Aleksander Krawczuk

Aleksander Krawczuk

Data i miejsce urodzenia	7 czerwca 1922 Kraków
Minister kultury i sztuki
Okres	od 29 września 1986 do 12 września 1989
Poprzednik	Kazimierz Żygulski
Następca	Izabella Cywińska
Odznaczenia

Aleksander Krawczuk (ur. 7 czerwca 1922 w Krakowie) – polski historyk starożytności i eseista, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1986–1989 minister kultury i sztuki, poseł na Sejm I i II kadencji.

Życiorys

Podczas II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej. Ukończył w 1949 studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego i tam podjął pracę naukową w Zakładzie Historii Starożytnej UJ. Od 1957 do momentu objęcia stanowiska ministra w 1986 pracował również w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie^[1]. W 1985 uzyskał tytuł naukowy profesora.

Zajmuje się historią starożytną, popularyzuje zagadnienia związane z antykiem, prowadził m.in. wraz z Arturem Janickim i Jadwigą Klinowską telewizyjny cykl dokumentalny Antyczny świat profesora Krawczuka. Opublikował liczne, tłumaczone na szereg języków, prace naukowe i książki popularnonaukowe, należy do Związku Literatów Polskich.

W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. W tym samym okresie pełnił funkcję ministra kultury i sztuki w rządach Zbigniewa Messnera i Mieczysława Rakowskiego. Od 1991 do 1997 sprawował mandat posła na Sejm I i II kadencji z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej. W późniejszych latach był zaliczany do grona sympatyków związanego z Jackiem Majchrowskim stowarzyszenia Przyjazny Kraków^[2].

Z okazji jego setnych urodzin w czerwcu 2022 Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zorganizowało w Pałacu „Pod Krzysztofory” wystawę „Aleksander Krawczuk, Sto lat…”^[3].

Życie prywatne

Syn Dymitra i Marii. Ojciec historyka Wojciecha Krawczuka.

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, nadany przez prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego, w uznaniu wybitnych zasług dla kultury narodowej (1997)^[4]
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2009)^[5]
• Nagroda Miasta Krakowa (1972)^[6]

Publikacje

• Kolonizacja sullańska, Ossolineum, Wrocław 1960
• Gajusz Juliusz Cezar, Ossolineum, Wrocław 1962
• Cesarz August, Ossolineum, Wrocław 1964
• Neron, Czytelnik, Warszawa 1965
• Herod, król Judei, Wiedza Powszechna, Warszawa 1965
• Perykles i Aspazja, Ossolineum, Wrocław 1967
• Siedmiu przeciw Tebom, PIW, Warszawa 1968
• Sprawa Alkibiadesa, Czytelnik, Warszawa 1968
• Kleopatra, Ossolineum, Wrocław 1969
• Wojna trojańska: Mit i historia, Wiedza Powszechna, Warszawa 1969
• Konstantyn Wielki, Wiedza Powszechna, Warszawa 1970
• Pan i jego filozof. Rzecz o Platonie, PIW, Warszawa 1970
• Ród Konstantyna, Wiedza Powszechna, Warszawa 1972
• Sennik Artemidora, Ossolineum, Wrocław 1972
• Tytus i Berenika, Czytelnik, Warszawa 1972
• Julian Apostata, Wiedza Powszechna, Warszawa 1974
• Rzym i Jerozolima, Czytelnik, Warszawa 1974
• Mity, mędrcy, polityka, PIW, Warszawa 1975
• Maraton, Wiedza Powszechna, Warszawa 1976
• Ostatnia olimpiada, Ossolineum, Wrocław 1976
• Upadek Rzymu. Księga wojen, Ossolineum, Wrocław 1978
• Starożytność odległa i bliska, „Pax”, Warszawa 1980
• Mitologia starożytnej Italii, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1982
• Ród Argeadów, Wyd. Literackie, Kraków 1982
• Stąd do starożytności, Wydawnictwa Radia i Telewizji, Warszawa 1985
• Poczet cesarzy rzymskich, Iskry, Warszawa 1986
• Opowieści o zmarłych. Cmentarz Rakowicki, KAW, Kraków 1987
• Groby Cheronei, Wyd. Poznańskie, Poznań 1988
• Alfabet Krawczuka mitologiczny, „Cracovia”, Kraków 1991
• Rzymianki, Polczek, Kraków 1992
• Poczet cesarzy bizantyjskich, Iskry, Warszawa 1992
• Kronika starożytnego Rzymu, Iskry, Warszawa 1994
• Kronika Rzymu i Cesarstwa Rzymskiego, Iskry, Warszawa 1997
• Poczet cesarzowych Rzymu, Iskry, Warszawa 1998
• Rzym, Kościół, cesarze, Iskry, Warszawa 2000
• Polska za Nerona, Iskry, Warszawa 2002
• Spotkania z Petroniuszem, Iskry, Warszawa 2005

Przypisy

Bibliografia

• Strona sejmowa posła II kadencji. [dostęp 2020-01-05].
• Aleksander Krawczuk. krakow.pl, 5 lipca 2010. [dostęp 2020-01-05].
• Prof. dr hab. Aleksander Krawczuk, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-01-05] .
• Informacje w BIP IPN. [dostęp 2020-01-05].