Albrecht Altdorfer

Albrecht Altdorfer
Ilustracja
Albrecht Altdorfer
Data i miejsce urodzeniaok. 1480
Ratyzbona
Data i miejsce śmierci12 lutego 1538
Ratyzbona
Narodowośćniemiecka
Dziedzina sztukimalarstwo
Epokamalarstwo renesansowe
podpis

Albrecht Altdorfer (ur. ok. 1480 w Ratyzbonie, zm. 12 lutego 1538 tamże) – niemiecki malarz, grafik i architekt, którego twórczość „pogrążona jest głęboko w klimacie renesansowego naturalizmu”[1]. Zyskał sławę szczególnie jako malarz krajobrazów – stworzył pierwsze w sztuce nowożytnej obrazy, których tematem jest wyłącznie (lub prawie wyłącznie) pejzaż[2].

Geneza jego malarstwa nie jest jasna. Niektórzy wywodzą ją z malarstwa miniaturowego ze względu na precyzję rysowania drobnych form. Jednak przeczy temu bardzo śmiały sposób komponowania, dla którego trudno znaleźć pierwowzory. Altdorfer jest najwybitniejszym[2][3] przedstawicielem tzw. szkoły naddunajskiej. Pejzaż na jego obrazach często posiada elementy bajkowości, poetyckości, jest traktowany w sposób romantyczny. Czasem pojawia się w nim sztafaż figuralny lub elementy alegoryczne. J. Woźniakowski mówi o Altdorferze, że był „zapewne pierwszym malarzem, który podróżował tylko w tym celu, by zbierać motywy krajobrazowe [...], i pierwszym, który stworzył obraz sztalugowy z «czystym» pejzażem”[1]. W kategorii krajobrazu panoramicznego Altdorfer stworzył jeden z najsłynniejszych widoków pejzażowych, a i swoje najwybitniejsze dzieło, Bitwę Aleksandra Wielkiego z Persami pod Issos (ukończoną w 1529)[2].

Bitwa Aleksandra Wielkiego z Persami pod Issos (1529; 158 × 120 cm; olej na drewnie)

Ponadto dzieła Altdorfera mają tematykę religijną, biblijną i historyczną. W zakresie malarstwa ołtarzowego do jego najwybitniejszych dzieł należą obrazy do ołtarza św. Floriana (St. Floriansaltar)[3], obecnie rozproszone po różnych muzeach. Pod koniec życia, jako architekt miejski (Stadtbaumeister) Ratyzbony i radny, podjął się też zleceń architektonicznych i dekoratorskich, do których należały freski w ówczesnym pałacu arcybiskupim[3], do dziś zachowane jedynie w muzealnych fragmentach.

Dzieła (wybór)

Przypisy

  1. a b Jacek. Woźniakowski, Góry niewzruszone : o różnych wyobrażeniach przyrody w dziejach nowożytnej kultury europejskiej, wyd. Wyd. 3., zmienione, Kraków: Znak, 1995, ISBN 83-7006-215-6, OCLC 37004166 [dostęp 2019-07-22].
  2. a b c Jan (1921-1988). Białostocki, Sztuka cenniejsza niż złoto : opowieść o sztuce europejskiej naszej ery, wyd. Wyd. 7, Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2004, ISBN 83-01-14301-0, OCLC 749694105 [dostęp 2019-07-22].
  3. a b c Otto Fischer, Geschichte der deutschen Malerei, wyd. 2., München: F. Bruckmann Verlag, 1943.

Bibliografia

  • Maria Rzepińska: Siedem wieków malarstwa europejskiego. Wrocław: 1991, s. 173.

Media użyte na tej stronie