Aleksander Klugman

Aleksander Klugman
Aron Klugman
Data i miejsce urodzenia5 maja 1925
Łódź
Dziedzina sztukipisarz i publicysta
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP Medal 10-lecia Polski Ludowej

Aleksander Klugman, pierwotnie, do 1951 Aron Klugman (ur. 5 maja 1925 w Łodzi[1][2]) – polski pisarz i publicysta żydowskiego pochodzenia.

Życiorys

Był synem Henryka Joachima Klugmana i Zofii Klugman, z d. Mortenfeld[2]. Urodził się w rodzinie mieszczańskiej, był uczniem łódzkiej szkoły religijnej Pardes[1]. Podczas II wojny światowej został przesiedlony do łódzkiego getta, gdzie uczestniczył w ruchu oporu. Po likwidacji getta w 1944 roku trafił do niemieckiego obozu Auschwitz, a stamtąd do innych obozów koncentracyjnych w Niemczech (m.in. Groß-Rosen i Flossenbürg)[1]. Po zakończeniu wojny wrócił do Łodzi, od 1948 mieszkał w Warszawie. Pracował w drukarni, w latach 1951–1952 był kierownikiem w dziale propagandy RSW „Prasa”, następnie pracował jako dziennikarz w Głosie Pracy i Trybunie Mazowieckiej[1]. W tym ostatnim piśmie był kierownikiem działu ekonomicznego[2].

W 1957 roku wyemigrował do Izraela (wyjechał jako turysta, następnie wystąpił o pozwolenie na pobyt stały)[2]. Początkowo pracował w Echu Tygodnia, od 1958 w Kurierze Porannym, a po jego przekształceniu w tym samym roku - w tygodniku Nowiny-Kurier, gdzie do 1978 był sekretarzem redakcji[1][2]. W latach 1991–1997 był korespondentem „Rzeczypospolitej” w Izraelu[1]. Współpracował też innymi pismami w Polsce, w tym z Dziś, Tygodnikiem Powszechnym, Tyglem Kultury i Więzią[1].

Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej, Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (do 1957) oraz Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W latach 1960–1970 był członkiem zarządu Związku Dziennikarzy Izraelskich. Należał do Światowej Federacji Żydów Polskich, Związku Żydów Polskich w Izraelu, Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Izraelskiej[1]. Jest członkiem Związku Autorów Piszących Po Polsku w Izraelu oraz członkiem-założycielem Fundacji Polonica w Ziemi Świętej.

W 1955 został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej[3], w 1994 Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[4], w 2009 Krzyżem Oficerskim tego orderu[5].

Twórczość

Prace własne

  • Getto łódzkie - ostatnia droga Żydów łódzkich (1962) - album z fotografiami Henryka Rossa
  • Obrachunki z Polską (1968) - publicystyka
  • O wielkim kłamstwie słów prawdy kilka (1968) - publicystyka
  • Haperek haacharon, pol. Ostatni rozdział (1970) - po hebrajsku
  • Powroty (1972) - powieść
  • Derech Saara, pol. Droga przez burzę (1973) - po hebrajsku
  • Psiakrew, znowu Żydzi (1991) - publicystyka
  • Nowy słownik polsko-hebrajski i hebrajsko-polski (1993)
  • Polonica w Izraelu (1994)
  • Boska pieczęć. Mądrości Talmudu 1998)
  • Rozmówki hebrajskie i podręczny słownik (1998)
  • Słownik polsko-hebrajski (1998)
  • Spojrzenie wstecz (1998) - wspomnienia
  • Izrael - ziemia świecka (2001) - publicystyka
  • Żyd, co to znaczy (2002) - publicystyka w formie autorskich haseł
  • ...a droga wiodła przez Łódź (2004) - wspomnienia (z żoną Teresą Klugman)

Tłumaczenia

  • Israel Zamir Mój ojciec Bashevis Singer (1995)
  • Naftali Lau-Levi Zraniony lew (1997)
  • Shmuel Leib Shneiderman Burzliwe życie Artura Szyka (2002)
  • Stefan Grajek Po wojnie i co dalej. Żydzi w Polsce, w latach 1945-1949 (2003)

Przypisy

  1. a b c d e f g h Karolina Famulska-Ciesielska, Sławomir Żurek Literatura polska w Izraelu. Leksykon, wyd. Austeria, Kraków-Budapeszt 2012, s. 87-88.
  2. a b c d e Elżbieta Kossewska Ona jeszcze mówi po polsku, ale śmieje się po hebrajsku. Partyjna prasa polskojęzyczna i integracja kulturowa polskich Żydów w Izraelu (1948-1970), wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2015, s. 156-157, 202, 203.
  3. M.P. z 1955 r. nr 70, poz. 888
  4. M.P. z 1995 r. nr 1, poz. 7
  5. M.P. z 2010 r. nr 23, poz. 219

Media użyte na tej stronie

POL Order Zaslugi RP kl4 BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
POL Order Zaslugi RP kl5 BAR.svg
Autor: KarlHeintz Robert Jacaszek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Kawalerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej