Albrecht Meklemburski

Albrecht
"|-		Król Szwecji
Okres	od 1363 (formalnie wybrany 1364) do 1389 (formalnie abdykował 1405)
Poprzednik	Magnus Eriksson i Håkan Magnusson
Następca	Małgorzata I
Dane biograficzne
Dynastia	meklemburska
Data urodzenia	ok. 1338–1340
Data śmierci	31 marca lub 1 kwietnia 1412
Miejsce spoczynku	klasztor w Doberanie

Albrecht Meklemburski szw. Albrekt av Mecklenburg (ur. ok. 1338–1340, zm. 31 marca lub 1 kwietnia 1412) – król Szwecji w latach 1364–1389 i książę Meklemburgii od 1386 do swojej śmierci jako Albrecht III.

Był drugim synem księcia meklemburskiego Albrechta II Wielkiego i jego żony Eufemii, siostry króla Szwecji Magnusa II Erikssona.

W 1364 wybrany królem Szwecji, na co nie zgodziła się większość szlachty. W efekcie siłą zagarnął tron. Wyjątkowo niepopularny władca. Znienawidzony zwłaszcza w Finlandii, po ograniczeniu praw Finów i pozbawieniu szlachty fińskiej majątków. Wprowadził poddaństwo wśród chłopów. W 1374 w Finlandii wybuchło powstanie. Chłopi zabijali nowo zamieszkałą szlachtę (w majątkach zagarniętych przez Albrechta). Powoli tracił kontrolę nad Królestwem Szwecji. Był niepopularny wśród swojego wojska. Spokój przywrócił szwedzki możnowładca Bo Jonsson Grip.

Pieczęć królewska Albrechta

W 1384, dwa lata przed swoją śmiercią Grip spisał testament. Przekazywał w nim wszystkie zamki i zastawy stanom szwedzkim, a zarząd powierzał specjalnej komisji złożonej z możnowładców świeckich i duchownych. Wykonanie tego testamentu stało się bezpośrednią przyczyną konfliktu między królem Albrechtem, który starał się obalić jego postanowienia pod pozorem obrony interesów wdowy po zmarłym, Małgorzaty Dume, i jego poddanymi.

Tak napięta sytuacja doprowadziła do tego, że już w 1387 opozycyjnie nastawieni możnowładcy szwedzcy rozpoczęli negocjacje z królową Danii i Norwegii Małgorzatą I. Doprowadziły one w marcu 1388 roku do podpisania układu w Dalaborg nad jeziorem Wener, w którym poddawali się pod jej protekcję i czynili z niej wykonawczynią testamentu Bo Jonssona Gripa. Oznaczało to jawny bunt przeciw władzy Albrechta. Zakończył się on zwycięstwem opozycji szwedzkiej wspieranej przez wojska duńsko-norweskie nad niemieckimi oddziałami króla w decydującej bitwie pod Falköping (24 lutego 1389), a sam Albrecht dostał się do niewoli.

Kolejne 6 lat spędził uwięziony na zamku Lindholm w Skanii. Dopiero 26 września 1395 zawarto za pośrednictwem Hanzy porozumienie między Albrechtem a Małgorzatą I. W zamian za odzyskanie wolności obiecywał on wypłacenie 60000 grzywien okupu. Hanza w zamian za poręczenie wypłaty w ciągu 3 lat, otrzymywała w zastaw Sztokholm od Albrechta. Jeżeli po upływie okresu poręczenia Małgorzata nie otrzymałaby całości sumy, Hanza miała przekazać jej to miasto.

Albrecht został pochowany w klasztorze cystersów w Doberanie.

Bibliografia

• A. Kersten: Historia Szwecji. Wrocław: 1973.

Władcy Szwecji Englingerowie Eryk VI Zwycięski (970–995) Olaf Skötkonung (995–1022) Anund Jakub (1022–1050) Emund Stary (1050–1060) Stenkilowie Stenkil Ragnvaldsson (1060–1066) Eryk VII Stenkilsson i Eryk VIII Poganin (1066–1067) Halsten (1067–1070) Anund Gårdske (1070–1075) Hakan Ryży (1075–1080) Inge I Starszy (ok. 1080–1084) Swen Ofiarnik (1084–1087) Eryk Årsäll (1087–1088) Inge I Starszy (1088–1110) Filip (1110–1118) Inge II Młodszy (1118–1125) Ragnvald Okrągłogłowy (1125–1126) Magnus Silny (1125–1130) Swerkerydzi i Erykidzi Swerker I Starszy (1130–1156) Eryk IX (1156–1160) Magnus Henriksson (1160–1161) Karol VII (I) (1161–1167) Knut I (1167–1196) Kol / Bolesław (1167–1173) Swerker II Młodszy (1196–1208) Eryk X (1208–1216) Jan I (1216–1222) Eryk XI (1222–1229) Knut II Długi (1229–1234) Eryk XI (1234–1250) Folkungowie Waldemar Birgersson (1250–1275) Birger jarl (regent 1250–1266) Magnus I Birgersson (1275–1290) Birger I Magnusson (1290–1318) Mats Kettilmundsson (regent 1318–1319) Magnus II Eriksson (1319–1364) Eryk XII Magnusson (1356–1359) Haakon Magnusson (1362–1364) Dynastia Meklemburska Albrecht Meklemburski (1364–1389) okres unii kalmarskiej Małgorzata (1389–1412) Eryk XIII Pomorski (1396–1439) Engelbrekt Engelbrektsson (regent 1435–1436) Karol Knutsson Bonde (regent 1438–1440) Krzysztof Bawarski (1440–1448) Bengt Jönsson i Nils Jönsson (regenci 1448) Karol VIII (II) Knutsson Bonde (1448–1457) Jöns Bengtsson i Eryk Axelsson (regenci 1457) Chrystian I Oldenburg (1457–1464) Kettil Karlsson Waza (1464 regent) Karol VIII (II) Knutsson Bonde (1464–1465) Kettil Karlsson Waza (1465 regent) Jöns Bengtsson (1465–1466 regent) Eryk Axelsson (1466–1467 regent) Karol VIII (II) Knutsson Bonde (1467–1470) Sten Sture Starszy (1470–1497 regent) Jan II Oldenburg (1497–1501) Sten Sture Starszy (1501–1503 regent) Svante Nilsson Sture (1504–1512 regent) Eryk Trolle (regent 1512) Sten Sture Młodszy Svantesson (regent 1512–1520) Chrystian II Oldenburg (1520–1521) Gustaw Waza (regent 1521–1523) Wazowie Gustaw I (1523–1560) Eryk XIV (1560–1568) Jan III (1569–1592) Zygmunt (1592–1599) Karol, książę Sudermanii (regent 1599–1604) Karol IX (1604–1611) Gustaw II Adolf (1611–1632) Krystyna (1632–1654) Wittelsbachowie Karol X Gustaw (1654–1660) Karol XI (1660–1697) Karol XII (1697–1718) Ulryka Eleonora (1718–1720) Dynastia Heska Fryderyk I (1720–1751) Oldenburgowie Adolf Fryderyk (1751–1771) Gustaw III (1771–1792) Gustaw IV Adolf (1792–1809) Karol, książę Sudermanii (regent 1792–1796) Karol XIII (1809–1818) Bernadotte Karol XIV Jan (1818–1844) Oskar I (1844–1859) Karol XV (1859–1872) Oskar II (1872–1907) Gustaw V (1907–1950) Gustaw VI Adolf (1950–1973) Karol XVI Gustaw (od 1973)