Aleja gen. Józefa Hallera w Gdańsku

Aleja gen. Józefa Hallera

Aniołki, Wrzeszcz Górny, Wrzeszcz Dolny, Zaspa-Rozstaje, Brzeźno
Państwo	Polska
Miejscowość	Gdańsk
Długość	4,4 km
Przebieg
0 al. Zwycięstwa 0,1 ul. Towarowa 0,1 ul. Trubadurów 0,2 ul. Stanisława Konarskiego 0,3 ul. Grzegorza Piramowicza 0,34 Linia kolejowa nr 250 0,4 ul. Kliniczna/ul. Wyspiańskiego 0,6 ul. Stefana Okrzei 0,9 ul. Mikołaja Reja 0,9 Strzyża 1 ul. Franciszka Kubacza 1,2 ul. Adama Mickiewicza 1,5 ul. Żywiecka/ul. Lilii Wenedy 1,7 ul. Tadeusza Kościuszki 1,9 ul. Lwowska 2 ul. Baczyńskiego 2,2 ul. Kolonia Uroda/ul. Pstrowskiego 2,5 ul. Grudziądzka 3 ul. Gdańska/ul. Chrobrego 3,3 ul. Uczniowska/ul. Czarny Dwór 3,6 ul. Dworska 3,8 ul. Nadmorski Dwór 4,2 ul. Wczasy 4,4
Położenie na mapie Gdańska Aleja gen. Józefa Hallera
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Aleja gen. Józefa Hallera
Położenie na mapie województwa pomorskiego Aleja gen. Józefa Hallera
54°23′31,6″N 18°37′21,0″E/54,392100 18,622505

Al. Hallera w Brzeźnie

Aleja gen. Józefa Hallera – aleja w Gdańsku, biorąca początek w dzielnicy Wrzeszcz Górny. Przebiega przez Wrzeszcz Dolny i na krótkim odcinku Zaspę-Rozstaje, kończąc się nad brzegiem Zatoki Gdańskiej w Brzeźnie.

Komunikacja

Jest jedną z głównych ulic Wrzeszcza Dolnego i Brzeźna, zapewniając im komunikację w kierunku centrum Gdańska. Aleja jest także w swoim środkowym biegu połączeniem Zaspy z Węzłem Kliniczna. Na całej długości ulicy biegnie torowisko tramwajowe, po którym kursują tramwaje linii 2, 3, 4, 5, 8.

Obiekty

• Były Instytut Politologii Uniwersytetu Gdańskiego
• Centrum Edukacji Nauczycieli^[1]
• Historyczny wiadukt z 1914 roku na linii kolejowej nr 202 i linii kolejowej nr 250
• Nieczynny cmentarz parafialny w Brzeźnie, założony na początku lat 20. XX wieku
• Oczyszczalnia ścieków Zaspa (wyłączona z eksploatacji)
• Pętla tramwajowa Brzeźno Plaża
• Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku^[2]
• Polski Rejestr Statków^[3]
• Wydział Farmaceutyczny Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego z Ogrodem Roślin Leczniczych GUMed, al. Hallera 107^[4]
• Zajezdnia autobusowa Gdańskich Autobusów i Tramwajów
• Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1^[5]

Historia

Aleję wytyczono na początku XX wieku, jako alternatywę dla istniejącego od lat 40. XIX wieku jedynego ciągu łączącego Wrzeszcz z Brzeźnem – dzisiejszych ulic Bolesława Chrobrego i Gdańskiej. Było to wynikiem ekspansji urbanizacyjnej Wrzeszcza.

W 1914 roku został zbudowany wiadukt kolejowy, przy którym kończyło się istniejące już wcześniej odgałęzienie drogi od al. Zwycięstwa. Po 1920 aleja została przedłużona od nasypu kolejowego do skrzyżowania z ul. Mickiewicza. Następny fragment, do ul. Kościuszki powstał przed 1929 r., pozostałą część alei, pomimo istniejących planów przedłużenia do Brzeźna, oddano dopiero do użytku w 1960 r.^[6] W połowie lat 20. XX wieku po stronie zachodniej, między ul. Reja a ul. Mickiewicza, powstała powtarzalna zabudowa wielorodzinna (proj. Adolf Bielefeldt). Po stronie wschodniej w 1929 roku został zbudowany modernistyczny gmach Helene-Lange-Schule (Szkoła im. Heleny Lange, obecnie Wydział Farmaceutyczny UG), w 1930 ciąg domów szeregowych (nr 19–105). W 1930 roku została uruchomiona linia tramwajowa na odcinku od al. Zwycięstwa do al. Legionów. Również w 1930 przy skrzyżowaniu z ul. Mickiewicza powstała kaplica NMP (Marienkapelle), pod naciskiem władz miejskich zrezygnowano z planów budowy nowoczesnego kościoła (Kreuzkirche). Zabudowa po zachodniej stronie, od ul. Mickiewicza do ul. Kościuszki (nr 90–120), powstała najprawdopodobniej podczas II wojny światowej. W latach 1940–1945 między ul. Lwowską a skrzyżowaniem ul. Chrobrego z al. Hallera były czynne dwa obozy pracy. W 1948 roku między al. Hallera a ul. Chrobrego zostało oddanych 85 drewnianych domków (tzw. domków fińskich), należących do Centrali Zbytu Produktów Przemysłu Węglowego. W latach 1951–1954 powstała zabudowa po wschodniej stronie odcinka od ul. Mickiewicza do ul. Kościuszki, jako część osiedla Roosevelta. W latach 1952–1954 w pobliżu ul. Reja został zbudowany Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego. W 1959 roku została przedłużona linia tramwajowa od ul. Mickiewicza do tymczasowej pętli przy ogródkach Kolonii Uroda, zaś rok później przedłużono torowisko do Brzeźna. W 1978 roku powstała zajezdnia autobusowa. W latach 80. XX wieku po zachodniej stronie, w pobliżu pętli tramwajowej w Brzeźnie, powstał obiekt sportowy Morskiego Robotniczego Klubu Sportowego (nr 240; tory łucznicze i budynek klubowy), obecnie nieczynne. W latach 2008–2010 przy skrzyżowaniu z ul. Kościuszki powstał dziesięciopiętrowy budynek mieszkalny i handlowo-usługowy Fregata.

W 2020 kosztem 2,9 mln zł przeprowadzono remont ulicy i zatok postojowych na odcinkach o długości 900 m od ul. Okrzei do Mickiewicza i od Mickiewicza do Kościuszki^[7]. Rok później wyremontowano odcinek od ul. Kościuszki do Al. Płażyńskiego. W 2022 zmodernizowano odcinek od ul. Kościuszki do ul. Klinicznej^[8]. W 2023 roku planowane jest przeprowadzenie prac na dwóch odcinkach jezdni zachodniej – od ul. Wczasy do Al. Płażyńskiego i od Al. Płażyńskiego do ul. Kościuszki^[9].

Poprzednie nazwy

• niem. Ostseestraße (Bałtycka) do 1945
• Franklina Roosevelta od 1945 do 1953
• Karola Marksa od 1953 do 1990

Przypisy

Linki zewnętrzne

• HALLERA, aleja w Gedanopedii
• Aleja gen. Józefa Hallera na stronach Akademii Rzygaczy