Aleksander Kupczyński

Aleksander Kupczyński
Ilustracja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

13 lutego 1873
Paliwodzizna

Data i miejsce śmierci

13 marca 1941
Berlin

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

Aleksander Kupczyński (ur. 13 lutego 1873 w Paliwodziźnie, zm. 13 marca 1941 w Berlinie) – polski ksiądz katolicki, działacz narodowy i społeczny.

Dzieciństwo i młodość

Urodzony 13 lutego 1873 w Paliwodziźnie, powiat Lipno w zaborze rosyjskim. Syn leśniczego Juliana Kupczyńskiego, uczestnika powstania styczniowego, i Anny z Kamińskich. Uczęszczał do szkół: powszechnej w Chełmży, Collegium Marianum w Pelplinie i gimnazjum w Brodnicy, w którym pełnił funkcję przewodniczącego tajnej organizacji filomackiej. Po ukończeniu seminarium w Pelplinie pełnił funkcję wikarego w Pręgowie, Chełmży, Subkowach i Nowem nad Wisłą. Od 1903 proboszcz w Wielkim Garcu[1].

Działalność społeczna i polityczna

Po 1918 poseł na Sejm Ustawodawczy z ramienia Narodowej Demokracji. Za działalność narodową w okresie zaborów oskarżony o zdradę o stanu, od wydania przez sąd w Tczewie wyroku śmierci ocalił go Traktat Wersalski z 1919 przyznający to miasto Polsce. Od 1906 do 1939 był prezesem największej organizacji pozarządowej na Pomorzu – Związku Towarzystw Ludowych, których zadaniem było krzewienie polskości poprzez oświatę w okresie zaborów. Założył Towarzystwo Ludowe w Tczewie w 1907, był współinicjatorem założenia istniejącego do dziś Banku Ludowego w Tczewie (1906) w celu walki z niemieckimi bankami. Siedzibą Związku Towarzystw Ludowych był od 1926 Tczew z uwagi na miejsce zamieszkania Kupczyńskiego. Od 1926 był proboszczem fary tczewskiej pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Inicjator wielu działań mających na celu odnowę tczewskiej świątyni. Autor publikacji „Fara Św. Krzyża w Tczewie”. W 1940 aresztowany, szybko jednak wypuszczony, zmarł w 1941 w Berlinie[2].

Od 26 lutego 2009 jedna z ulic na Starym Mieście w Tczewie, na wniosek Oddziału Kociewskiego ZKP w Tczewie, nosi nazwę Aleksandra Kupczyńskiego.

Przypisy

  1. K. Korda, Aleksander Kupczyński – ksiądz, społecznik, patron pomorskich Towarzystw Ludowych [w:] Postacie z Kociewia. Śladami nieznanych działaczy społeczno-kulturalnych XVIII-XX wieku, pod red. K. Ickiewicza i K. Kordy, Tczew 2006, s. 33-35.
  2. K. Korda, op. cit., s. 38-41.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie