Aleksander III (król Szkocji)
 Koronacja Aleksandra III w Scone | |
 | |
| król Szkocji | |
| Okres | od 1249 do ok. 19 marca 1286 |
|---|---|
| Koronacja | 13 lipca 1249 |
| Poprzednik | Aleksander II |
| Następca | Małgorzata, dziewczę z Norwegii |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | Dunkeldowie |
| Data urodzenia | 4 września 1241 |
| Data śmierci | 19 marca 1286 |
| Ojciec | Aleksander II |
| Matka | Maria de Coucy |
| Małżeństwo | Małgorzata Plantagenet Jolanta de Dreux |
| Dzieci | Z Małgorzatą: Aleksander Dawid Małgorzata |
Aleksander III, (ur. 4 września 1241, zm. 19 marca 1286), król Szkocji 1249–1286. Był synem króla Aleksandra II i jego drugiej żony Marii de Coucy.
Życiorys
W okresie jego rządów w Szkocji powstało wiele pięknych budowli, zasłynął też dobrą administracją i sądownictwem, mocną monetą. Prowadził zwycięską wojnę z królem norweskim Haakonem IV i przyłączył Hebrydy z powrotem do Szkocji, kończąc w ten sposób dzieło swego poprzednika. Aleksander był dwukrotnie żonaty. W 1251 z Małgorzatą Plantagenet, córką angielskiego króla Henryka III i Eleonory Prowansalskiej. Ich dwóch synów, Aleksander i Dawid, zmarło w młodych latach, córka, Małgorzata, została wydana za króla Norwegii, Eryka II.
W 1285, dopiero po dziesięciu latach od śmierci Małgorzaty, ożenił się z Jolantą, córką Roberta IV, hrabiego Dreux i Braine. Kilka miesięcy później Aleksander zginął w tragicznym wypadku. Spadł z koniem ze skały i zabił się na miejscu w 1286 roku, nie pozostawiając potomka. Wprawdzie wdowa twierdziła, że jest w ciąży, ale po kilku miesiącach oczekiwania okazało się to nieprawdą. Na Aleksandrze III zakończył się ród Kennethów.
Zostawił Szkocję w dobrej kondycji, lecz jego bezpotomna śmierć była preludium do późniejszej aneksji Szkocji przez Anglię. Po śmierci Aleksandra III, Edward I, król Anglii z dynastii Plantagenetów, rozpoczął zabiegi polityczne i administracyjne, które miały na celu połączenie węzłem ślubnym jego syna (późniejszego Edwarda II) z wnuczką Aleksandra - Małgorzatą, namaszczoną na królową Szkocji w 1286 roku. Wobec śmierci Małgorzaty w 1290 r. prowadził pertraktacje, które w końcu doprowadziły do wyniesienia na tron Szkocji jednego z piętnastu pretendentów, Johna Balliola, podporządkowanego mu i skłonnego do oddania Szkocji pod zwierzchnictwo Anglii.
Bibliografia
- Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014, s. 64-65
| Królestwo Szkocji |
| ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Republika Angielska |
| ||||||||||||||
| Królestwo Szkocji |
|
- W 1707 Szkocja połączona z Królestwem Anglii w Królestwo Wielkiej Brytanii.
Media użyte na tej stronie
Coronation of King Alexander on Moot Hill, Scone. He is being greeted by the ollamh rígh Alban, the royal poet of Scotland, who is addressing him with the proclamation "Benach De Re Albanne" (= Beannachd Dé Rígh Albanaich - "God Bless the King of Scots"); the poet goes on to recite Alexander's genealogy. Malcolm II, Earl of Fife, depicted holding the sword standing beside King Alexander.
(Albannaich is the plural form of Albannach, "Scot" or "Scotsman" and refers to the Scots collectively [as a nation]. The unique title of the Scots monarchs has long been "King of Scots" rather than "of Scotland" as opposed to the monarchs of England and other countries, who are titled "King [or Queen] of England" etc.. This style is ancient, and reflects the Gaelic tradition of the chief as "father" of his "clann" [lit. children]. As the monarch is the "Chief of Chiefs" he or she is the "father" or "mother" of the people, not merely the ruler of the land.)