej trzeciej żony Władysława Jagiełły[5]. Kolejna fala osadników przybyła tu ok. roku 1571 za sprawą właściciela tych dóbr Mikołaja Tarły, o czym wspomina Ignacy Krasicki w jednym z komentarzy do herbarza Kacpra Niesieckiego[6] (zob. Głuchoniemcy). Wieś, położona w powiecie przemyskim, była własnością Katarzyny Korniaktowej, jej posesorem był Kazimierz Suchodolski, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku[7]. Na początku XVIII wieku wieś określana jako „korniaktowszczyzna”, czyli własność po wymarłym rodzie Korniaktów. Od połowy XVIII wieku właścicielami są Potoccy, najpierw Franciszek Salezy, a po nim jego syn Stanisław Szczęsny Potocki, który w 1786 roku sprzedał wieś wraz z całym kluczem albigowskim Konstancji z Bekierskich.

Po II wojnie światowej na terenie byłej posiadłości hrabiego Potockiego mieściła się państwowa stadnina koni arabskich, a następnie ośrodek naukowy jakim była filia Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa ze Skierniewic (tradycje te kontynuuje do dzisiaj Sadowniczo-Szkółkarski Zakład Doświadczalny oraz reaktywowana stadnina koni Bask).

Obecnie w Albigowej znajduje się Centrum Biotechnologii Wydziału Chemicznego Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza (jedyne takie centrum w województwie podkarpackim) oraz Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny tej uczelni[8].

Osoby związane z miejscowością

  • Stanisław Cwynar (1906–1984) – lekarz, profesor i konsultant krajowy psychiatrii
  • Marian Głuszek (1933–2017) – nauczyciel, astronom i meteorolog[9][10]
  • Jan Inglot (1906–1994) – chemik, profesor doktor inżynier
  • Stefan Inglot (1902–1994) – historyk, profesor nauk humanistycznych
  • Andrzej Orłoś (1934–2018) – jeździec, olimpijczyk
  • Stanisław Peszkowski (ur. 1882) – major piechoty Wojska Polskiego
  • Filip Siarkiewicz (1872–1932) – generał brygady Wojska Polskiego, zarządca stadniny koni w Albigowej
  • Eugeniusz Szpunar (1933–1989) – profesor doktor habilitowany nauk metalurgicznych
  • ks Antoni Tyczyński (1856–1925) – proboszcz Parafii Albigowa w latach 1886-1912 [11]
  • Maciej Balawejder- prof. dr hab. absolwent Wydziału Chemicznego Politechniki Rzeszowskiej

Sport

W miejscowości działa klub sportowy piłki nożnej LKS Arka Albigowa, który został założony w 2001 roku. W sezonie 2019/2020 klub grał w Klasie „A”, grupy Rzeszów II – Łańcut[12].

Przypisy

  1. ↑ Strona gminy, demografia na dzień 31.12.2020
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 3 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
  4. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. ↑ Termini terrestres Przeworscenses 1450. w Akta Grodzkie i Ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwów tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie wydane staraniem Galicyjskiego Wydziału Krajowego. T. XIII. 1888.
  6. ↑ O Mikołaju Tarle chorążym Przemyskim w liście Jana Czermińskiego do Marcina Kromera koadjutora na ówczas biskupstwa Warmiśkiego, pisanym z Krakowa 5 czerwca roku 1571 jest wzmianka takowa: „Pan Mikołaj Tarło chorąży Przemysłki pisał do książęcia Bawarskiego żeby mu ludzi rzemieślników wypuścił do jego majętności, o oznajmił to chęcią, rad wypuścił mu ludzi z żonami i dziećmi, których jest czterysta, i już tam przez Kraków przeszli i wiedzie je Pan chorąży, kosztem swym”. – Wielkie jest podobieństwo, iż naówczas chorąży był dziedzicem wsi niedaleko Jarosławia, i ta jego osada trwa dotąd, w tamtejszych obywatelach z Niemiec przyszłych, których dotąd pospolicie w tamtejszych okolicach głuchemi Niemcami zowią. Majętności zaś te nazywają się Markowa, Albigowa, Białoboki itd. Kasper Niesiecki Herbarz [...] (1839-1846) tom. IX, s. 11.
  7. ↑ Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku : (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 140.
  8. ↑ Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza / Aktualności.
  9. ↑ Centrum Kultury Gminy Łańcut Aktualności. Zmarł Marian Głuszek
  10. ↑ zyciekalisza.pl Przewidział niejedną powódź - ostrzega przed ulewami w połowie czerwca
  11. ↑ Dziennik Polski Dla Albigowej
  12. ↑ Arka Albigowa – historia klubu

Linki zewnętrzne

Bibliografia

Gmina Łańcut
Wsie
Integralne
części wsi
  • Barania Góra
  • Barany
  • Bąkówka
  • Bolisz
  • Buczyna
  • Budy (Cierpisz)
  • Budy (Głuchów)
  • Budy (Handzlówka)
  • Budy (Kraczkowa)
  • Budy (Sonina)
  • Budy Wysockie
  • Bujdak
  • Cesin
  • Chyrów
  • Cierpisz Dolny
  • Cierpisz Górny
  • Czekaj
  • Doły
  • Dół (Albigowa)
  • Dół (Wysoka)
  • Dwór
  • Dział
  • Działy Wschodnie
  • Działy Zachodnie
  • Folwark (Albigowa)
  • Folwark (Handzlówka)
  • Głuszkówka
  • Góra
  • Granica
  • Granice
  • Honie
  • Kamionka
  • Kawałki
  • Kielanówka
  • Klin
  • Kosina Dolna
  • Kosina Górna
  • Kraczkowa Dolna
  • Kraczkowa Górna
  • Lisówka
  • Łozy
  • Malawa
  • Małodobra
  • Maziarnia
  • Nawsie
  • Okop
  • Pańska Ulica
  • Podgrabina
  • Rogóżno Dolne
  • Rogóżno Górne
  • Skotnik (Albigowa)
  • Skotnik (Handzlówka)
  • Ślebodówka
  • Świński Ogon
  • Tkacze
  • Tłoki
  • Za Koleją
  • Zablesze
  • Zagrody (Głuchów)
  • Zagrody (Handzlówka)
  • Zagumnie

Herb gminy Łańcut

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Albigowa PRz1.JPG
Autor: Albigowa, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Centrum Biotechnologii PRz w Albigowej