Aleksander Gawronik

Aleksander Gawronik
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 sierpnia 1948
Poznań

Senator III kadencji
Okres

od 19 września 1993
do 20 października 1997

Przynależność polityczna

Klub Senatorów Niezależnych

Aleksander Gawronik (ur. 30 sierpnia 1948 w Poznaniu) – polski przedsiębiorca, polityk, senator III kadencji.

Życiorys

Działał w Związku Młodzieży Socjalistycznej, w 1966 ukończył Wieczorowy Uniwersytet Marksizmu-Leninizmu. W okresie PRL był aktywistą PZPR i etatowym pracownikiem SB, a także tajnym współpracownikiem wywiadu PRL[1][2]. W 1977 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Po złożeniu legitymacji partyjnej w 1978 został zwolniony z funkcji dyrektora przedsiębiorstwa państwowego, następnie prowadził kurnik, pieczarkarnię, warsztat samochodowy i biuro pisania podań. Był zaprzyjaźniony z wicepremierem Ireneuszem Sekułą. W marcu 1989, wkrótce po podpisaniu przez rząd Mieczysława Rakowskiego decyzji o otwarciu kantorów, uruchomił w wielu miejscach na granicy zachodniej pierwszą w Polsce sieć punktów wymiany walut[3][4].

Według Piotra Pytlakowskiego od początku transformacji systemowej z 1989 Aleksandra Gawronika popierała redakcja tygodnika „Wprost”[5], w zamian biznesmen wykupywał w tygodniku powierzchnię reklamową dla swoich przedsiębiorstw[5]. W 1990 znalazł się na 1. miejscu listy 100 najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost”; w kolejnych latach zajmował dwukrotnie 6. miejsce (1991, 1992), 22. miejsce (1993) i 92. miejsce (1994)[6].

Po podpisaniu umowy z niemiecką firmą „Tax-free”, Polacy kupujący towary w RFN mogli w placówkach jego firmy odbierać 14% ich wartości, jako zwrot podatku od wartości dodanej. Aleksander Gawronik uruchomił firmę „Sezam”, zajmującą się ochroną ludzi i mienia oraz organizującą konwojowanie przesyłek wartościowych. W 1991 został zarządzającym spółką Art-B, wcześniej kierowaną przez Bogusława Bagsika i Andrzeja Gąsiorowskiego. Utworzył również duży holding Biuro Handlowo-Prawne AG.

W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 1993 uzyskał mandat senatora III kadencji, kandydując jako kandydat niezależny. W izbie wyższej współtworzył m.in. ze Zbigniewem Religą Klub Senatorów Niezależnych. Zasiadał w Komisji Gospodarki Narodowej, Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich oraz Podkomisji ds. Polityki Regionalnej[7]. Senat nie uchylił jego immunitetu.

Postępowania karne

W 1991 funkcjonariusze Urzędu Ochrony Państwa dokonali jego zatrzymania w związku z zarzutem przywłaszczenia mienia o wartości ok. 7,6 mld starych zł na szkodę spółki Art-B oraz zagarnięcie 10 mld starych zł, które miał przejąć bezprawnie od dłużnika tej spółki. Został zwolniony po trzech tygodniach za poręczeniem majątkowym. W 1993 rozpoczął się jego proces.

W 2000 na zlecenie prokuratora Prokuratury Rejonowej w Słubicach dokonano przeszukania w biurach i magazynach należącej do niego firmy[8]. W 2001 Aleksander Gawronik został zatrzymany i następnie tymczasowo aresztowany, w związku z podejrzeniem popełnienia oszustw celnych i podatkowych[9].

Sąd Rejonowy w Słubicach w 2004 skazał go na karę 8 lat pozbawienia wolności i 50 tys. zł grzywny, za wyłudzenie ponad 9 mln zł nienależnego podatku VAT. Były senator nie przyznał się do winy, twierdząc, że oszustw dopuścili się jego pracownicy[10]. Wcześniej zakończył się jego proces w sprawie przywłaszczenia mienia na szkodę spółki Art-B, w którym wymierzono mu karę 3 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności[11]. Warunkowe przedterminowe zwolnienie uzyskał w 2009 na 11 miesięcy przed końcem upływu kary[12][1]. W 2011 orzeczono wobec niego karę zastępczą 350 dni pozbawienia wolności w zamian za grzywnę wynikającą z wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa. Aleksander Gawronik został doprowadzony do odbycia kary w 2012[13].

W 2014 zatrzymany w związku z zamiarem przedstawienia mu zarzutu podżegania do zabójstwa dziennikarza Jarosława Ziętary[14]. W 2015 prokurator skierował przeciwko niemu w tej sprawie akt oskarżenia[15]. W lutym 2022 Sąd Okręgowy w Poznaniu w I instancji wydał nieprawomocny wyrok uniewinniający[16][17].

Przypisy

  1. ↑ a b Marcin Kącki: Umyłem sobie celę. wyborcza.pl, 9 czerwca 2012. [dostęp 2012-06-26].
  2. ↑ Przegląd mediów. ipn.gov.pl, 23 sierpnia 2007. [dostęp 2012-03-26].
  3. ↑ Piotr Lisiewicz: Chochla doktora Kulczyka. „Gazeta Polska”, 19 listopada 2004. [dostęp 2012-03-26].
  4. ↑ Jerzy Kochanowski: Gra w zielone. polityka.pl, 13 marca 2009. [dostęp 2012-03-26].
  5. ↑ a b Piotr Pytlakowski. Ktoś zacznie mówić. „Polityka”. 28 (3017), s. 26–27, 8 lipca 2015. ISSN 0032-3500. 
  6. ↑ 100 Najbogatszych Polaków – edycja 1990. wprost.pl. [dostęp 2012-03-26].
  7. ↑ Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2012-03-26].
  8. ↑ Anna Marszałek. Poseł Kolasiński, Gawronik, „Pruszków” i spółka. „Rzeczpospolita”, 27 września 2000. 
  9. ↑ Aleksander Gawronik – Senator I. mafiapress.pl, 24 kwietnia 2006. [dostęp 2012-03-26].
  10. ↑ Aleksander Gawronik skazany na 8 lat więzienia. bankier.pl, 13 maja 2004. [dostęp 2012-03-26].
  11. ↑ Gawronik skazany na 8 lat. wp.pl, 13 maja 2004. [dostęp 2012-03-26].
  12. ↑ Gawronik opuścił więzienie. wprost.pl, 12 maja 2009. [dostęp 2012-06-26].
  13. ↑ Były senator w rękach policji. Trafi do aresztu. tvn24.pl, 27 lipca 2012. [dostęp 2012-07-27].
  14. ↑ Zavřeli kdysi nejbohatšího Poláka: Kvůli dvě dekády staré vraždě bez mrtvoly! (cz.). blesk.cz, 4 listopada 2014. [dostęp 2014-11-06].
  15. ↑ Wojciech Czuchnowski, Piotr Żytnicki: Sześciu świadków obciąża Aleksandra Gawronika w sprawie Ziętary. Dotarliśmy do aktu oskarżenia. gazeta.pl, 30 czerwca 2015. [dostęp 2015-07-01].
  16. ↑ Kacper Peresada: Aleksander Gawronik uniewinniony od zarzutów w sprawie zabójstwa Jarosława Ziętary. press.pl, 28 lutego 2022. [dostęp 2022-04-16].
  17. ↑ Aleksander Gawronik uniewinniony od zarzutu podżegania do zabójstwa Jarosława Ziętary. wirtualnemedia.pl, 25 lutego 2022. [dostęp 2022-05-01].

Media użyte na tej stronie

Gawronik.gif
Autor: http://www.senat.gov.pl/, Licencja: GFDL
Aleksander Gawronik - polski polityk, senator 3 kadencji